Wat Zijn de Oorzaken van Rosacea Huidziekten?

Hoe weet uw arts of u rosacea heeft?

Uw arts kan meestal rosacea zonder verder onderzoek herkennen op basis van uw klachten en huidafwijkingen. Soms wil de arts zeker weten of er geen sprake is van een andere huidaandoening. Dan kan de arts een klein stukje huid afnemen (biopt). Voor het verwijderen wordt de huid plaatselijk verdoofd. Het stukje huid wordt daarna opgestuurd voor microscopisch onderzoek.

Rosacea is goed te behandelen, maar niet te genezen. Binnen zes maanden na het stoppen van de therapie treedt bij de helft van de mensen weer een verergering op. Bij lichte rosacea wordt eerst gekozen voor een crème of gel. Wanneer dit onvoldoende helpt wordt een behandeling met tabletten/capsules toegevoegd. Ernstige rosacea wordt direct met zowel tabletten/capsules als met crème/gel behandeld.

Behandeling met een crème of gel
Hierbij wordt meestal gekozen voor ivermectine crème, metronidazol gel of crème of azelaïnezuur crème. Ivermectine crème lijkt iets beter werkzaam dan metronidazol crème of gel. Ivermectine crème wordt 1 keer per dag toegepast. Metronidazol crème of gel en azelaïnezuur crème worden 2 keer per dag toegepast.

Tegen de roodheid in het gezicht kunt u brimonidine gel (Mirvaso ® gel) proberen. Dit zorgt ervoor dat de bloedvaatjes samen trekken wat tijdelijk de roodheid in het gezicht vermindert. Het effect treedt na ongeveer dertig minuten op, is maximaal na drie tot zes uur, waarna het effect weer geleidelijk afneemt. Niet bij iedereen werkt de gel naar tevredenheid.

Als u een kinderwens heeft, of mogelijk zwanger bent, is het verstandig om dit met uw arts te bespreken. Van de genoemde middelen kan alleen metronidazol veilig tijdens de zwangerschap gebruikt worden.

Behandeling met tabletten of capsules
Behandeling met antibiotica zoals doxycycline, minocycline of tetracycline kan een gunstig effect hebben op de huid- en de oogafwijkingen van rosacea. Meestal wordt na één tot twee maanden een vermindering van de roodheid en het aantal pukkels / puistjes gezien. Deze behandeling wordt vaak voor twee of drie maanden gegeven.

Couperose

Rhinophyma is een eindstadium van rosacea, waarbij de neus sterk verdikt en over het algemeen zeer rood verkleurd is. Er worden 4 typen rhinophyma onderscheiden:
* glandulaire vorm (meestal niet-symmetrische vervorming)
* fibromateuze vorm (meestal huidkleurig)
* fibro-angiomateuze vorm (rode- tot donkerrode verkleuring, puistjes)
* actinische vorm (plaatselijk verdikt)

De behandeling voor alle vormen van rhinophyma is gelijk: de rosacea moet tot rust gebracht worden met antibiotica. Daarna is het mogelijk de neus chirurgisch weer in model te brengen. Dit kan door snijden, coagulatie, dermabrasie of lasertherapie. De behandelingen worden over het algemeen uitgevoerd door plastisch chirurgen.

handige links

Literatuur
Van Zuuren EJ et al: Interventions for rosacea. JAMA. 2015 Dec 8,314(22):2403-4.

Oorzaak

De oorzaak van rosacea is niet bekend, maar het gaat, althans in zijn vroege verschijningsvorm, om een abnormale reactie van de bloedvaatjes in het aangezicht. In een later stadium gaat het gepaard met chronische ontstekingen. Hoewel rosacea behandeld wordt met antibiotica, is er geen enkele aanwijzing dat het zou gaan om een bacteriële infectie.

Een aantal factoren kunnen een reeds bestaande rosacea beïnvloeden, maar zijn niet de oorzaak ervan.

Alcohol kan tijdelijk de verwijding van de oppervlakkige bloedvaatjes in de huid verergeren, maar is geen oorzaak van rosacea. Ook een ‘bloemkoolneus’ of rhinophyma heeft niets met overmatig alcoholgebruik te maken. Hetzelfde geldt voor sterk gekruide of hete dranken en voedingsmiddelen.

Rosacea is vaak het ergst in de winter. Bij veel patiënten treedt verbetering op in de zomer, maar bij anderen worden onder invloed van de zon de huidafwijkingen juist slechter. Zonlicht en andere vormen van warmte zullen bij de meeste mensen met rosacea een verergering van de verschijnselen veroorzaken.

Waarschijnlijk is de overgang van kou naar warmte, waardoor de bloedvaatjes van de huid wijder worden, de reden van het erger worden van rosacea.

Veel patiënten merken op dat de aandoening (tijdelijk) verergert bij het gebruik van reinigingslotions, shampoos en dergelijke.

Psychische factoren (stress, depressie, heftige emoties. ) zijn geen oorzaak. Ze kunnen mogelijk de symptomen wel tijdelijk verergeren. Rosacea kan ook psychische problemen geven omdat mensen zich schamen over hun rode wangen of neus.

Beeldschermen van computers worden wel eens genoemd, maar ze zijn geen oorzaak van rosacea, noch verergerend.

Bij sommige mensen verergeren de symptomen bij hevige fysieke inspanningen.

Hoe wordt rosacea behandeld?

Milde rosacea
* metronidazol gel of crème
metronidazol is een lokaal antibioticum dat 2 maal daags kan worden aangebracht. Was de huid eerst volgens het bovenstaande voorschrift voordat de metronidazol wordt aangebracht.
* ivermectine crème
deze crème wordt een keer per dag aangebracht op de aangedane huid.
* andere lokale producten
uit onderzoek blijkt dat, behalve metronidazol, ook clindamycine en azalaïnezuur effectief zijn wanneer zij regelmatig plaatselijk op de huid worden aangebracht.

Matig ernstige rosacea
* orale antibiotica kuren
tetracycline, doxycycline en minocycline zijn effectief. De kuren moeten langere tijd worden volgehouden.
* orale antibiotica gecombineerd met metronidazol lokaal
het is aangetoond dat deze combinatie therapie zeer effectief is. Na het starten kan de dosering van het orale antibioticum worden verminderd.

Ernstige rosacea
Bij rosacea die met heftige ontstekingen gepaard gaat en ook langdurige antibioticum kuren geen effect sorteren kan isotretinoine (Roaccutane ®) een uitkomst bieden.
Dit is een geneesmiddel met veel potentiële bijwerkingen. Het wordt ook voorgeschreven bij ernstige acne. Dit middel kent in de behandeling van rosacea kent dezelfde voordelen en bezwaren.

Rosacea behandelingen

De huisarts kan je snel uitsluitsel geven naar aanleiding van je klachten.

Ondanks dat rosacea een hardnekkige aandoening is, is het wel goed te behandelen/onderdrukken. Helaas zijn de klachten vaak van terugkerende aard en zal binnen een half jaar opnieuw een behandeling worden ingezet.

Rosacea is nooit compleet te genezen, maar het komt vaak voor dat de klachten uiteindelijk minder heftig terugkomen.

Behandeling bestaat uit verschillende methodes:

Crèmes of gels, bijvoorbeeld met metronidazol, azelaïnezuur of benzoylperoxide.

Gladskin is een bekend merk. 90% van de gebruikers hiervan zouden minder roodheid ervaren. Gladskin doodt de slechte bacteriën maar laat de goede bacteriën intact.

Zhongzhou Zinc (zz ) crème tegen de demodexmijt is volgens veel bronnen ook erg effectief.

Sommige patiënten hebben slechte ervaringen met chemische crèmes. Bij hen worden de klachten juist erger.

Crèmes worden vaak in combinatie met antibiotica gebruikt, zoals doxycycline, tetracycline, minocycline of azithromycine.

Het dichtbranden van de verwijde bloedvaatjes (elektrochirurgie) wordt ook veel toegepast bij rosacea. Dit wordt gedaan met een fijn elektrisch naaldje, door middel van lasertherapie of met een flitslamp.

Bij rhynophyma (zwellingen van met name de neus) wordt hierbij nog plastische chirurgie of cryochirurgie (bevriezen) ingezet.

Bij oogafwijkingen kan kunstmatig traanvocht uitkomst bieden.

Homeopathie is niet bewezen effectief tegen rosacea, maar zeker de moeite waard om uit te zoeken of dit voor jou werkt.

De juiste voeding kan je helpen om de rosacea te reduceren.

Veel patiënten hebben een voedselintolerantie en hun klachten verergeren door het eten van bijvoorbeeld gluten, lactose, bepaald vlees zoals varkensvlees, gekruid eten en alcohol zoals rode wijn (bevat histamine en verwijdt de bloedvaten).