Alles over Psoriasis - Symptomen, Behandelingen en Meer

Psoriasis – tekenen

Psoriasisplekken verschillen in biologisch opzicht van de klassieke droge huid, die ook wel xerose wordt genoemd, en worden geclassificeerd als erytrosquameus, wat inhoudt dat zowel bloedvaten als diepere opperhuidlagen zijn aangetast. De zogeheten 'plakken' worden veroorzaakt door gebreken in celregeneratie. Deze gebreken worden veroorzaakt door verschillende factoren:

Psoriasis is een chronische huidziekte en wordt gekenmerkt door roze of grijze 'plakken'.

• ontstekingsreacties in de diepere lederhuid en bovenste opperhuid,
• een grote omloopsnelheid van keratinocyten (het belangrijkste celtype in de opperhuid),
• een kortere huidcelgroeicyclus en
• een gewijzigd desquamatieproces (desquamatie is het natuurlijke proces waarbij de buitenste laag van de huid wordt afgestoten).

Rode, dikke en ontstoken plekken zijn kenmerkend voor plaque psoriasis.

Psoriasis verschijnt in verschillende vormen met verschillende kenmerken.

Psoriasisplakken

(Psoriasis vulgaris) is de meest voorkomende vorm van psoriasis. Deze treedt op in circa 80% van de gevallen. Deze verschijnt als roodgekleurde plekken die doorgaans verdikt zijn omdat ze ontstoken zijn. Ze kunnen ook zijn bedekt met een laag zilverkleurige of witte schilferende huid. Deze plekken zitten doorgaans op plaatsen zoals de knieën en de ellebogen, de hoofdhuid of de onderrug.

Druppelpsoriasis wordt gekenmerkt door ‘druppelplekjes’, dat zijn kleine rode vlekjes die op het lichaam of de ledematen zitten. Deze zijn meestal niet zo dik als plekken van plaque psoriasis. Druppelpsoriasis kan ontstaan bij kinderen of bij jongvolwassenen en kan plotseling verschijnen.

Behandeling psoriasis

Er zijn helaas geen medicijnen die ervoor zorgen dat psoriasis voor altijd weggaat. Ook is er geen wondermiddel. Helaas is dit een chronische huidaandoening. Wél zijn er een hele hoop mogelijkheden om de huidklachten te verbeteren.

Vaak wordt er eerst gekozen voor een behandeling met een medicijn in de vorm van een crème, zalf of gel. Het medicijn komt dan precies op de plek waar het wezen moet – de huid – en dit heeft vaak erg goed effect.

Als dit onvoldoende werkzaam is, of als de klachten zo uitgebreid zijn dat smeren geen optie is, kan er gekozen worden voor UVB-lichttherapie. Bij de meest ernstige vormen van psoriasis kan medicatie in de vorm van tabletten of injecties worden toegepast.

Tips bij psoriasis

• Hoe vervelend het jeukende gevoel ook is: probeer niet te krabben!
• Probeer spanning en stress te vermijden. Dit kan namelijk voor toename van de psoriasis zorgen.
• Voorkom zoveel mogelijk dat je huid beschadigt. Wondjes, schrammetjes, maar ook zonverbranding of piercings kunnen een uitlokkende factor zijn.

Oorzaak psoriasis

Bij mensen met psoriasis vernieuwen de huidcellen zich veel sneller dan gewoonlijk. Normaal gesproken vernieuwt de huid zich elke 28 dagen, maar de huid van mensen met psoriasis vernieuwt zich elke vier tot vijf dagen. Zo’n zeven keer sneller dus!

Omdat de huidcellen zo snel gemaakt worden, worden ze eigenlijk niet helemaal goed aangemaakt. Ze gaan dan ook snel dood. Hierdoor ontstaat er een dikke laag van dode huidcellen. Die laag wordt niet op tijd afgestoten waardoor er een dikke, rode, schilferende en irriterende plek op de huid komt. Dit heeft te maken met dat het eigen immuunsysteem de huidcellen aanvalt, waardoor er een soort plaatselijke ontsteking ontstaat.

De aandoening is grotendeels erfelijk en kan op elke leeftijd ontstaan. Psoriasis is niet te genezen. Hoe deze huidaandoening zich ontwikkelt is niet precies te voorspellen. Het ene moment zijn er een paar plekjes te zien en het andere moment vlamt het helemaal op.

Door bepaalde factoren kan deze huidaandoening tot uiting komen of verergeren. Stress kan bijvoorbeeld een boosdoener zijn voor het opvlammen van de psoriasis. Maar ook roken, alcohol drinken, medicijngebruik, een infectie of het kapot gaan van de huid door een schrammetje of bijvoorbeeld een piercing, kan psoriasis verergeren. Een gezonde lifestyle is dus belangrijk om opvlamming te voorkomen!

Uitlokken factoren psoriasis capitis

Ook zijn er bepaalde factoren die psoriasis capitis kunnen triggeren. Zo wordt er vaak een verergering van de klachten gezien wanneer er sprake is van hevige emoties, (emotionele) stress, schommelingen in hormonen, keelontsteking, griep koud weer en het slikken van bepaalde medicatie (lithium en bepaalde bètablokkers). Daarnaast komt psoriasis capitis veel voor onder patiënten met al bestaande psoriasis klachten. In het specifiek vooral veel bij mensen met chronische plaque psoriasis.

Psoriasis capitis is dus een vorm van psoriasis dat specifiek op het behaarde hoofd zit. Er verschijnen rode plekken met daarop dikke, zilverachtige schilfers. Het gaat overigens niet altijd om zilverachtige schilfers. Wanneer iemand namelijk vettig hoofdhaar heeft, is de schilfering en roodheid wat minder uitgesproken. Hierdoor kunnen de psoriasis plekken ook een beetje lijken op seborroïsch eczeem.

De psoriasis plekken zitten met name in de haargrenzen, de nek en de slapen. Hierdoor kunnen de psoriasis plekken ook een beetje doorlopen in het gezicht. Dit maakt de huidklacht extra zichtbaar en daarom ook extra vervelend.

Meestal is er geen sprake van haaruitval, maar als het om ernstige vormen van psoriasis capitis gaat, kunnen de haarfollikels ontstoken raken en de haren toch uitvallen. Hetzelfde geldt voor het gebruik van een relatief agressieve lokale behandeling. Dat langdurig wordt toegepast.

Niet gek is daarom ook dat psoriasis capitis niet alleen fysieke klachten en ongemakken met zich meebrengt, maar ook psychische klachten. Dit komt vooral omdat de schilferige huid goed zichtbaar is en jeukt. Maar ook omdat psoriasis capitis lastig te behandelen is. Wat voor veel frustratie en verdriet kan zorgen. En dit begrijp ik heel goed. Hopelijk kan ik je met deze blog een beetje helpen.

Lokale therapie

In de bestrijding van psoriasis wordt veelvuldig gebruik gemaakt van corticosteroiden. Deze corticosteroiden, die lijken op de hormonen die de bijnier maakt, zorgen voor een onstekingsremming en afname van de dikte van de psoriasis plekken. Vaak lukt het om met sterke corticosteroiden de huid vrijwel geheel rustig te krijgen. Corticosteroiden worden verdeeld in verschillende sterkte klassen: van klasse 1 (licht) tot klasse 4 (zwaar). In de behandeling van psoriasis worden over het algemeen de zwaardere klassen gebruikt (klasse 3 en 4). Er zijn corticosteroid zalven (voor ’s avonds), crèmes en emulsies (voor overdag) en lotions (voor het behaarde hoofd). Tevens is voor psoriasis van het behaarde hoofd een corticosteroïd bevattende shampoo beschikbaar. Deze wordt na 15 minuten intrekken op droog haar als een shampoo uitgewassen.
Nadelen van corticosteroïd therapie: na langdurig gebruik hebben corticosteroiden minder effect (tachyfylaxie) en kan de huid dunner worden (atrofie).

calcitriol

Sinds enige tijd is calcitriol (Silkis ®) op de markt. Het is een derivaat van Vitamine D3. Het werkingsmechanisme is nog niet geheel opgehelderd, maar waarschijnlijk vindt een remming plaats van de aanmaak van huidcellen en ontwikkelen de huidcellen die wel ontstaan zich beter.
Het kan gebruikt worden voor alle vormen van psoriasis, maar is vooral succesvol bij psoriasis vulgaris en psoriasis van het behaarde hoofd.
Calcitriol kan gecombineerd worden met andere behandelingen zoals lokale corticosteroïden of lichttherapie. Calcitriol kan bovendien worden toegepast bij psoriasis in het gelaat.

calcipotriol/betamethason (Dovobet ®, Enstilar ®)

Dovobet® is een zalf of gel die bestaat uit calcipotriol (een vitamine D afgeleide) en betamethason (een corticosteroid). Dit hoeft maar eenmaal daags te worden aangebracht op de psoriasisplekken volgens het schema dat uw arts u voorschrijft. De gel variant is beschikbaar in een flacon en applicator en kan zowel op het lichaam als op de behaarde hoofdhuid toegepast worden. Ook is er een spray-schuim variant beschikbaar (Enstilar ®) voor gebruik op de huid.