Stress en eczeem op de oogleden - Een diepgaande kijk op de relatie

RODE VLEKKEN EN SCHILFERENDE HUID:
KOM MEER TE WETEN OVER SEBORROÏSCH ECZEEM EN HOE JE HET KUNT BEHANDELEN

Seborroïsch eczeem komt voor op zones met veel (olieproducerende) talgklieren: het gezicht, de hoofdhuid en de borst. Het veroorzaakt rode plekken en een schilferende huid met witte of gele schilfers aan het oppervlak. Bij baby's staat het bekend als berg. Waar komt seborroïsch eczeem vandaan? Het wordt veroorzaakt door een gist met de naam Pityrosporum ovale, die ontstekingen in de huid aanwakkert.

Behandeling van seborroïsch eczeem:

• Gebruik milde reinigers zoals micellair water

• Als de huid strak aanvoelt, gebruik dan een hydraterende crème voor een gevoelige huid

• De dokter kan een antischimmelcrème voorschrijven

• Probeer zo min mogelijk topische steroïden te gebruiken

• Gebruik voor seborroïsch eczeem op de hoofdhuid of voor berg bij baby's zeer milde shampoos

Wat zijn de vooruitzichten?

Na het staken van de behandeling kan het seborroïsch eczeem weer terugkomen. De behandeling kan dan opnieuw worden uitgevoerd. Seborrhoïsch eczeem zal overigens in veel gevallen uiteindelijk (helaas soms pas na jaren!) uitdoven.

psoriasis : seborroïsch eczeem langs de haarrand kan op psoriasis lijken. Bij psoriasis zijn de schilfers groter.
clownseczeem : kleine rode puistjes rond de mond en/of aan weerszijden van de ogen. Clownseczeem schilfert minder.

Kunnen spannin g en stress de oorzaak zijn van seborroïsch eczeem?

Hoewel spanning en stress niet de oorzaak zijn van seborroïsch eczeem, kunnen ze wel schilfering en jeuk verergeren als je al seborroïsch eczeem hebt. Het afweersysteem van je lichaam is namelijk wel gevoelig voor toename van stress. En het afweersysteem is weer verantwoordelijk voor de reactie van je huid tegen de pityrosporon gist. Het is een bekend verschijnsel dat mensen met stress (bijvoorbeeld vlak voor een examen) van de ene dag op de andere een enorme toename van de ernst van het seborroïsch eczeem kunnen ontwikkelen.

Kan je genezen van seborroïsch eczeem?

De geneesmiddelen die je kan gebruiken tegen seborroïsch eczeem kunnen de klachten wel onderdrukken maar niet genezen. Toch merken de meeste mensen met seborroïsch eczeem dat de klachten in de loop van de tijd verbeteren en er zijn veel voorbeelden van mensen bij wie na een (soms lange) periode van klachten het seborroïsch eczeem uitdoofde en niet meer terugkwam.

handige links

literatuur
Clark GW et al: Diagnosis and treatment of seborrheic dermatitis. Am Fam Physician. 2015 Feb 1,91(3):185-90.

Wat is het atopisch syndroom?

Het atopisch eczeem vormt een onderdeel van het “atopisch syndroom” . Hieronder vallen ook astma (benauwdheid en piepen), hooikoorts (verstopte neus, tranende ogen, niezen) en voedingsallergie (bijvoorbeeld voor pinda’s of noten) Vaak heeft de patiënt één of meerdere familieleden met één of meerdere van deze vier ziektebeelden. Het is inmiddels duidelijk dat een kind met atopisch eczeem ook later klachten kan krijgen van hooikoorts, astma of voedingsallergie. Andersom is het ook mogelijk. Een kind die op jonge leeftijd al symptomen heeft van hooikoorts of astma kan later ook eczeem ontwikkelen.

1. ERFELIJKHEID

Atopisch eczeem is genetisch bepaald en kan daarom niet worden genezen. De aanleg voor atopisch eczeem wordt erfelijk overgedragen en kan al snel na de geboorte tot uiting komen. Studies tonen aan dat er niet één maar meerdere genen (= dit zijn stukjes erfelijk materiaal gelegen op de chromosomen ) gerelateerd zijn aan het ontstaan van atopisch eczeem. Zeker één deze genen is betrokken bij de opbouw van de huid barrière. Andere genen spelen een rol bij het ontstaan van het overgevoelig afweersysteem bij eczeem.

Mutatie filaggrine eiwit. Een deel van de patiënten met atopisch eczeem heeft een mutatie in het gen die verantwoordelijk is voor het aanmaken van filaggrine eiwit. Filaggrine ( oftewel: filament aggregating protein) heeft een belangrijke rol in de functie van de huid barrière. Filaggrine speelt een belangrijke rol in het dicht houden van de huid en ook als natuurlijke bevochtiger van de huid (zogenaamde “natural moisturizer) . Bij mutaties in dit gen ontstaat een droge huid en een verslechterde huidbarrière. De huid is hierdoor constant “lek”. Door dit verstoorde huid barrière kunnen bacteriën en virussen gemakkelijker van buitenaf de huid binnendringen maar vice versa ook water en voedingstoffen van binnenuit naar buiten ontsnappen. Waarschijnlijk hebben mensen met atopisch eczeem ook mutaties in andere genen die ook andere huidbarrière eiwitten aanmaken, maar dit wordt momenteel nog onderzocht. Verder zijn er aanwijzingen dat dit defect in de huidbarrière een ontstekingsreactie uitlokt bij eczeem, wat de klachten van roodheid, zwelling en jeuk kan verklaren. Het afweersysteem probeert hiermee het defect in de huid dus op te lossen maar veroorzaakt tegelijkertijd juist meer problemen voor de persoon met eczeem.

Oorzaak eczeem op oogleden

• Je weerstand krijgt veel te verduren als je stressniveau vaak te hoog is. Bij een lage weerstand komen vaak huidklachten openbaar. Dat uit zich meestal als eerste op de gevoelige, dunne huid: je oogleden. Eczeem op je ogen door stress is dus een gevolg van een verlaagde weerstand door stress. Vermijd of verminder eczeem ogen door stress tegen te gaan.
• Je genetica bepaald deels ook huidklachten. Eczeem op je oogleden kan komen van een genetische aanleg voor eczeem. Als het in je familie veel voorkomt, kun je er vaak vanuit gaan dat je eczeem geërfd hebt. Ook dan kun je er wat tegen doen.
• Een huidinfectie kan ook zorgen voor eczeem op oogleden.
• Veel mensen met huidklachten en een gevoelige huid zijn ook vatbaar voor allergieën. Zeker bij allergieën voor bepaalde cosmetica, zeep of pollen heb je last van je oogleden. Bij hooikoorts is het dubbelop: tranende en jeukende ogen én eczeem op je oogleden. Geen fijne combinatie, maar zeker wat aan te doen.
• Irriterende stoffen. Zeep, parfum, synthetische parfum in goedkope crèmes, vet en viezigheid kunnen ook eczeem op je oogleden veroorzaken.

De huid op de oogleden is veel dunner en gevoeliger dan op andere delen van het lichaam. De opbouw van oogleden huid is wel hetzelfde, maar de hoeveelheid talgklieren is veel minder. Ook bevat deze huid veel minder elasticiteit waardoor het dunner en gevoeliger is. De onderste oogleden zijn dunner dan de bovenste oogleden. De structuur van de ooglid huid is ook anders dan de huid op de rest van het gezicht. Je ooglid is namelijk veel meer in beweging dan de huid op je neus of je kin.

Je moet erg voorzichtig zijn met de huid op je ooglid. Ooglid eczeem en andere ongemakken ontwikkeld zich snel op de gevoelige huid. Trekken, wrijven of schurende voorwerpen maken je ooglid huid extra kwetsbaar. Hierdoor speelt eczeem op oogleden snel op. Gebruik een kalmerende en hydraterende crème die geschikt is voor de dunne, gevoelige huid.

Wat zijn de mogelijke complicaties van atopisch eczeem ?

Doordat de huidbarriére bij atopisch eczeem minder goed werkt en daardoor de huid vaak stuk is ontstaan er gemakkelijker infecties.

• Bacteriële infecties. Er ontstaat een plotselinge verergering van het eczeem, met pusvorming en korstjes. De roodheid en zwelling kan daarbij toenemen. In sommige gevallen kan er zelfs een erysipelas ontstaan. Bij atopisch eczeem spelen de Stafylokokken bacteriën een belangrijke rol. Het blijkt dat in 90% van de gevallen deze bacterie uit de huid van atopische patiënten is te kweken. Lees meer : Stafylokokken infecties van de huid
  
• Virus infecties. De meest beruchte is het “eczema herpeticum”. Dit betreft een infectie met het herpes simplex virus (HSV). Hierbij zien we snel uitbreidende heldere, later pussige blaasjes, die vaak in groepjes bij elkaar liggen, overgaand in korstjes en schaafwondjes. Bij een eerste infectie met HSV is er ook vaak koorts, algemeen onwelbevinden en gezwollen lymfeklieren.
• Andere minder ernstige complicaties zijn: puistjes (folliculitis), schimmelinfecties, wratten en waterwratten (mollusca).
  

Wat zijn de klachten bij constitutioneel eczeem?

Constitutioneel eczeem komt in de Westerse maatschappij in toenemende mate voor. Vrouwen en mannen hebben een even groot risico om de ziekte te ontwikkelen. Ongeveer 70% van de patienten heeft familieleden met eczeem, astma of hooikoorts. Zoals gezegd beginnen de klachten meestal op de vroege kinderleeftijd, maar de eerste verschijnselen kúnnen zelfs bij mensen van 70 jaar of ouder ontstaan.

* roodheid : de ontsteking zorgt voor een versterkte doorbloeding van de huid
* eczeem jeukt altijd. Door te krabben wordt jeuk tijdelijk verlicht, maar op termijn ontstaat een ‘jeuk-krab-jeuk’ cyclus: door het krabben ontstaat nieuwe jeuk, waardoor weer meer gekrabt wordt etc. etc.
* eczeem-huid is droog en schilferend
* lichenificatie : door krabben ontstaat na verloop van tijd een verdikking van de huid en vergroving van de huidstructuren, dit wordt lichenificatie genoemd.

infectie
bacteriën kunnen zich op eczeem-huid beter vestigen dan op gezonde huid. Ook in krabwondjes kunnen bacteriën zich uitbreiden. Er ontstaan dan rode, oppervlakkige wondjes (erosies) waar geel wondvocht uitkomt. Dit wondvocht droogt vaak in tot gele korstjes. Een bacteriele infectie van eczeem wordt impetigenisatie genoemd. Bij bacteriële infecties kunnen ook puistjes ontstaan.

blaren
tijdens een acute verergering van het eczeem kunnen blaasjes of zelfs blaren ontstaan, deze zijn met helder vocht gevuld.

pigmentverandering
door wrijven in de ogen kan na verloop van tijd een donkere verkleuring van de oogleden optreden. Wanneer eczeem tot rust komt kunnen plekken van de huid waar het eczeem gezeten heeft lichter gekleurd zijn dan de normale huid ( hypopigmentatie ). Bij mensen met een donker huidtype kan er ook juist sprake zijn van een donkere verkleuring van de huid ( hyperpigmentatie ). Deze kleurveranderingen verdwijnen meestal in de loop van de tijd.