Behandeling van Huidaandoeningen bij Schilferende Handen

Hoe voorkom ik dyshidrotisch handeczeem?

Zoals u heeft gelezen wordt bij 80% van de patiënten met dyshidrotisch eczeem nooit een oorzaak aangetroffen. Dit betekent echter niet dat we helemaal niets kunnen doen om een nieuwe ‘aanval’ te voorkomen.
Het is bij het voorkomen van handeczeem van groot belang dat de huid van de handen in een goede conditie verkeert. Het regelmatig ‘invetten’ van de handen om uitdroging te voorkomen en het beschermen van de handen tegen irriterende stoffen d.m.v. handschoenen, is erg belangrijk. Overleg met uw huisarts, dermatoloog en/of bedrijfsarts welke maatregelen u kunt treffen in de woon- en werkomgeving om de kans op het voortdurend terugkeren van dyshidrotisch handeczeem te verkleinen.

handige links

Literatuur
Veien NK: Acute and recurrent vesicular hand dermatitis. Dermatol Clin. 2009 Jul,27(3):337-53

Auteur: Dr R.L. van Leeuwen, dermatoloog, Alrijne Ziekenhuis Leiden

Laatste update: 4 juli 2020

Hoe ziet een voetschimmel eruit ?

De infectie veroorzaakt een plaatselijke ontstekingsreactie. Deze gaat gepaard met schilfering en kloofjes tussen de tenen, jeukende blaasjes aan de voetzolen of rode schilferende huidafwijkingen die vooral aan de voetranden zichtbaar zijn. Vooral de ruimte tussen de 4 e en 5 e teen is aangedaan, waarbij men het kenmerkende “tenenkaas” aspect kan zien, witte vochtige schilfering. Ook kunnen de nagels van de tenen zijn aangedaan. Hierbij zien gele verkleuring en brokkelig worden van de nagels . Niet zelden gaat een voetschimmel gepaard met zogenaamde blaasjeseczeem op de handen (m.n. tussen de vingers) . Dit wordt beschouwd als een vorm van overgevoeligheidsreactie op de schimmelsporen die aanwezig zijn op de voeten.

COMPLICATIES
Over het algemeen verloopt een schimmel infectie zonder problemen. Omdat de huid ter plaatse echter stuk is (bijv. door het krabben) kan er bovenop de schimmelinfectie ook een infectie optreden met een huidbacterie (bijv. stafylokokken). U herkent dit aan een plotselinge verergering van het eczeem, met toename van de roodheid, zwelling, pijn en pusvorming. Een enkele keer kan zelfs wondroos ontstaan van de aangedane voet en (onder) been. Een bacteriële infectie wordt altijd behandeld met een antibioticum kuur.

Meestal zijn de afwijkingen bij een voetschimmel zo kenmerkend dat de diagnose op het blote oog kan worden vermoed. De “kroon” op de diagnose vormt echter het aantonen van schimmels onder de microscoop . Hiertoe plukt of schraapt uw arts een hoeveelheid schilfers af van het aangedane huidgebied en bekijkt deze na een eenvoudige bewerking onder de microscoop. Dit onderzoek duurt slechts enkele minuten.

Wat zijn symptomen van de vijfde ziekte?

Vaak voelt het kind zich niet ziek, maar lichte koorts kan optreden.

Het kind krijgt rode wangen met grillige rozerode vlekjes. Er verschijnen ook vlekjes over de rest van het lichaam. De kleine vlekjes die verschijnen kunnen samen grotere vlekken vormen, en de vlekjes kunnen jeuken.

Na een tiental dagen zijn de vlekjes weg, maar het kan dat ze bij bijvoorbeeld warmte/koude of inspanning terug zichtbaar worden.

Als volwassenen toch de vijfde ziekte krijgen (uitzonderlijk), dan zien we vooral pijnlijke en stijve handen en voeten, met weinig tot geen vlekjes.

Je kind kan het virus doorgeven aan anderen in de week voordat de vlekjes verschijnen. Vanaf het moment dat de vlekjes aanwezig zijn kan het virus niet meer worden doorgegeven.

Als je kind de ziekte heeft gehad, dan heeft het antistoffen tegen de ziekte en kan je kind niet meer opnieuw ziek worden.

De meeste volwassenen zijn beschermd tegen de ziekte, doordat ze als kind de vijfde ziekte hebben doorgemaakt.

Hoe ziet blaasjeseczeem eruit ?

We zien sterk jeukende heldere blaasjes en soms zelfs grote blaren in de handpalmen, tussen de vingers en/of voetzolen en tenen. Er worden 4 klinische vormen onderscheiden.

1. Acute vormen
– Pompholyx. Acute ontstane “uitbraak” van stevige blaasjes en blaren aan de handpalmen, zijkanten van de vingers en soms ook aan de voetzolen. Meestal is het beeld symmetrisch. Meestal voorafgegaan door jeuk- of zelf pijnklachten. Kleinere blaasjes vloeien samen tot grotere blaren. Binnen 2 tot 3 weken drogen de blaasjes en blaren in waarbij de huid flink gaat vervellen. Deze vorm wordt vaak gezien bij (jonge) volwassenen en minder bij ouderen. Ook treedt het vaker op in de lente- en zomermaanden.
– “Ide” reactie op een huidinfectie. Rode jeukende blaasjes aan de zijkanten van de vingers en handpalmen als een uiting van een overgevoeligheidreactie op een infectie elders in de huid. De bekendste voorbeeld is een schimmelinfectie aan de tenen of voet (= zwemmerseczeem). Ook een ernstige schimmelinfectie aan de voeten op zich kan hierbij eruitzien als blaasjeseczeem.
De acute vormen kunnen gecompliceerd worden door een bacteriële infectie waarbij zelfs een wondroos kan ontstaan. De patiënt klaagt dan over meer pijn en er ontstaan puskopjes en gele korstjes. Bij wondroos is er roodheid, pijn, zwelling aan het aangedane gebied en eventueel koorts.

Hoe wordt blaasjeseczeem behandeld ?

De behandeling is vaak moeizaam. De keuze van behandeling hangt af van de klinische vorm (acuut of chronisch) , de uitgebreidheid en de aanwezigheid van eventuele uitlokkende factoren.

LOKALE MIDDELEN
De eerste keus behandeling zijn sterk werkende lokale corticosteroïden. In het begin dienen deze middelen iedere dag dun te worden aangebracht. Wanneer de huid goed reageert, kan de frequentie van smeren worden afgebouwd tot 3 of 4 keer per week en daarna slechts zonodig. De chronische vormen reageren vaak beter indien het corticosteroïd onder occlusie wordt aangebracht. Hierbij wordt eerst de zalf aangebracht, daaroverheen plakt men een speciaal doorzichtig wondverband dat 3 tot 5 dagen mag blijven zitten. Zonodig wordt deze procedure herhaald totdat de afwijkingen zijn verbeterd. Soms worden er hoornoplossende middelen toegevoegd, zoals salicylzuur.

LOKALE LICHTTHERAPIE
Bij patiënten die niet reageren op zalven alleen kan lokale lichttherapie worden gegeven. Hierbij hoeven alleen de handen en / of voeten te worden belicht, en dus niet het gehele lichaam. Gebruikelijke vormen van lokale lichttherapie zijn smalspectrum UVB, psoraleen plus UVA en de Excimer lamp/ laser. De werkzaamheid tussen de verschillende lichtsoorten is waarschijnlijk gelijk, maar gedegen vergelijkende studies zin niet uitgevoerd.

ANTI-ZWEET APPARATUUR
Mensen met een blaasjeseczeem aan de handen en voeten die tevens last hebben van overmatig zweten kunnen ook baat hebben bij een behandeling die ook het zweten aanpakt. Wanneer het zweten vermindert blijkt ook het eczeem te verminderen.. Iontoforese is het sturen van een zwakke elektrische stroom door een waterbad (dit wordt ook een elektrogalvanisch bad genoemd>. Het gebied dat hevig transpireert wordt in het water ondergedompeld en elektrisch geladen deeltjes (ionen) remmen de activiteit van de zweetklieren. Dit effect houdt 3-4 dagen aan maar blijft langer na herhaaldelijk gebruik. Indien deze behandeling niet helpt kunnen de zenuwen die de zweetproductie reguleren worden doorgesneden. Hiervoor wordt u doorverwezen naar een chirurg.