Hoe ziet een huidkankerplekje eruit?

4 tips voor zelfonderzoek naar huidkanker

“Als dermatoloog doe ik niet anders dan de hele dag naar huidplekjes kijken. Voor mij is het dus makkelijk praten, want mijn oog is getraind op het snel herkennen van de vreemde eend in de bijt.” Dermatoloog Jan-Gert geeft je tips die hij mensen in de spreekkamer ook geeft.

1. Bekijk je lichaam eens per 3 maanden

Kom je vaak in de zon, ben je als kind regelmatig verbrand, heb je een lichte huid of heb je wel eens afwijkende huidplekjes gehad? Bekijk dan eens per 3 maanden kritisch je lichaam. Controleer of er nieuwe plekken bij gekomen zijn of dat bestaande plekken zijn veranderd. Als je een donkere huid hebt of altijd goed hebt gesmeerd met zonnebrand is regelmatige zelfcontrole minder nodig.

3. Controleer op ruwe bultjes, wondjes en bruine plekken

Let bij de controle vooral op de volgende plekken:

• nieuw ontstane rood-roze bultjes, soms met een ruwe korst erop
• wondjes die niet goed genezen
• bruine moedervlekken of bultjes die van vorm veranderen of meerdere kleuren krijgen (zoals bruin, zwart, rood, paars, blauw)
• nieuw ontstane ‘moedervlekken’ als je ouder bent dan 40 jaar

4. Ga op tijd naar je huisarts!

Misschien wel de belangrijkste tip: heb je verdachte plekjes of twijfel je, bezoek dan je huisarts of behandelend dermatoloog.

Huidkanker is vaak goed te behandelen, mits je er op tijd bij bent. Ga daarom naar de huisarts wanneer je huidkanker denkt te herkennen. Met een verwijzing van je huisarts kun je op korte termijn, meestal binnen een week, terecht bij DC Klinieken Groningen, Almere, Den Haag, Lairesse (Amsterdam) of Voorschoten. Maak op deze pagina een afspraak.

Na afloop van de behandeling

Na de eerste diagnose basaalcelcarcinoom, komen bij 1 op de 3 mensen binnen 5 jaar nieuwe basaalcelcarcinomen op andere delen van de huid. De oorzaak hiervoor is dat de huid op meerdere plaatsen schade heeft opgelopen door de UV-straling. In de eerste 6 maanden na de diagnose is de kans op een nieuw basaalcelcarcinoom het grootst.

Controle

Wanneer patiënten een extra hoog risico hebben om na de behandeling nieuwe basaalcelcarcinomen te krijgen, blijven enkele jaren bij de arts onder controle. Dit geldt ook voor patiënten die ernstige beschadiging van de huid hebben door de zon.

Tijdens een controle afspraak controleert de arts de plek, maar ook de rest van de huid, om te kijken of er op andere plekken al een basaalcelcarcinoom te zien is. Daarnaast is het natuurlijk ook belangrijk om zelf de huid goed in de gaten te houden. Het is aan te raden om eens in de 3 maanden goed te kijken of de huid veranderd is. Lees hier hoe u dat goed kunt doen.

Wat kunt u zelf verder doen?

Naast het zelf goed in de gaten houden van de huid is het belangrijk om u altijd goed tegen de zon te beschermen. Gebruik hiervoor elke dag een dagcréme met (minstens) factor 15 en zorg dat u niet te veel in de zon komt. Komt u op een dag wel veel in de zon, smeer u dan regelmatig in met zonnebrandcréme factor 30 of 50. Probeer daarnaast zo veel mogelijk een hoed te dragen wanneer u in de zon komt. Lees hier meer over goede bescherming van de huid.

Geschreven door Nadia Kamming (arts-onderzoeker dermatologie)

Eigenschappen waaraan je een melanoom kan herkennen

De kans dat een moedervlek zich tot een melanoom ontwikkelt, is 1 op 1.000.000. Van elke miljoen goedaardige moedervlekken wordt er dus maar één een melanoom. Laat je door dit gegeven echter niet ontmoedigen alert te zijn op melanomen. Je kunt een melanoom herkennen aan:

1. Jeuk aan het oppervlak van de moedervlek
2. Stekende pijn van de moedervlek
3. Bloeden uit de moedervlek
4. Ontstaan van korstjes op de moedervlek
5. Wispelturige vorm & contouren
6. Aanzienlijke “Breslow-dikte” (dikte van de tumor)
7. Niet-symmetrische, rode omlijsting
8. Uitstulpingen (bobbelige moedervlek / “bloemkool-moedervlek”)
9. Groot oppervlak (> 8 centimeter in doorsnee)
10. Meerdere kleuren (niet egaal gepigmenteerd = atypisch)
11. Onrustigheid (groei & vormverandering)
12. Kleurverandering (bijv. van bruin naar rood)
13. Ontstaan van afwijkend gekleurde “stipjes” in de moedervlek

Ga bij één of meerdere van deze symptomen dus direct naar een huisarts of dermatoloog, al is het maar uit voorzorg!

Melanoom herkennen – Hoe herken je kwaadaardige moedervlekken?

Een moedervlek is in principe onschuldig. Een “gewone” moedervlek is namelijk niets meer of minder dan een egaal vlekje of verheven bobbeltjes in de huid dat een hoge concentratie pigmentvormende cellen bevat. Deze cellen worden ook wel melanocyten genoemd en het pigment dat ze produceren heet melanine.

Hoe meer melanocyten er in een moedervlek zitten, des te donkerder de moedervlek. De kleur van een moedervlek wordt namelijk bepaald door het aantal melanocyten en de hoeveelheid melanine die ze produceren. Een melanoom ontstaat in veruit de meeste gevallen als een melanocyt “ontspoort” en agressief wordt.

Hieronder lees je hoe je een ontspoorde melanocyt oftewel melanoom kunt herkennen…