Eczeem door Handschoenen - Oorzaken, Symptomen en Behandelingsopties

Diagnostiek

Dit is slechts een selectie van de diagnostische aandachtspunten bij een patiënt met handeczeem. Meer informatie over de diagnostiek en de bevindingen bij het lichamelijk onderzoek vindt u in een eerder in Huisarts en Wetenschap verschenen artikel. 10

De basis van de behandeling bestaat uit goede voorlichting en het frequent smeren met een neutrale vette zalf.

Emolliens

Cetomacrogolcrème met vaseline FNA

Koelzalf (= unguentum leniens), bij voorkeur zonder rozenolie*

Macrogolzalf (unguentum macrogolis)*

Paraffine/vaseline 80/20 of 50/50*

* Vrij van wolvet.

DE KERN

Handschoenen

Het gebruik van handschoenen kan zowel preventief als therapeutisch zijn. Bij het beperken van irritatieve factoren kunnen allerlei handschoenen preventief ingezet worden, afhankelijk van het soort werkzaamheden [tabel ​ tabel 2 2 ].

Nitril-handschoenen (kortdurend en eenmalig gebruik), bijvoorbeeld Fa Klinion-handschoen Soft Nitrile indigo

Kortdurend gebruik, bijvoorbeeld door nagelstylistes: nitril-handschoenen

Langdurig, industrieel gebruik: 4H-handschoenen

Deze tabel is niet compleet en bevat een selectie. De handschoenen zijn via verschillende webwinkels verkrijgbaar.

Voor elk preventief gebruik van handschoenen geldt dat de patiënt ze alleen moet dragen wanneer het echt noodzakelijk is en dan ook niet langer dan nodig. Door het materiaal en de occlusieve werking kunnen handschoenen namelijk een irritatieve werking hebben. Adviseer de handschoenen frequent te verwisselen en af en toe een handschoenpauze in te lassen of goede onderhandschoenen (verbandhandschoenen) te dragen. Verbandhandschoenen bestaan er in veel vormen en materialen, variërend van wijde, katoenen handschoenen tot fijn­gebreide maathandschoenen, zoals de Hantex-verbandhandschoenen of Dermasilk-handschoenen. Over het algemeen zijn de handschoenen van katoen of zijde gemaakt, maar ook bamboehandschoenen maken een opmars. Voor 2022 geldt dat de meeste verzekeraars 3 paar verbandhandschoenen per jaar vergoeden, maar de regels kunnen per polis verschillen. De simpele katoenen basishandschoenen kan de patiënt ook zonder recept bij de apotheek krijgen en kunnen nadat ze in de wasmachine zijn gewassen gerust worden hergebruikt.

Hoe weet ik of ik eczeem op mijn handen heb?

Eczeem op de handen: bultjes en blaasjes

Tekenen verschillen van lichte droogheid, roodheid en jeuk tot schilferige, gebarsten en intens jeukende handen. In ernstigere gevallen kan de huid blaren ontwikkelen, scheuren en bloeden of vocht afscheiden. Blaasjes op de handen door eczeem kunnen relatief lang intact blijven, doordat de huid hier dikker is. Alle delen van de handen kunnen worden getroffen en de tekenen van eczeem op de handen kunnen per persoon verschillen.

Als jij of je kind al atopische dermatitis op andere lichaamsdelen hebt/heeft, dan is de kans groot dat die twee met elkaar te maken hebben. Meer informatie over hoe je de verschijnselen van atopische dermatitis kunt herkennen kan je vinden in Atopische dermatitis bij baby’s en kinderen en Atopische dermatitis en volwassenen.

Handeczeem voorkomen en behandelen

This article is made available via the PMC Open Access Subset for unrestricted research re-use and secondary analysis in any form or by any means with acknowledgement of the original source. These permissions are granted for the duration of the World Health Organization (WHO) declaration of COVID-19 as a global pandemic.

Sinds het begin van de COVID-19-pandemie is het geen uitzondering meer wanneer mensen hun handen stuk wassen. Huisartsen vreesden dat het veelvuldig handenwassen tot een grote toename van het aantal patiënten met handeczeem zou leiden. Vaak handen wassen is immers een beruchte risicofactor voor het ontstaan van handeczeem. Het is tijd voor een praktische update van de preventie en behandeling van handeczeem.

Handeczeem komt veel voor. De incidentie in pre-COVID-tijden zou liggen op 1–5%, afhankelijk van de gebruikte definitie en ernst. 1, 2 Vrouwen hebben over het algemeen vaker handeczeem dan mannen (respectievelijk 9 en 4 per 1000). Recente epidemiologische onderzoeken wijzen op een toename van handeczeem van 36% onder Scandinavische schoolkinderen tijdens de COVID-19-pandemie. 3 Verscheidene kleinere onderzoeken vonden een toename van handeczeem in de algehele populatie, maar vooral bij gezondheidszorg­medewerkers [kader]. 4,5

Werkt zinkzalf tegen eczeem?

De volgende leefregels kunnen u helpen om allergene en niet-allergene (irriterende factoren) te helpen beperken

1.Irriterende factoren voorkomen

2. Voedingsmiddelen en eczeem

• Het vermijden van bepaalde voedingsmiddelen blijkt alleen zinvol bij kinderen onder de 5 jaar. Wanneer u merkt dat uw kind na inname van bepaalde voedingsmiddelen, zoals koemelk, kippeneiwit, vis of noten direct klachten krijgt van galbulten, darmkrampen, diarree of verergering van het eczeem, dan wordt een allergie op dit voedingsmiddel verdacht. Wanneer de klachten verdwijnen na het elimineren van deze voedingsmiddelen uit de voeding, dan is een allergie op dit middel waarschijnlijk aanwezig. Voor adviezen omtrent het uitvoeren van deze eliminatie-provocatietest kunt u het beste terecht bij de allergoloog.

3. Huisstofmijt reductie, saneringsadviezen

De onderstaande saneringsadviezen zijn vooral zinvol bij aangetoonde allergie op huisstofmijt. Oudere kinderen en volwassenen blijken daarbij het meest baat te hebben.

• Overdag ventileren slaapkamer (ramen openzetten), beddengoed openleggen.
• Gebruik als vloerbedekking geen tapijt in de slaap- of woonkamer, maar tegels, vinyl of laminaat.
• Het gebruik van allergeendichte hoezen voor matras, kussen en dekbed blijkt geen invloed te hebben op het beloop van het eczeem. Deze maatregel is alleen zinvol voor patiënten met klachten van verstopte neus, niezen en benauwdheid.
• Verminderen huidbacteriën (stafylokokken). Dit wordt aangeraden ook al zijn er klinisch geen tekenen van infectie. Door uw lichaam te wassen 1-3 X per week met een desinfecterende wasemulsie-of oplossing (bijv. Hibiscrub) kunt u de hoeveelheid Stafylokokken bacteriën op de huid verminderen.

5. Stress reductie

• Vermijd overmatige stress, en zoek voldoende ontspanning op.
• Ontspanningsoefeningen. Het is verstandig uw arts hulp te vragen indien er psychische problemen zijn. In sommige gevallen is de hulp van een psycholoog aan te bevelen.

Hoe kunt u eczeem herkennen?

Afhankelijk van de eczeemvorm zijn de uitingen en de plek verschillend. Hieronder volgt per eczeemvorm de verschijnselen.

Constitutioneel of atopisch eczeem

Dit is de meest voorkomende vorm. Dit eczeem heeft een erfelijke component. Het eczeem is als volgt te herkennen:

• Het kan overal ophet lichaam voorkomen
• Het gaat gepaard met (extreem, gekmakende) jeuk
• Het kan al in de babytijd ontstaan (dauwworm), maar is niet leeftijdgebonden
• Het geeft roodheid, zwelling, blaasjes, bultjes, natten, korstjes, schilfering en vergroving van de huid
• Bij volwassenen in de elleboogplooien, knieholten, op handen en voeten,
• Het heeft een wisselend beloop
• Over het algemeen heeft u een droge huid

Seborroïsch eczeem

Dit eczeem komt vaak voor. Het komt net wat vaker bij mannen dan bij vrouwen voor. De verschijnselen zijn:

• Jeuk met of gelige plekjes die schilferen
• Vaak op het gelaat, neus, op het hoofd, wenkbrauwen, wimpers, baardstreek, of rond de oren
• Het verergert bij stress, kou en droogte
• Het verergert door het dragen van hoofdbedekking, petten

• Rode jeukende uitslag met schilfers, bultjes, blaasjes, kloofjes of korstjes daar waar de huid in aanraking met het product is geweest
• Soms is de huid gezwollen.

Acrovesiculeus eczeem of blaasjes eczeem

Dit eczeem is soms het gevolg van een schimmelinfectie aan de voeten of in de lies. De kenmerken zijn.

• Jeukende heldere blaasjes en soms zelfs grote blaren in de handpalmen, tussen de vingers en/of voetzolen en tenen.

Nummulair eczeem

Dit is een chronisch eczeem. Het kenmerkt zich door:

• Muntvormige rode schilferige plekken, bultjes met schilfers die kunnen samen vloeien tot grotere plekken
• Soms korstjes met kloofjes
• Meestal op de benen
• Komt bij jong volwassenen eerdere bij vrouwen voor
• Komt bij ouderen eerder bij mannen voor
• Komt vaker tijdens de koude maanden voor