Gevolgen van Huidkanker - Wat U Moet Weten

Huidkanker is te voorkomen als we dat samen doen - Stuurgroep Huidkankerzorg Nederland

Uit de kankerregistratie blijkt een verbluffende stijging van het aantal gevallen van huidkanker. Er zijn 70.000 nieuwe patiënten met huidkanker per jaar, dat bracht IKNL eind 2019 in het rapport ‘Huidkankerzorg in Nederland’. Wat is er nodig om de stijging te keren en hoe wordt daaraan gewerkt? Een dubbelinterview met Arno Rutte, voorzitter Stuurgroep Huidkankerzorg Nederland en Eline Kramer, directeur NVDV.

‘De cijfers uit de kankerregistratie hebben de onderbouwing gegeven om de krachten te bundelen’, zegt Arno Rutte, voorzitter van de stuurgroep. ‘Zonder accurate cijfers begin je niks’, vult Eline Kramer aan, directeur van de Nederlandse Vereniging van Dermatologen (NVDV). ‘Het IKNL-Rapport Huidkanker in Nederland gaf voor het eerst de aantallen diagnoses. Daarmee is veel in gang gezet. Inmiddels hebben we met de Stuurgroep Huidkankerzorg Nederland het Nationaal Actieplan Huidkanker gelanceerd met als doel om preventie in te bedden in al het beleid.’

Kramer vervolgt: ‘Voordat het rapport verscheen waren de cijfers altijd een schatting. Dermatologen wisten allang dat huidkanker een snelgroeiend probleem is, we zien elk jaar fors meer patiënten op de poliklinieken. Maar dat was niet objectief te staven. Het IKNL-rapport was de basis omdat het de daadwerkelijke cijfers bracht. Het rapport heeft daarmee enorm geholpen om het probleem in kaart te brengen. Het is een startsein geweest voor partijen om met elkaar in gesprek te gaan over betere zorg en preventie. Want dermatologen en onderzoekers alleen kunnen dit probleem niet oplossen’

Monitoren

Kramer: ‘Daarom volgen we de cijfers van IKNL op de voet, het aantal diagnoses wordt nauwlettend gemonitord. We hebben 2019 als startpunt, toen waren er 70.000 huidkankerdiagnoses. We hopen dat we volgend jaar een grootschalige preventiecampagne met VWS kunnen starten. Tuurlijk kan het jaren duren voordat je de effecten daarvan kunt zien. Elk jaar neemt het aantal huidkankerdiagnoses met 5% toe, hoe lang duurt het om dat tij te keren? Voor het antwoord op die vraag kijken we naar IKNL. En daarvoor is het belangrijk dat IKNL rapportages uit blijft brengen met lijn der verwachting, om te kijken wanneer het lukt om onder die lijn te duiken.’

Afgelopen april heeft de Stuurgroep Huidkankerzorg Nederland het Nationaal Actieplan Huidkanker gepresenteerd aan een aantal nieuwe leden van de vaste Kamercommissie voor VWS met als doel om huidkankerpreventie in te bedden in al het relevante beleid. De vaste Kamercommissie voor VWS heeft aan staatssecretaris Blokhuis een kabinetsreactie op het actieplan gevraagd. Op basis daarvan zal het ministerie van VWS kijken wat er al gebeurt aan preventie van huidkanker en het stroomlijnen van huidkankerzorg en wat ze aanvullend daarop over nemen van het advies. Rutte: ‘We hopen natuurlijk ook dat Kamerleden vaker op huidkanker terugkomen of er bijvoorbeeld door het organiseren van een ronde tafel in de Tweede Kamer ruim aandacht voor vragen. Dat hangt af van hoe belangrijk ze het vinden. Aan ons als stuurgroep is het nu om het vuurtje brandende te houden.’

Rutte: ‘Er wordt vaak gesproken over problemen waar veel minder grip op te krijgen is. Voor preventie van huidkanker is er handelingsperspectief. We kunnen heel veel ellende voorkomen. Daarom is ons advies aan VWS om de stappen uit het actieplan nu te zetten, zoals zonnebrand breed beschikbaar maken op alle relevate lokaties, regelgeving rondom zonnebanken aanscherpen en meer schaduwplekken creëren, bijvoorbeeld op schoolpleinen. Ook voor het milieu en het voorkomen van hittestress is het nodig om te vergroenen, dat is een logische tendens om op aan te haken. Deze missie valt uiteen in kleine tastbare stappen. Het is een positief verhaal dat groeit en groter wordt. De eerste stappen zijn er al en eigenlijk kan iedereen hieraan bijdragen. Zo heeft de Nederlandse golffederatie nu afgesproken om overal zonnebrand te verstrekken. Dat is een buitensport en veel golfen brengt dus risico mee. Mooi dat zij preventie al in de praktijk hebben gebracht. Wie volgt?’

Algemeen

Een melanoom is een agressieve vorm van huidkanker. Het aantal mensen met melanoom is de afgelopen jaren gestegen. In 2018 kregen in Nederland ruim 7000 mensen de diagnose melanoom.

Een melanoom kan overal op het lichaam ontstaan. Meestal ontstaat een melanoom in een ‘gave’ huid, maar een melanoom kan zich ook ontwikkelen uit een bestaande moedervlek.

Kenmerken van een melanoom

• De vlek is asymmetrisch: de twee helften zijn niet elkaars spiegelbeeld
• De vlek heeft een grillige of vage rand
• De vlek heeft twee of meer kleuren
• De vlek heeft een diameter die groter is dan 5 mm

De vlek verandert (groeit, verandert van vorm, gaat jeuken of bloeden)

Oorzaken van een melanoom

De kans op een melanoom is groter als de huid op jonge leeftijd is verbrand. Ook mensen met een lichte huid hebben een grotere kans op melanoom. Sommige mensen hebben een erfelijke aanleg voor melanoom.

Uitzaaiingen van een melanoom

Een melanoom kan uitzaaien. Dat betekent dat de kankercellen via het bloed of via lymfevocht op andere plekken in het lichaam terechtkomen. Een melanoom zaait sneller uit dan andere vormen van huidkanker.