Huiduitslag en Vermoeidheid - Oorzaken, Symptomen en Behandelingen

Huiduitslag of huidziekte?

In de inleiding werd al aangegeven dat huiduitslag geen medische term is en er ook geen vaste definitie van bestaat. Het verschil tussen het begrip huiduitslag en huidziekten is dan ook niet heel scherp gedefinieerd, maar algemeen wordt geaccepteerd dat huidziekten in eerste instantie hun oorzaak vinden in de huid zélf. Sommige huidziekten kunnen soms zo snel opkomen en zulke grote huiddelen bedekken dat ze wel eens kunnen lijken op ‘huiduitslag’. Voorbeelden hiervan zijn psoriasis guttata, en pityriasis rosea. Ook sommige infecties kunnen wel eens worden aangezien voor huiduitslag, zoals bijvoorbeeld pityriasis versicolor (een oppervlakkige gistinfectie van de huid). Ook galbulten kunnen soms in korte tijd over een groot deel van de huid ontstaan en in die zin ook als een vorm van huiduitslag gezien worden.

Raadpleeg bij elke huiduitslag die u niet met zekerheid kunt herkennen uw (huis)arts! Dit geldt al helemaal voor vormen van huiduitslag die met algemene ziekteverschijnselen gepaard gaan!

Aan huiduitslag gerelateerde onderwerpen

Literatuur
Korman A et al: Viral exanthems: An update on laboratory testing of the adult patient. J Am Acad Dermatol. 2017 Mar,76(3):538-550
Keighley CL et al: Viral exanthems. Curr Opin Infect Dis. 2015 Apr,28(2):139-50

Epstein-barrvirus (EBV): oorzaak van klierkoorts, auto-immuunziekten en andere aandoeningen

Het Epstein-barrvirus (EBV) is een virus uit de familie van de herpesvirussen. EBV-infecties komen vaak voor. Veel mensen zijn geïnfecteerd zonder het te weten. Uit een EBV-infectie kan de ziekte van Pfeiffer (klierkoorts) ontwikkelen. Er zou ook een mogelijk verband zijn tussen EBV en andere aandoeningen, waaronder kanker, auto-immuunziekten en long COVID.

Kinderen ontwikkelen niet altijd symptomen bij een EBV-infectie. Bij tieners en volwassenen is die kans groter. De meest voorkomende klachten zijn:

• Koorts
• Vermoeidheid
• Hoofdpijn
• Keelpijn
• Gezwollen lymfeklieren in je nek of oksels
• Gezwollen amandelen
• Vergrote milt of gezwollen lever
• Lichaamspijn
• Huiduitslag

De symptomen kunnen twee tot vier weken aanhouden, maar de vermoeidheid blijft soms weken of maanden aanwezig.

Huiduitslag

Wanneer iemand het heeft over huiduitslag wordt meestal een huidverandering bedoeld met rode vlekjes en bultjes over een groot huidgebied. Huiduitslag is geen medische term.

Met huid uitslag wordt meestal iets anders bedoeld dan met een huid ziekte .
Over het algemeen wordt met met huiduitslag een (uitgebreide) huidreactie bedoeld die wordt uitgelokt door iets búiten de huid zelf zoals een infectie met een virus of bacterie ergens anders in het lichaam of bijvoorbeeld een huidreactie op een geneesmiddel dat geslikt wordt.
Een huidziekte wordt beschouwd als een meer op zichzelf staand probleem waarvan de oorsprong ligt in de huid of in het immuunsysteem van de huid. Eczeem en psoriasis zijn hier voorbeelden van.

Hieronder een overzicht van de meest voorkomende oorzaken van huiduitslag.

Uitgebreide jeuk zonder zichtbare huidafwijkingen

Dit is een vorm van jeuk waarbij het een uitdaging kan zijn om de oorzaak boven water te krijgen. De eerste vraag is: zijn er inderdaad helemáál geen huidafwijkingen zichtbaar, of zijn ze misschien heel subtiel?

Is de huid aan de droge kant? Droge huid alléén kan al flinke jeuk veroorzaken. Goed invetten met onderhoudszalf (vaseline, cetomacrogolzalf, lanette zalf of koelzalf) zou dan de oplossing kunnen zijn.

Heeft u vroeger constitutioneel eczeem gehad? Een nieuwe opvlamming van constitutioneel eczeem kan soms heel subtiel zijn met relatief weinig roodheid, maar intussen wel heel veel jeuk veroorzaken. Ook hier is een vettende zalf van belang, eventueel gecombineerd met een ontstekingsremmende zalf.

Zijn er mensen in de omgeving die ook jeuk hebben? Een schurft-infectie geeft enorm veel jeuk (vooral ’s nachts) en soms zijn in het begin van de infectie de schurftgangetjes helemaal niet zo opvallend. Kijk vooral goed tussen de vingers: zijn daar wellicht subtiele gangetjes zichtbaar?

Als er geen huidafwijkingen te zien zijn is het belangrijk om ook andere oorzaken te overwegen:

Bent u niet lang geleden met een nieuw geneesmiddel begonnen? Ook dit zou de oorzaak van de klachten kunnen zijn. Vaak gaat een reactie op geneesmiddelen gepaard met een huiduitslag, maar dat hoeft niet altijd…

Bent u misschien zwanger? Ook tijdens de zwangerschap komt uitgebreide jeuk zonder duidelijke huidafwijkingen wel voor. Soms wordt de jeuk veroorzaakt door een leverprobleem, maar dat hoeft niet. De gynaecoloog of verloskundige zal zeker bloedonderzoek bij u laten doen als u jeuk heeft.

Ook de ouderdom kan tot een jeukende huid leiden. Soms komt dit door uitdroging van de huid (want op oudere leeftijd wordt er minder talg aangemaakt), maar ook zonder uitdroging kan de oudere huid intens jeuken. Bij een oudere persoon met jeukklachten mag echter niet te snel gedacht worden dat het ‘de ouderdom wel zal zijn’. Andere oorzaken moeten altijd worden uitgesloten!