Eczeem bij een Donkere Huid - Symptomen, Behandeling en Tips

Onze aanbeveling voor de passende huidverzorging bij eczeem in het gezicht

Eczeem heeft een grote invloed op het welzijn van degenen die eraan lijden - vooral wanneer opvallende plekken zoals het gezicht zijn getroffen. DERMASENCE heeft de Vitop forte verzorgingslijn ontwikkeld met het unieke Vitop forte-complex van wede, aloë vera en groene thee wat een kalmerende werking heeft bij de droge, geïrriteerde huid die gevoelig is voor roodheid en jeuk.

Een effectieve huidverzorgingsroutine voor eczeem in het gezicht begint met een milde reiniging. Onze DERMASENCE Vitop forte Cleansing foam behoudt de vochtbalans en de pH-waarde van de huid. De zeepvrije formule is bijzonder zacht voor de geïrriteerde huid.

Een kleine skinhack: onze DERMASENCE Vitop forte Eye care kun je ook gebruiken voor de verzorging van eczeemgevoelige lippen!

Bronnen

• Darsow, U./ Raap, U./ Ständer, S. (2014): Atopic Dermatitis. In: Carstens, E./ Akiyama, T. (Hrsg.): Itch: Mechanisms and Treatment. Boca Raton (FL): CRC Press/Taylor & Francis.
• Kieseritzky, K. (2019): Therapeutische Lichtblicke bei Neurodermitis. In: hautnah dermatologie. Band 35(50).
• Tokura, Y./ Hayano, S. (2021). Subtypes of atopic dermatitis: From phenotype to endotype. In: Allergology International: Official Journal of the Japanese Society of Allergology, S. 1323-8930(21)00079-4.
• Biedermann, T./ Schmitt, J./ Werfel, T. (2015): Atopische Dermatitis. In: Hautarzt. Band 55, S. 82-83.
• Bieber, T. (2010): Atopic Dermatitis. In: Ann Dermatol. Band 22(2), S. 125-137.
• Kim, J./ Kim, B. E./ Leung, D. (2019): Pathophysiology of atopic dermatitis: Clinical implications. In: Allergy and Asthma proceedings. Band 40(2), S. 84-92.
• Kapur, S./ Watson, W./ Carr, S. (2018): Atopic Dermatitis. In: Allergy, Asthma & Clinical Immunology. Band 14(52), S. 43-52.
• Georgakopoulou, E./ Loumou, P./ Grigoraki, A./ Panagiotopoulos, A. (2021). Isolated lip dermatitis (atopic cheilitis), successfully treated with topical tacrolimus 0.03%. In: Med Oral Patol Oral Cir Bucal. Band 26(3), S: e357-60

Wat zijn de oorzaken van atopisch eczeem?

Eczeem komt meestal niet alleen voor. Het hangt vaak samen met andere erfelijke, atopische aandoeningen zoals astma, of allergische rhinitis (een allergische ontsteking van het neusslijmvlies) - vraag dus zeker eens rond bij je familie.

Aangezien eczeem wordt beschouwd als een echte volksziekte met een familiegeschiedenis, zou je best wel eens veel reactie kunnen krijgen.

Aantal eczeemgevallen neemt toe!

Met een prevalentie van 2 tot 5% (ongeveer 15% bij kinderen en jongvolwassenen) is consitutioneel eczeem een van de meest voorkomende huidaandoeningen. In de afgelopen decennia is het aantal nieuwe gevallen twee- tot driemaal zo hoog geworden. Het risico op het ontwikkelen van neurodermitis wordt geschat op een zorgwekkende 15-30% bij kinderen en 2-10% bij volwassenen.

De oorzaken van eczeem zijn net zo ingewikkeld en verschillend als de symptomen zelf. Het is een complexe puzzel uit genetica, immunologie en omgevingsfactoren, en er zijn voortdurend vernieuwingen en veranderingen in het klinisch onderzoek naar eczeem. Je kunt het al raden: Tot op heden begrijpen we nog niet volledig hoe eczeem precies ontstaat. Maar wat hebben we dan wel waarop we kunnen rekenen bij de behandeling van eczeem? Hier komt de zogenaamde vicieuze cirkel van oorzaak en gevolg om de hoek kijken.

De vicieuze cirkel van oorzaak en gevolg

Achter de intense jeuk, ontstekingen en droogheid schuilt een verstoorde huidbarrière met een verstoorde balans in het microbioom. Normaal gesproken beschermen deze ons tegen allerlei omgevingsinvloeden. Een verstoorde huidbarrière uit zich in een verhoogd transepidermaal vochtverlies (TEWL) en verminderde hydratatie in de hoornlaag. Dat betekent dat er veel vocht verloren gaat, omdat het niet meer wordt vastgehouden door de beschadigde structuren van de bovenste huidlaag. De huid droogt uit.

Wat zijn de kenmerken van eczeem in het gezicht?

De symptomen van eczeem variëren van persoon tot persoon. Sommigen klagen over ernstige jeuk, droge en schilferige huid, terwijl anderen last kunnen hebben van kleine blaasjes en bultjes.

Hoe eczeem eruitziet, kan sterk verschillen, vooral afhankelijk van de leeftijd, en het kan zelfs veranderen na verloop van tijd. Toch hebben alle gevallen één ding gemeen: jeukende plekken op de huid die rood, droog en schilferig zijn. In de medische wereld worden drie hoofdvormen van eczeem onderscheiden.

Acuut:
Etterende, opengebarsten korstjes, (vocht)blaasjes of papels op eczemateuze huidplekken.

Subacuut:
Dikke en afgeschilferde huidplekken

Chronisch:
Huid wordt iets dikker, meer schilfers en licht gepigmenteerde huidplekken.

Eczeem in het gezicht komt vaak - naast de typische eczemen - voor als pijnlijke, schilferige plekken met zwellingen en roodheid die ook rond de mond kunnen voorkomen. In acute fasen kunnen de lippen barsten of er vormen zich korstjes, wat pijn veroorzaakt bij eten, drinken en praten. Naarnaast kunnen ook de ogen getroffen worden door deze typische symptomen. Minder typisch zijn donkere kringen rond de ogen of een bleek gezicht. De kenmerkende opflakkeringen van eczeem verschillen vaak in duur en in ernst.

Wat erg vervelend is, is het verminderende jeukgevoel 's avonds en 's nachts, omdat die volgende jeukaanvallen aanzienlijk kan verergeren. Over het algemeen heeft eczeem in het gezicht een grote invloed op het algemene welzijn van degenen die eraan lijden.

Wat zijn de symptomen van atopisch eczeem ?

Zowel de plaats waar atopisch eczeem op het lichaam voorkomt, als de verschijningsvorm zijn afhankelijk van de leeftijd van de persoon en het stadium waarin het eczeem verkeert.

TWEE STADIA VAN ECZEEM

– Acuut eczeem: We zien roodheid, zwelling, vochtblaasjes, natten en krabeffecten. Daarna drogen de blaasjes in tot korstjes, gaat de huid schilferen en neemt de roodheid af.
– Chronisch eczeem: De roodheid neemt af, de schilfering neemt toe en de huid is wat dikker. De huidlijnen worden grover dan normaal, dit heet “lichenificatie”. In de stugge en/of droge huid kunnen (pijnlijke) kloven ontstaan.

JEUK

Een typische en vervelende eigenschap van eczeem is dat het altijd in meer of mindere mate jeukt. Hierdoor krabt de patiënt aan de huid . Door het wrijven en krabben wordt het eczeem echter juist verergerd en in stand gehouden. Ook is de huid meestal droog, een droge huid geeft weer aanleiding tot jeuk.

HET BEELD VAN ECZEEM IS AFHANKELIJK VAN DE LEEFTIJD

– Baby’s: 4 weken tot 1 jaar, acuut eczeem, d.w.z nattend, blaasjes, korstjes, met felle roodheid en veel jeuk, in het gelaat (dauwworm) , romp en ledematen
– Kinderleeftijd, 1 jr tot 14 jr, gelaat, elleboogplooien en knieholtes, polsen en enkels: roodheid, bultjes, blaasjes, ook droog, kloofjes, verdikking en vergroving huid
– Volwassen leeftijd, vanaf 14 jr: chronisch terugkerend eczeem met periodes van rust en verergeringen . Vooral droog, schilferend met vergroving huid.

VARIANTEN VAN ATOPISCH ECZEEM

1. Prurigo van Besnier: heftige jeukende bulten op de romp en strekzijden ledematen

Wat is erytrodermie ?

Erytrodermie betekent letterlijk “rode huid”. Dit is een bijzondere vorm van eczeem , waarbij de heftige ontstekingsreactie gepaard gaat met een massale verwijding van de bloedvaatjes in de huid. De GEHELE huid is rood, strak gepannen, warm, gezwollen, schilferend en erg jeukend. De patiënt voelt zich daarbij meestal ziek. Dit is een ernstige situatie, omdat door de bloedvatverwijding de patiënt veel vocht , eiwitten en mineralen dreigt te verliezen. Er bestaat een risico op uitdroging en acute nierfalen. Een patiënt met erytrodermie dient in een ziekenhuis te worden opgenomen en behandeld.

De aanleg om allergisch te reageren(= atopie) kan helaas niet worden behandeld. De behandeling is gericht om de symptomen van jeuk en eczeem te bestrijden. Atopisch eczeem kan dus niet worden genezen, een goede behandeling kan wel uw leven en/of dat van uw kind een stuk draaglijker maken. De keuze van behandelvorm is afhankelijk van de ernst, lokalisatie, en stadium van het eczeem, de aanwezigheid van complicaties en de leeftijd van de patiënt.

De behandeling van atopisch eczeem bestaat altijd uit 3 onderdelen:
A. Anti-eczeem behandeling
B. Huidverzorging
C. Beperken van allergene- en niet allergene prikkels

A. ANTI-ECZEEM BEHANDELING
Het anti-eczeem behandeling is afhankelijk van de ernst, lokalisatie, en stadium van het eczeem, de aanwezigheid van complicaties en de leeftijd van de patiënt. Er bestaan drie vormen: uitwendige behandeling (zalfjes), inwendige behandeling (pillen slikken) en lichttherapie.

1. Corticosteroïden. Deze stoffen remmen de ontsteking en de jeuk. Bestaat er een gering of matig ernstig eczeem, dan is gebruik van een zwak werkend corticosteroïd meestal voldoende. Wordt het eczeem ernstiger en chronischer dan kunnen sterker werkende corticosteroïden in een “pulsschema” worden gegeven. Een voorbeeld van een pulschema is 4 dagen in de week, achter elkaar, éénmaal daags aanbrengen en dan 3 dagen in de week, alleen een vette basiszalf. De sterkte van het corticosteroïd kan dan weer geleidelijk verminderd worden, zodra het eczeem rustiger wordt.
2. Teerzalven. Ook deze stoffen remmen de onsteking en de jeuk. Ze hebben als nadelen dat ze een sterke geur hebben en dat ze afgeven op kleding en beddengoed. De effectiviteit is echter minstens net zo goed als corticosteroïden. Voor intensieve teerzalftherapie is het soms nodig om patiënten voor een paar weken op te nemen in het ziekenhuis.
3. Bij infecties met bacteriën of schimmels kan men een desinfecterende, anti-bacteriële en/of anti-schimmelmiddel toevoegen. Voorbeelden zijn fusidinezuur, chlooorhexidine of betadinejodium.
4. De twee middelen tacrolimus en pimecrolimus werken ontstekingsremmend maar bevatten géén corticosteroïden. Bijwerkingen zoals het dunner worden van de huid zullen daarom met deze middelen niet optreden. Wel ontstaat er direct na het aanbrengen van deze stoffen een irritatie-reactie die echter voorbijgaand van aard is. Deze middelen kunnen zeer goed voor eczeem in het gezicht worden gebruikt.

Wat is het atopisch syndroom?

Het atopisch eczeem vormt een onderdeel van het “atopisch syndroom” . Hieronder vallen ook astma (benauwdheid en piepen), hooikoorts (verstopte neus, tranende ogen, niezen) en voedingsallergie (bijvoorbeeld voor pinda’s of noten) Vaak heeft de patiënt één of meerdere familieleden met één of meerdere van deze vier ziektebeelden. Het is inmiddels duidelijk dat een kind met atopisch eczeem ook later klachten kan krijgen van hooikoorts, astma of voedingsallergie. Andersom is het ook mogelijk. Een kind die op jonge leeftijd al symptomen heeft van hooikoorts of astma kan later ook eczeem ontwikkelen.

1. ERFELIJKHEID

Atopisch eczeem is genetisch bepaald en kan daarom niet worden genezen. De aanleg voor atopisch eczeem wordt erfelijk overgedragen en kan al snel na de geboorte tot uiting komen. Studies tonen aan dat er niet één maar meerdere genen (= dit zijn stukjes erfelijk materiaal gelegen op de chromosomen ) gerelateerd zijn aan het ontstaan van atopisch eczeem. Zeker één deze genen is betrokken bij de opbouw van de huid barrière. Andere genen spelen een rol bij het ontstaan van het overgevoelig afweersysteem bij eczeem.

Mutatie filaggrine eiwit. Een deel van de patiënten met atopisch eczeem heeft een mutatie in het gen die verantwoordelijk is voor het aanmaken van filaggrine eiwit. Filaggrine ( oftewel: filament aggregating protein) heeft een belangrijke rol in de functie van de huid barrière. Filaggrine speelt een belangrijke rol in het dicht houden van de huid en ook als natuurlijke bevochtiger van de huid (zogenaamde “natural moisturizer) . Bij mutaties in dit gen ontstaat een droge huid en een verslechterde huidbarrière. De huid is hierdoor constant “lek”. Door dit verstoorde huid barrière kunnen bacteriën en virussen gemakkelijker van buitenaf de huid binnendringen maar vice versa ook water en voedingstoffen van binnenuit naar buiten ontsnappen. Waarschijnlijk hebben mensen met atopisch eczeem ook mutaties in andere genen die ook andere huidbarrière eiwitten aanmaken, maar dit wordt momenteel nog onderzocht. Verder zijn er aanwijzingen dat dit defect in de huidbarrière een ontstekingsreactie uitlokt bij eczeem, wat de klachten van roodheid, zwelling en jeuk kan verklaren. Het afweersysteem probeert hiermee het defect in de huid dus op te lossen maar veroorzaakt tegelijkertijd juist meer problemen voor de persoon met eczeem.