Wat is huidkanker - Oorzaken, Symptomen en Behandeling

Algemeen

Een melanoom is een agressieve vorm van huidkanker. Het aantal mensen met melanoom is de afgelopen jaren gestegen. In 2018 kregen in Nederland ruim 7000 mensen de diagnose melanoom.

Een melanoom kan overal op het lichaam ontstaan. Meestal ontstaat een melanoom in een ‘gave’ huid, maar een melanoom kan zich ook ontwikkelen uit een bestaande moedervlek.

Kenmerken van een melanoom

• De vlek is asymmetrisch: de twee helften zijn niet elkaars spiegelbeeld
• De vlek heeft een grillige of vage rand
• De vlek heeft twee of meer kleuren
• De vlek heeft een diameter die groter is dan 5 mm

De vlek verandert (groeit, verandert van vorm, gaat jeuken of bloeden)

Oorzaken van een melanoom

De kans op een melanoom is groter als de huid op jonge leeftijd is verbrand. Ook mensen met een lichte huid hebben een grotere kans op melanoom. Sommige mensen hebben een erfelijke aanleg voor melanoom.

Uitzaaiingen van een melanoom

Een melanoom kan uitzaaien. Dat betekent dat de kankercellen via het bloed of via lymfevocht op andere plekken in het lichaam terechtkomen. Een melanoom zaait sneller uit dan andere vormen van huidkanker.

Wat zijn de symptomen van huidkanker?

De symptomen van huidkanker kunnen verschillen afhankelijk van het type kanker. Het meest voorkomende symptoom is echter dat de huid op de een of andere manier is veranderd. De huid voelt bijvoorbeeld anders aan of ziet er anders uit dan voorheen.

Huidveranderingen die kanker kunnen veroorzaken zijn bijvoorbeeld:

• een nieuwe knobbel of wrat
• een nieuw vlekje van eender welke kleur, bijvoorbeeld huidkleurig, wit, roze, rood, bruin, blauw, zwart, veelkleurig, enz.
• een rode, schilferige plek die op eczeem kan lijken
• een oude moedervlek die van vorm, kleur of omgang is veranderd of anders aanvoelt
• een wondje dat ondanks goede verzorging niet geneest

Kanker in de vorm van knobbels, vlekken en moedervlekken kan onder andere hard, zacht of schilferig zijn. Ze kunnen gevoelig aanvoelen, pijnlijk zijn of bedekt met harde schubben, jeuken of bloeden.

Onderzoeken

Als de huisarts het plekje op de huid niet vertrouwt, geeft hij of zij een verwijzing naar een dermatoloog. Een dermatoloog is een huidarts.

Verwijderen van het melanoom

Het onderzoek naar een melanoom begint eigenlijk altijd met het weghalen van het plekje. De dermatoloog verwijdert het plekje en snijdt eromheen ook een extra randje gezonde huid weg.

Onderzoeken om uitzaaiingen op te sporen:

Schildwachtklierprocedure

Een melanoom kan uitzaaien. Dat gebeurt als er kankercellen losraken van het melanoom. De uitzaaiingen komen het eerst in de lymfeklieren in de buurt van het plekje. Die klier heet de schildwachtklier.

Tijdens het onderzoek verwijdert de arts de schildwachtklier om hem verder te kunnen onderzoeken. In het laboratorium kijkt de patholoog of er uitzaaiingen in de klier zitten.

Echo

Zijn er lymfeklieren gevonden die vergroot zijn? Dan gebruikt de arts een echo om te kijken of er uitzaaiingen in lymfeklieren zitten.

Een echografie is een onderzoek met geluidsgolven. Deze golven hoor je niet. De weerkaatsing (echo) van de golven maakt organen en weefsels zichtbaar op een beeldscherm. Zo kan de arts de organen in het lichaam bekijken en een mogelijke tumor en/of uitzaaiingen zien.

Tijdens het onderzoek smeert de arts of echolaborant gel op de huid. Hij of zij beweegt een klein apparaatje over de huid dat de geluidsgolven uitzendt.

Punctie

Bij een punctie haalt de arts vocht uit de lymfeklieren weg om te onderzoeken op uitzaaiingen. Dat gebeurt met een dunne, holle naald. Een patholoog onderzoekt het vocht onder de microscoop.

Soms maakt de arts ook gebruik van echografie of een scan. Zo kan de arts precies zien wat hij of zij doet.

CT-scan

Als er een kans is dat het melanoom is uitgezaaid, kan de arts een CT-scan aanvragen. Op een CT-scan zijn organen en weefsels heel precies te zien. Het scan-apparaat maakt gebruik van röntgenstraling en een computer.

Gevolgen

Leven met kanker is niet vanzelfsprekend. Kanker en de behandeling ervan hebben vaak grote invloed op het dagelijks leven. Niet alleen op het lichaam maar ook op de geest.

De behandeling van melanoom heeft vaak gevolgen, soms voor de rest van het leven. Mensen met melanoom kunnen te maken krijgen met de volgende klachten:

Emoties en angst

Kanker gaat samen met veel emoties. Bijvoorbeeld onzekerheid over de toekomst of angst voor pijn of voor terugkeer van de kanker. Bespreek deze angst met de arts. Ook emoties zijn goed om te bespreken en vaak is ook hier iets aan te doen.

Vermoeidheid

Vermoeidheid na kanker komt veel voor. Ook bij mensen met melanoom. Dat kan door de ziekte zelf komen, maar ook door de behandeling. Als de vermoeidheid er 6 maanden na de behandeling nog is, heet het chronische vermoeidheid. De arts kan hier een oplossing voor zoeken, bijvoorbeeld hulp van een psycholoog.

Lymfoedeem

Na een lymfeklieroperatie kan lymfoedeem optreden. Bij lymfoedeem hoopt zich erg veel vocht en eiwitten op in bijvoorbeeld een arm of been. Lymfoedeem is meestal blijvend. Het is wel te behandelen, zodat de klachten minder worden.

Pijn

Melanoom kan pijnklachten geven. Er kunnen veel oorzaken zijn voor de pijn. Bijvoorbeeld als de tumor op een weefsel duwt, of als er uitzaaiingen zijn. Ook kan een behandeling met bestraling of chemotherapie kan pijn geven. Bespreek dit met de arts. Vaak is er iets aan te doen.

Voorzichtig met de zon

Na de behandeling van een melanoom hoef je niet helemaal uit de zon te blijven. Bescherm je wel tegen zonnestraling door beschermende kleding of zonnebrandcrème. Extra zonnen en onder de zonnebank gaan wordt afgeraden.

Vind hulp

Verschillende zorgverleners kunnen extra begeleiding bieden. Zowel in als buiten het ziekenhuis. Probeer iemand te vinden die ervaring heeft met het begeleiden van mensen met kanker.<