Hoe Littekens van Puistjes te Verwijderen - Effectieve Behandelingen en Tips

Wat zijn de kenmerken van littekens?

Littekenweefsel is sterker dan de normale huid en voelt daarom vaak harder en minder flexibel aan. Soms vormt het weefsel een bobbeltje op de huid. De doorbloeding van een litteken is sterker dan die van normale huid. Hierdoor kan een litteken rood of paars van kleur worden en flinke jeuk veroorzaken. Dit effect is maar tijdelijk, na een aantal maanden wordt het weefsel zachter, soepeler en dunner.

Er zijn vier verschillende soorten littekens, afhankelijk van de beschadiging van de huid en de reactie van de cellen in je huid. Zo zijn er normale, atrofische, hypertrofische en keloïde littekens. Hieronder lees je wat elk type litteken kenmerk.

Normaal litteken

Een normaal litteken ontstaat na de genezing van een wond en is meestal net iets lichter of juist donkerder dan de eigen huidskleur.

Atrofisch litteken

Bij atrofische littekens is het het weefsel vaak erg dun en vormen de littekens een kuiltje in de huid. Deze littekens ontstaan bijvoorbeeld na acne of de waterpokken.

Hypertrofisch litteken

Hypertrofische littekens zijn van rood van kleur, verdikt en kunnen jeuk geven of pijn doen. Dit type litteken kan, onder andere, ontstaan na het oplopen van brandwonden.

Keloïd litteken

Keloïde littekens hebben een onregelmatige vorm, zijn abnormaal verdikt, vaak rood of donker van kleur en zijn groter dan de oorspronkelijke verwonding. Een keloïd litteken kan ontstaan door een ontsteking van een haarzakje of na huidbeschadiging door bijvoorbeeld een operatiewond, brandwond of acne.

Wat is belangrijk in je (huid)verzorgingsroutine om puistjes te voorkomen?

Hoe je jezelf verzorgt, heeft een grote invloed op het ontstaan van puistjes. Met een goede verzorging en hygiëne kan je het ontstaan van puistjes en mee-eters natuurlijk niet volledig tegengaan, maar wél voor een deel. Hoe doe je dat:

• Als je gevoelig bent voor puistjes, zijn de juiste huidverzorgingsproducten om dat te beperken heel belangrijk. De producten moeten voldoende reinigen, maar mogen niet agressief zijn. Je huid droogt dan uit en gaat meer talg aanmaken met als gevolg meer puistjes.
• Verschoon bij een vette huid je kussensloop extra vaak.
• Verwijder altijd je make-up voordat je gaat slapen.
• Heb je een vervelende puist of vervelende puistjes, probeer er dan vanaf te blijven (behalve het aanbrengen van eventuele verzorging)
• Zonlicht werkt goed tegen puistjes. Zorg dat je zo vaak mogelijk lekker wat zon pakt. Kies dan wel voor de zon buiten en niet voor de zonnebank. Van de zonnebank wordt steeds vaker aangetoond dat deze slecht is voor je huid.

Dan zijn er ook nog een paar dingen die je beter níet kan doen als je last hebt van puistjes. Welke zijn dat:

• Het gebruik van vette huidproducten (producten die een erg dikke structuur hebben, of die vette olie bevatten).
• Producten met parfum of alcohol denat. Deze irriteren vaak.
• Het gebruik van tandpasta om een puistje uit te drogen: tandpasta is niet bedoeld voor je huid en kan juist extra irriteren.
• Scrubben, omdat je hiermee de puistjes kan verergeren. Wél helpt scrubben om dode huidcellen te verwijderen, wat in principe goed is om puistjes te voorkomen. Optimaal is scrubben echter niet. Je kan de dode huidcellen beter verwijderen met een exfoliant. Dit is veel effectiever en heeft nog andere voordelen. Verderop in de blog lichten we dat toe.
• Het gebruik van een houtskoolmasker kan, maar gebruik niet zo’n variant met lijm erin. Het verwijderen van zo’n masker beschadigd je huid en kan de onzuivere huid verder irriteren.

De verschillende soorten acnelittekens

Er zijn verschillende soorten acnelittekens. Onderstaande soorten littekens worden het meest geassocieerd met acne.

Acnelittekens: Atrofisch littekenweefsel

Dit zijn de putjes die ook wel ‘ijspriemlittekens’ worden genoemd. Ze ontstaan wanneer een wond niet goed geneest en er te weinig bindend weefsel wordt geproduceerd. Het acnelitteken ontstaat dan onder het weefsel eromheen en er vormt zich een klein maar zichtbaar deukje of kuiltje.

Acnelittekens: Hypertrofisch littekenweefsel

Deze littekens kun je herkennen aan een verhoging in de huid of het littekenweefsel. De huid produceert ‘inferieur’ weefsel op de plek waar een ontstoken onzuiverheid heeft gezeten. Dit weefsel heeft niet dezelfde structuur als gezond weefsel. Het wordt dikker en steekt boven de gezonde huid uit.

Keloïd

Een hypertrofisch litteken dat blijft groeien en zich verspreidt naar andere delen van de huid wordt een keloïd genoemd. Het is een verhoogd litteken dat eerst rood-paars van kleur is maar later vervaagt. Dit type acnelitteken komt maar zelden voor bij acne en wordt eerder geassocieerd met brandwonden.

Pukkels voorkomen, verhelpen & behandelen

Puistjes, mee-eters en acne waren tien jaar geleden nog vrij lastig te behandelen. Inmiddels zijn er echter uiteenlopende effectieve medicijnen en behandelingen op de markt om acne, puistjes en mee-eters efficiënte te verhelpen.

Zo zijn er tegenwoordig antibiotica verkrijgbaar die de Propionibacterium Acnes (P.acne) bacterie en Staphylococcus Aureus bacterie doden. Dit zijn de bacteriën die verantwoordelijk zijn voor acne-gerelateerde huidinfecties. Bovendien zijn er inmiddels hormoonremmers op de markt die je hormoonhuishouding stabiliseren. De belangrijkste voorbeelden van effectieve medicijnen tegen acne, puistjes en mee-eters zijn als volgt:

1. Benzoylperoxide als medicijn tegen puistjes

Benzoylperoxide is een zeer effectieve en werkzame stof ter behandeling van puistjes en acne. Benzoylperoxide wordt verwerkt in gel en crème tegen puistjes zoals Benzac® en Akneroxid®. Benzoylperoxide weekt het opperlaagje van de huid los en remt de groei ervan. Bovendien zorgt benzoylperoxide ervoor dat de ‘Propionibacterium acnes’ bacterie (P. acnes) en Staphylococcus Aureus bacterie zich niet kunnen vermenigvuldigen.

2. Antibiotica zijn uiterst werkzaam als anti acne-medicijn

Antibiotica gaan bacteriële infecties tegen en remmen de vermenigvuldiging van onder meer acne-gerelateerde bacteriën. Zodoende kan een antibioticum een effectief medicijn vormen tegen puistjes en mee-eters. De bekendste antibiotica tegen huidklachten, gelieerd aan acne zijn als volgt:

• Erytromycine (Eryc®)
• Clindamycine (Dalacin T®)
• Minocycline (Aknemin®, Minocin® en Minotab®)
• Doxycycline (Unidox®, Efracea® e.a.)
• Tetracycline

3. Vitamine A-zuur als middel tegen puistjes & mee-eters

Vitamine A-zuur kan een enorm positief effect hebben op je huid. Daarom worden er in allerlei crèmes, zalven en lotions voor de huid verscheidene derivaten van vitamine A gebruikt. De bekendste hiervan zijn:

Hoe kan ik acnelittekens verminderen of weghalen?

Masseer met crème

Deze methode is zeker het proberen waard omdat het relatief eenvoudig, gemakkelijk en betaalbaar is. Je kunt je huid zelf inmasseren of bijvoorbeeld een professionele massage nemen.

Zo'n massage kan ook echt helpen. De hydraterende producten en de massage zelf verbeteren de circulatie in de huid en de soepelheid van littekenweefsel. Wel zul je regelmatig moeten masseren en geduldig moeten zijn. Het kan even duren voordat je resultaat ziet.

Belangrijk: zorg dat je alleen non-comedogene producten kiest voor de massage van je huid, zodat de terugkeer van acne niet gestimuleerd wordt.

Chemische peeling

Specialisten (dermatologen en/of schoonheidsspecialisten) kunnen acnelittekens behandelen met een peeling. Er wordt in verschillende concentraties gebruik gemaakt van Fruitzuur, Salicylzuur en Trichloorazijnzuur om de buitenste lagen van de huid te verwijderen. Naarmate de huid geneest, kunnen littekens minder zichtbaar worden en wordt je huid zachter en minder oneffen.

Fruitzuren

Fruitzuren worden vaak gebruikt om huid te behandelen die door acne blijvende oneffenheden en acnelittekens vertoont. Er zijn mildere varianten beschikbaar (tot 12 procent) voor thuisgebruik, maar schoonheidsspecialisten hebben beschikking over concentraties tot 40 procent en dermatologen zelfs tot 70 procent. Je dermatoloog kan adviseren welke concentratie het beste past bij jouw huid. Meestal zijn meerdere peelings nodig om zichtbaar resultaat te behalen.
Goed om te weten: na een chemische en/of fruitzuurpeeling kan de huid erg gevoelig zijn. Het is daarom van belang dat je direct zonlicht vermijdt (dit geldt ook voor de zonnebank) en een zonnebrandcrème gebruikt met een hoge beschermingsfactor zoals Eucerin Sun Gel-Creme Oil Control Dry Touch SPF30 or SPF50+.

Microdermabrasie

Dit is een relatief milde vorm van dermabrasie waarbij de bovenste huidlagen mechanisch worden verwijderd door middel van kleine kristallen. De behandeling heeft een positief effect op de huidstructuur en is geschikt voor droge huid, vergrote poriën en andere littekens.
Microdermabrasie is pijnvrij en wordt meestal uitgevoerd door een schoonheidsspecialist. Je zult regelmatig moeten worden behandeld voor een blijvend resultaat.

Hoe veroorzaakt acne littekenvorming?

De rode of bruine plekjes die overblijven nadat onzuiverheden zijn genezen, worden veroorzaakt door pigmentatie. Dit wordt ook wel post-inflammatoire hyperpigmentatie genoemd. Dit noemen we 'post-inflammatoir' omdat de plekjes pas ontstaan nadat de ontsteking (en de onzuiverheid) is weggetrokken. Soms resulteert dit in rode acne littekens.
De productie van melanine wordt aangewakkerd door zonlicht. Onze huid produceert deze stof om zich te beschermen tegen de zon, en het is dan ook de melanine die normaal gesproken de huid een gezonde gloed en een bruine kleur geeft.

Bij een beschadigde huid – zoals bij puistjes veroorzaakt door acne – kan een teveel aan melanine zich blijvend ophopen in één gebied. Zo ontstaat nadat het puistje is genezen een ‘afdruk’ op de huid. Lees hier meer over de zon in combinatie met acne.

Probeer daarom de verleiding te weerstaan om aan je mee-eters en andere onzuiverheden te zitten. Als je puistjes te hard uitknijpt (met name onvolgroeide) loop je het risico de fijne bloedvaten, klieren en weefsel eromheen te beschadigen. Dit kan de symptomen van acne verergeren en het risico op acnelittekens in het gezicht vergroten.