Behandeling en Beheer van Atopisch Eczeem rond de Ogen

Wat is het atopisch syndroom?

Het atopisch eczeem vormt een onderdeel van het “atopisch syndroom” . Hieronder vallen ook astma (benauwdheid en piepen), hooikoorts (verstopte neus, tranende ogen, niezen) en voedingsallergie (bijvoorbeeld voor pinda’s of noten) Vaak heeft de patiënt één of meerdere familieleden met één of meerdere van deze vier ziektebeelden. Het is inmiddels duidelijk dat een kind met atopisch eczeem ook later klachten kan krijgen van hooikoorts, astma of voedingsallergie. Andersom is het ook mogelijk. Een kind die op jonge leeftijd al symptomen heeft van hooikoorts of astma kan later ook eczeem ontwikkelen.

1. ERFELIJKHEID

Atopisch eczeem is genetisch bepaald en kan daarom niet worden genezen. De aanleg voor atopisch eczeem wordt erfelijk overgedragen en kan al snel na de geboorte tot uiting komen. Studies tonen aan dat er niet één maar meerdere genen (= dit zijn stukjes erfelijk materiaal gelegen op de chromosomen ) gerelateerd zijn aan het ontstaan van atopisch eczeem. Zeker één deze genen is betrokken bij de opbouw van de huid barrière. Andere genen spelen een rol bij het ontstaan van het overgevoelig afweersysteem bij eczeem.

Mutatie filaggrine eiwit. Een deel van de patiënten met atopisch eczeem heeft een mutatie in het gen die verantwoordelijk is voor het aanmaken van filaggrine eiwit. Filaggrine ( oftewel: filament aggregating protein) heeft een belangrijke rol in de functie van de huid barrière. Filaggrine speelt een belangrijke rol in het dicht houden van de huid en ook als natuurlijke bevochtiger van de huid (zogenaamde “natural moisturizer) . Bij mutaties in dit gen ontstaat een droge huid en een verslechterde huidbarrière. De huid is hierdoor constant “lek”. Door dit verstoorde huid barrière kunnen bacteriën en virussen gemakkelijker van buitenaf de huid binnendringen maar vice versa ook water en voedingstoffen van binnenuit naar buiten ontsnappen. Waarschijnlijk hebben mensen met atopisch eczeem ook mutaties in andere genen die ook andere huidbarrière eiwitten aanmaken, maar dit wordt momenteel nog onderzocht. Verder zijn er aanwijzingen dat dit defect in de huidbarrière een ontstekingsreactie uitlokt bij eczeem, wat de klachten van roodheid, zwelling en jeuk kan verklaren. Het afweersysteem probeert hiermee het defect in de huid dus op te lossen maar veroorzaakt tegelijkertijd juist meer problemen voor de persoon met eczeem.

Hoe ziet atopisch eczeem eruit?

Je herkent atopisch eczeem vooral aan de extreme jeuk. Daarnaast is de huid rood en zijn er schilfertjes en blaasjes gevuld met vocht te zien. Meestal zit atopisch eczeem eerst op het gezicht. En verspreid het zich vervolgens in toenemende mate over het lichaam. Een belangrijk kenmerk is dat de huid rondom de mond en neus hierbij vaak gespaard blijft.

Je kunt zelf testen of je last hebt van atopisch eczeem. Dit doe je door een kras op de huid te zetten. Normaal blijft er dan een roze of rode kras op je huid achter. Maar bij atopisch eczeem blijft er een witte streep achter.

Een dunne huid

De atopische huid is dun, kapot en hierdoor extra gevoelig voor invloeden van buitenaf. Externe factoren dringen namelijk sneller en dieper de huid in. Omdat de bovenste huidlaag veel te dun is. Je lichaam reageert hier vervolgens ook veel sneller op. Terwijl deze externe prikkels waarschijnlijk bij iemand, met een dikkere huid, helemaal geen reactie uitlokt.

Een droge huid

Over het algemeen hebben mensen met eczeem naast een dunne huid ook een droge huid. Dit komt met name door de slechte huid barrière functie. Zoals ik hierboven al beschreef, sluiten de huidcellen niet goed op elkaar aan. Hierdoor ontstaan er kleine openingen in de huid.

Super belangrijk is dus om stoffen te smeren die een afdekkend laagje over je huid leggen, waardoor vocht minder snel uit de huid kan ontsnappen. Onderaan deze blog geef ik een aantal fijne voorbeelden van cosmetica producten die dit doen!

Werkt zinkzalf tegen eczeem?

De volgende leefregels kunnen u helpen om allergene en niet-allergene (irriterende factoren) te helpen beperken

1.Irriterende factoren voorkomen

2. Voedingsmiddelen en eczeem

• Het vermijden van bepaalde voedingsmiddelen blijkt alleen zinvol bij kinderen onder de 5 jaar. Wanneer u merkt dat uw kind na inname van bepaalde voedingsmiddelen, zoals koemelk, kippeneiwit, vis of noten direct klachten krijgt van galbulten, darmkrampen, diarree of verergering van het eczeem, dan wordt een allergie op dit voedingsmiddel verdacht. Wanneer de klachten verdwijnen na het elimineren van deze voedingsmiddelen uit de voeding, dan is een allergie op dit middel waarschijnlijk aanwezig. Voor adviezen omtrent het uitvoeren van deze eliminatie-provocatietest kunt u het beste terecht bij de allergoloog.

3. Huisstofmijt reductie, saneringsadviezen

De onderstaande saneringsadviezen zijn vooral zinvol bij aangetoonde allergie op huisstofmijt. Oudere kinderen en volwassenen blijken daarbij het meest baat te hebben.

• Overdag ventileren slaapkamer (ramen openzetten), beddengoed openleggen.
• Gebruik als vloerbedekking geen tapijt in de slaap- of woonkamer, maar tegels, vinyl of laminaat.
• Het gebruik van allergeendichte hoezen voor matras, kussen en dekbed blijkt geen invloed te hebben op het beloop van het eczeem. Deze maatregel is alleen zinvol voor patiënten met klachten van verstopte neus, niezen en benauwdheid.
• Verminderen huidbacteriën (stafylokokken). Dit wordt aangeraden ook al zijn er klinisch geen tekenen van infectie. Door uw lichaam te wassen 1-3 X per week met een desinfecterende wasemulsie-of oplossing (bijv. Hibiscrub) kunt u de hoeveelheid Stafylokokken bacteriën op de huid verminderen.

5. Stress reductie

• Vermijd overmatige stress, en zoek voldoende ontspanning op.
• Ontspanningsoefeningen. Het is verstandig uw arts hulp te vragen indien er psychische problemen zijn. In sommige gevallen is de hulp van een psycholoog aan te bevelen.

Professionele hulp bij eczeem

Als je bovenstaande stappen al geprobeerd hebt. En niets lijkt het helpen, kan het zijn dat je last hebt van een moeilijk behandelbaar constitutioneel eczeem. Het kan dan fijn zijn om professionele hulp in te schakelen. Bijvoorbeeld een dermatoloog. Wel is het zo dat een dermatoloog vaak medicatie voorschrijft om het eczeem te verminderen.

Voorbeelden van dit soort medicaties, zijn: dermacorticosteroïden (persoonlijk ben ik hier écht geen fan van!), calcineurine remmers en teer preparaten. Daarnaast kan lichttherapie ook uitkomst bieden. Deze therapie heeft niet mijn voorkeur, omdat lichttherapie de huid op lange termijn natuurlijk verouderd.

Eczeem infecties

Doordat de huid dunner is, heeft een huid met atopisch eczeem een vergroot risico op een virale of bacteriële infectie. Bijvoorbeeld een infectie met het herpes virus. Er ontstaat dan plotseling een blaar. En dit kan zich ontwikkelen in eczema herpeticum. Een zeer ernstig eczeem. Raadpleeg meteen je huisarts als je denkt dat er sprake is van eczema herpeticum.