Zonnebanktherapie voor eczeem - Feiten, effectiviteit en voorzorgsmaatregelen

Onderzoek en diagnose

Wat zijn mogelijke differentiële diagnoses voor seborroïsch eczeem?

Zelfzorg

Als je last hebt van seborroïsch eczeem, kun je zelf ook enkele maatregelen nemen om de symptomen te verlichten. Houd de aangetaste huid zo schoon mogelijk, vermijd irriterende zeep of scheerschuim en gebruik in plaats daarvan een hydraterende zeepvervanger. Probeer stress te vermijden, omdat vermoeidheid en stress de symptomen kunnen verergeren. Ook is het belangrijk om niet te veel aan de huid te krabben, omdat dit schade kan veroorzaken en (secundaire) infecties kan bevorderen.

Medische behandeling

Er is geen genezing voor seborroïsch eczeem, maar behandeling kan helpen om je symptomen onder controle te houden. Het is mogelijk dat je langdurige behandleing moet toepassen om de symptomen te beheersen. Het kan ook zijn dat je slechts af en toe een behandeling nodig hebt om opvlammingen de kop in te drukken. Houd er rekening mee dat je symptomen waarschijnlijk terugkomen wanneer je stopt met de behandeling.

Je huisarts of dermatoloog kan een behandeling voor seborroïsch eczeem voorschrijven. Maar vaak kun je de middelen zonder recept kopen bij een apotheek of supermarkt.

Seborroïsch eczeem op de hoofdhuid

Als je seborroïsch eczeem op de hoofdhuid hebt, zal je apotheker of huisarts waarschijnlijk aanbevelen dat je een van de volgende behandelingen probeert:

• Geneeskrachtige anti-roos shampoos. Deze bevatten ingrediënten zoals ketoconazol, selenium, koolteer of zinkpyrithione. Je laat de shampoo 5 minuten inwerken voordat je deze uitspoelt.
• Corticosteroïd (steroïd) gels of lotions. Deze worden aanbevolen in geval van ernstige ontsteking, jeuk en schilfering. Je moet ze alleen voor korte periodes gebruiken (maximaal vier weken), tenzij de huisarts anderszins adviseert. Dit komt doordat ze bijwerkingen kunnen veroorzaken zoals het dunner worden van de huid.

Als de seborroïsch eczeem steeds terugkomt, kan de huisarts aanraden om een antischimmelschampoo eenmaal per week of eens in de twee weken te blijven gebruiken. Ketoconazol bijvoorbeeld doodt schimmels en gisten.

De voordelen van de zon

Zonlicht zorgt voor warmte, een goed humeur en voor de aanmaak van vitamine D in uw lichaam. Vitamine D is goed voor stevige botten en tanden. Daarnaast speelt vitamine D een rol bij een goede werking van spieren en het immuunsysteem. De zon helpt ook opvlammingen van eczeem en acne te verminderen. Geniet dus vooral van de zon maar smeer uw huid wel eerst in!

Zonnestralen bestaan uit UVA- en UVB-stralen. Dat zijn ultraviolette stralen waar de ‘A’ voor ‘aging’ (huidveroudering) staat en de ‘B’ voor ‘burning’ (verbranding). De UVB-stralen zorgen voor een kleurtje.

De UVA-stralen veroorzaken sneller rimpels, vlekjes en zonneallergie. Te veel straling en zonnebrand vergroten ook het risico op huidkanker. Ga daarom nooit onbeschermd de zon in, maar smeer uzelf minimaal een half uur van tevoren in met een goede zonnebrandcrème en herhaal dit iedere 2 uur.

Is de zonnebank slecht voor huid?

Ja. Dat is het enige antwoord dat ik je kan geven. De zonnebank is altijd slecht voor je huid. Waarom dat zo is, leg ik je hieronder uit.

Je hoort het nog best vaak: mensen die ‘even’ een zonnebankkuurtje halen. Om ‘voor te bruinen’ voor de vakantie. Of om met de ‘extra’ vitamine D een (winter)dip tegen te gaan.

Ik ben hier sterk op tegen. Waarom? Het is allemaal een kwestie van gezond verstand. De meeste mensen in Nederland hebben een licht huidtype, dat gemaakt is voor het Nederlandse klimaat: onze zomers hebben soms maar een paar écht zonnige dagen. Om naast die zomerbestemming met zongarantie en die lastminute-winterbestemming ook nog eens onder de zonnebank te gaan liggen, is onverstandig. Daar zijn onze lichte huidtypes niet op gebouwd. En de kans op huidkanker neemt echt toe door de zonnebank. Niet doen dus!

Steeds meer UV pieken

Het aantal gevallen van huidkanker neemt enorm toe in Nederland. Dat komt doordat we steeds meer piekmomenten kennen, waarbij onze huid een grote dosis aan UV stralen te verduren krijgt. Dat gebeurt bijvoorbeeld wanneer we het hele jaar veel binnen werken en dan hup, een strandvakantie boeken, gaan skiën in de bergen of gaan zeilen op het water. Die overgang van nauwelijks zonlicht naar heel veel, is voor je huid moeilijk te verwerken. Maar voor de ultieme UV-piek, zorgt de zonnebank.

Naar de zonnebank ga je om bruin te worden. Maar je wilt natuurlijk niet verbranden. Daarom bevatten zonnebanken over het algemeen heel veel UVA-straling en maar heel weinig UVB. Dat lijkt veilig, maar is het niet. Buiten, in het zonlicht, geeft UVB je op tijd een seintje als je genoeg zon hebt gehad. De meeste mensen weten wel ongeveer hoeveel ze kunnen hebben voor hun huid rood begint te worden. Onder de zonnebank krijg je dat seintje niet. Je kunt er dus relatief lang onder blijven liggen zonder dat je huid je een waarschuwing geeft. Misschien denk je dat het goed is gegaan omdat je niet verbrand bent. Maar ondertussen heeft je huid een grote dosis UVA gehad. En juist deze straling maakt je huid rimpelig en vergroot de kans op een kwaadaardige aandoening. Ga je 1 keer per maand onder de zonnebank, dan is de kans om huidkanker te krijgen maar liefst 6 keer groter. Hierdoor is de zonnebank schadelijk.

Afbouwschema bij verergering

Soms wordt het eczeem erger. En lukt het niet (meer) om met een smeerschema met tussenpozen de eczeemklachten nog voldoende onder controle te houden. In overleg met de arts kan dan besloten worden om tijdelijk een afbouwschema toe te passen. Dat betekent dat je begint met elke dag smeren met corticosteroïdzalf, om dat daarna weer af te bouwen. Zo kom je weer tot een smeerschema met tussenpozen.

Hierbij een voorbeeld van zo'n afbouwschema. In dit geval om af te bouwen naar 'alleen in het weekend'. Maar er zijn ook andere varianten. Welk schema voor jou geschikt is gebeurt in overleg met de arts.

Let op: een afbouwschema als in dit voorbeeld mag alleen worden toegepast op voorschrift en aanwijzing van een arts, met daarbij duidelijke instructie en begeleiding.