Alles Wat Je Moet Weten Over Psoriasis en Handhuidziekten

Wie krijgt psoriasis?

Psoriasis komt voor op alle leeftijden. Meestal begint het na de puberteit, maar ook babies en ouderen kunnen psoriasis ontwikkelen. Er is duidelijk sprake van een familiaire component: de kinderen van een psoriasispatient hebben 10% kans om zelf psoriasis te ontwikkelen.
Sommige geneesmiddelen kunnen psoriasis uitlokken of verergeren, voorbeelden zijn bèta-blokkers en lithium. Ook roken is een aanzienlijke risicofactor voor psoriasis: rokers hebben een tot 3x grotere kans om psoriasis te ontwikkelen dan niet-rokers. Stoppen met roken kan bij veel patiënten een verbetering van de klachten geven.

Voor meer foto’s met uitleg: huidinbeeld.nl

Wat is het beloop van psoriasis?

De verschijnselen die optreden bij psoriasis zijn erg onvoorspelbaar. De plekken kunnen lange tijd tot een klein deel van de huid beperkt blijven. Toch kan plotseling een enorme uitbarsting ontstaan, bijvoorbeeld na een (keel)-infectie of gebruik van bepaalde medicijnen. Ook ‘stress’ kan een belangrijke reden zijn dat psoriasis zich uitbreidt. In veel gevallen is een verergering ook niet goed te verklaren. Gelukkig kan psoriasis, ook na een langdurige uitbreiding van de klachten, weer in een rustiger vaarwater komen.

Psoriasis is een zeer zichtbare aandoening. Zelfs als het aantal plekken met psoriasis op de huid beperkt is kan er sprake zijn van een grote impact op het sociale leven van patiënten en aantasting van hun zelfvertrouwen. Een grote groep patiënten trekt zich relatief weinig aan van hun huidziekte en wat anderen daar van kunnen denken, maar er is nog een veel grotere groep die wel degelijk met schaamtegevoelens kampt. Mensen met psoriasis zullen soms activiteiten vermijden waarbij zij een deel van hun huid letterlijk moeten blootgeven, zoals bijvoorbeeld zwemmen. Tijdens vakanties zullen zij soms proberen om, ook bij warm weer, zoveel mogelijk bedekkende kleding te dragen om anderen hun huidaandoening niet te tonen.
Ook het aangaan van intieme relaties kan moeilijker zijn: ook hier kan door onzekerheid en schaamte over het eigen lichaam een grote barrière vormen.

Psoriasis – Tekenen, oorzaken en oplossingen

Psoriasis is een veel voorkomende chronische ontstekingsaandoening van de huid die doorgaans verloopt met remissies en exacerbaties. Het meest voorkomende type psoriasis heeft duidelijk afgebakende ‘plakken’ die roze of grijs van kleur kunnen zijn met daaroverheen een zilverachtige schilferende huid. Deze plekken kunnen ook lokale hyperpigmentatie veroorzaken. De tekenen kunnen op elke leeftijd voor het eerst optreden, maar ze verschijnen doorgaans bij jongvolwassenen of later in het leven, rond de leeftijd van 50–60 jaar.

Systemische therapie

ciclosporine

Ciclosporine onderdrukt de immuunreactie die bij psoriasis een rol speelt.
Voordelen: eenvoudig in te nemen, meestal zeer effectief
Nadelen: ciclosporine is maar gedurende een bepaalde tijd toe te passen. Na stoppen kan de psoriasis weer sterk opspelen.
er zijn vele mogelijke bijwerkingen beschreven, waaronder bloeddrukstijging en nierproblematiek. Regelmatige controles van bloed en bloeddruk zijn noodzakelijk.
lees meer over ciclosporine

acitretine

Acitretine lijkt op vitamine A zuur en zorgt ervoor dat de huidcellen weer normaal uitgroeien.
Voordelen: eenvoudig in te nemen, over het algemeen 1x per dag. Kan als een van de weinige therapieen ook helpen bij psoriasis van de nagels en psoriasis pustulosis palmoplantaris (Andrews-Barber)
Nadelen: zwangerschap streng verboden tot 2 jaar na het stoppen van de acitretine. Acitretine is zeer schadelijk voor het ongeboren kind. Tijdens de therapie kunnen droge lippen, huid en ogen ontstaan.
Er zijn vele andere bijwerkingen beschreven zoals stijging van cholesterolgehalte in het bloed, misselijkheid, hoofdpijn, veranderingen aan de botten. Het bloed moet regelmatig worden onderzocht.
lees meer over acitretine in de aparte folder van huidinfo en op de site van het Zorginstituut

methotrexaat

Dit geneesmiddel werkt door remming van de celdeling. Bij psoriasis is er ook sprake van een toegenomen celdeling, die door de methotrexaat wordt genormaliseerd.
Voordelen: eenvoudig in te nemen, over het algemeen 3x per week. Methotrexaat is ook als injectie toe te dienen.
Nadelen: niet tijdens zwangerschap te gebruiken, mannen die methotrexaat gebruiken mogen geen kinderen verwekken.
Remming van de aanmaak van bloedcellen in het beenmerg mogelijk. Leverstoornissen (soms is bij langdurige behandeling onderzoek van de lever d.m.v. een leverbiopt nodig). Er is nog een groot aantal andere bijwerkingen beschreven.
lees meer over methotrexaat

Behandeling psoriasis

Er zijn helaas geen medicijnen die ervoor zorgen dat psoriasis voor altijd weggaat. Ook is er geen wondermiddel. Helaas is dit een chronische huidaandoening. Wél zijn er een hele hoop mogelijkheden om de huidklachten te verbeteren.

Vaak wordt er eerst gekozen voor een behandeling met een medicijn in de vorm van een crème, zalf of gel. Het medicijn komt dan precies op de plek waar het wezen moet – de huid – en dit heeft vaak erg goed effect.

Als dit onvoldoende werkzaam is, of als de klachten zo uitgebreid zijn dat smeren geen optie is, kan er gekozen worden voor UVB-lichttherapie. Bij de meest ernstige vormen van psoriasis kan medicatie in de vorm van tabletten of injecties worden toegepast.

Tips bij psoriasis

• Hoe vervelend het jeukende gevoel ook is: probeer niet te krabben!
• Probeer spanning en stress te vermijden. Dit kan namelijk voor toename van de psoriasis zorgen.
• Voorkom zoveel mogelijk dat je huid beschadigt. Wondjes, schrammetjes, maar ook zonverbranding of piercings kunnen een uitlokkende factor zijn.