Begrijpen en Behandelen van Constitutioneel Eczeem op het Gezicht

Eczeem op het gezicht en de hals. Hoe ontstaat het?

Op het gezicht en in de hals komen vooral seborroisch en constitutioneel (of atopisch) eczeem voor. Dit zijn overigens twee soorten eczeem die niet alleen op het gezicht en in de hals voorkomen maar ook op andere plaatsen van het lichaam.

Atopisch eczeem en seborroisch eczeem zijn beide vormen van eczeem, een algemene term die wordt gebruikt om de ontstekingen, die ervoor zorgen dat de huid rood wordt en gaat jeuken, te beschrijven. Een persoon kan met zowel seborroisch eczeem als atopisch eczeem worden gediagnosticeerd.

Atopisch eczeem (AD) veroorzaakt bijna altijd een jeukende huid terwijl seborroisch eczeem dat niet doet. Atopisch eczeem komt het meeste voor op het gezicht, de handen, de voeten, de binnenkant van de ellebogen en achter de knieën terwijl seborroisch eczeem voorkomt op plaatsen met een vettere huid, zoals de neus en op de borst.

Een ander verschil tussen de twee condities ligt in de micro-organismen die op ieders huid leven. Seborroisch eczeem is afkomstig van de gistfamilie, die een overmatige groei van deze schimmels veroorzaken.

Er zijn ook andere vormen van eczeem die jeuk en roodheid veroorzaken en sommigen zullen er ook toe leiden dat je huid barst, ‘afschilfert’ of vervelt. Het is belangrijk om te begrijpen welke van de acht vormen van eczeem jij of je kind hebben, zodat je dit beter kunt behandelen en beheren. De enige manier om er zeker van te zijn dat jij of je kind een van deze condities heeft, is om een afspraak te maken met je arts.

Hoe vaak komt atopisch eczeem voor?

In geïndustrialiseerde landen komt atopisch eczeem voor bij 5-15% van de kinderen en bij 1-3% van de volwassenen. Geschat wordt dat ongeveer 400.000 mensen in Nederland deze huidaandoening hebben. Atopisch eczeem begint al meestal in de eerste 6 levensmaanden, maar kan in principe op iedere leeftijd beginnen. Ongeveer 75% van de patiënten is jonger dan 20 jaar. Geschat wordt dat 3-5% van alle kinderen atopisch eczeem heeft. Het eczeem kan gedurende een betrekkelijk korte tijd aanwezig zijn, maar ook chronisch blijven bestaan. Bij sommige mensen verdwijnt het om vervolgens veel later weer terug te keren.

Jazeker. Ook baby’s kunnen eczeem krijgen, al na een paar weken tot maanden. Op babyleeftijd wordt atopisch eczeem ook wel “dauwworm” genoemd.

Wat zijn de oorzaken van atopisch eczeem?

Eczeem komt meestal niet alleen voor. Het hangt vaak samen met andere erfelijke, atopische aandoeningen zoals astma, of allergische rhinitis (een allergische ontsteking van het neusslijmvlies) - vraag dus zeker eens rond bij je familie.

Aangezien eczeem wordt beschouwd als een echte volksziekte met een familiegeschiedenis, zou je best wel eens veel reactie kunnen krijgen.

Aantal eczeemgevallen neemt toe!

Met een prevalentie van 2 tot 5% (ongeveer 15% bij kinderen en jongvolwassenen) is consitutioneel eczeem een van de meest voorkomende huidaandoeningen. In de afgelopen decennia is het aantal nieuwe gevallen twee- tot driemaal zo hoog geworden. Het risico op het ontwikkelen van neurodermitis wordt geschat op een zorgwekkende 15-30% bij kinderen en 2-10% bij volwassenen.

De oorzaken van eczeem zijn net zo ingewikkeld en verschillend als de symptomen zelf. Het is een complexe puzzel uit genetica, immunologie en omgevingsfactoren, en er zijn voortdurend vernieuwingen en veranderingen in het klinisch onderzoek naar eczeem. Je kunt het al raden: Tot op heden begrijpen we nog niet volledig hoe eczeem precies ontstaat. Maar wat hebben we dan wel waarop we kunnen rekenen bij de behandeling van eczeem? Hier komt de zogenaamde vicieuze cirkel van oorzaak en gevolg om de hoek kijken.

De vicieuze cirkel van oorzaak en gevolg

Achter de intense jeuk, ontstekingen en droogheid schuilt een verstoorde huidbarrière met een verstoorde balans in het microbioom. Normaal gesproken beschermen deze ons tegen allerlei omgevingsinvloeden. Een verstoorde huidbarrière uit zich in een verhoogd transepidermaal vochtverlies (TEWL) en verminderde hydratatie in de hoornlaag. Dat betekent dat er veel vocht verloren gaat, omdat het niet meer wordt vastgehouden door de beschadigde structuren van de bovenste huidlaag. De huid droogt uit.