Voeding en Eczeem - Verbanden en Voedingsadvies

Voedingsadviezen bij eczeem

Bij het zogenaamde ‘huisvrouweneczeem’ (ortho-ergisch eczeem) is er geen sprake van een allergische reactie. Het is een huidbeschadiging door bijvoorbeeld een toxische stof. U kunt rubberen (latex) handschoenen dragen om de handen bijvoorbeeld te beschermen tegen schoonmaakmiddelen. Maar de natuurlijke latexeiwitten kunnen op hun beurt ook weer een reactie uitlokken.

Craquelé-eczeem en seborroïs eczeem zijn minder bekende vormen van eczeem. Craquelé-eczeem komt meestal voor bij ouderen en uit zich in een droge, schilferige en kwetsbare huid op de schenen en bovenarmen. Na verloop van tijd wordt de huid roder en ontstaan er kloofjes die zich uitbreiden tot het typische craquelé-patroon. Seborroïs eczeem wordt mede veroorzaakt door een gist (schimmel) en is een schilferige aandoening van de huid.

‘Ik kies bewust’ logo geeft verwarring?

Mensen die last hebben van eczeem kennen vaak ook klachten zoals astma en hooikoorts. Een verstoorde spijsvertering, dalende weerstand (door spanningen, vermoeidheid of ziekte) of een (voedings)allergie kunnen eczeem verergeren.

Intolerantie voor bepaalde voedingsstoffen kunnen bij atopisch eczeem een belangrijke oorzaak zijn. Zuivel, soja, noten, pinda’s, eieren, tarwe en schelpdieren zijn veel voorkomende uitlokkers.

Producten uit de supermarkt, zelfs de producten met het logo ‘Ik kies bewust’ of andere ‘waardevolle voeding’, zitten vaak vol met kunstmatige geur-, kleur- en smaakstoffen en conserveringsmiddelen die eczeem kunnen verergeren. De kleurstof tartrazine (E102), de conserveermiddelen natriumbenzoaat (E211) en natriumdisulfiet (E223) en de smaakversterker natriumglutamaat (E621) kunnen de meest heftige reacties uitlokken.

Voedingstips bij huidklachten

Hieronder volgen diverse tips die belangrijk zijn bij huidklachten.
1) Eet verse voeding en v ermijd transvetten, gehydrogeneerde vetten, bewerkte voedingsmiddelen, kant- en klaar maaltijden, eten uit ‘pakjes en blikjes’.
2) Neem voldoende vet (omega vetzuren). Vermijd zoveel mogelijk geharde vetten, omdat deze vetten zijn gehydrogeneerd. Dit is een speciale bewerking die de meeste plantaardige oliën ondergaan zodat ze geschikt zijn voor bakken en braden. Dit gebeurt door de vetten om te zetten van een vloeibare naar een vaste vorm.

Gehydrogeneerde vetten zitten bijna overal in, van pindakaas, koekjes, crackers, en gebak tot chips en pizza. Lees daarom goed de etiketten van voedingsmiddelen. Vermijd ook transvetzuren die voortkomen uit gebakken vetten en oliën en voorkomen in margarine, gebak, snacks en chips.

Kies liever voor vette vis die gezonde vetten bevat voor het voeden van de huid en slijmvliezen. Of kies voor noten en zaden die niet verhit en ongezouten zijn. Wissel af tussen biologisch gepeld hennepzaad, chiazaad, (on)gebroken lijnzaad en pompoen-, zonnebloem en pijnboompitten. Ook hennep-, lijnzaad- of walnootolie kunt u, zonder deze te verhitten, gebruiken.
3) Drink voldoende(Bron)water. Drink voldoende (bron)water per dag (gemiddeld 35 ml per kg lichaamsgewicht) om de huid te hydrateren. Vermijd het drinken van frisdranken. Deze dranken bevatten veel (kunstmatige) suikers en plegen daardoor mineralenroofbouw op het lichaam.
4) Eet grote porties verse biologische groenten. Eet minimaal 500 gram biologische groenten per dag. Een makkelijke manier om aan deze hoeveelheid groenten te komen, is in de vorm van gepureerde groentesoep of groentesappen. Eet daarnaast drie stuks fruit per dag voor voldoende vezels, als voeding voor de darmflora. Vermijd fruit zoals banaan, citrusvruchten, kersen, abrikozen en ananas, deze kunnen de eczeem verergeren.
5) Neem voldoende zwavelhoudende aminozuren voor de opbouw van de huid. Kies voor plantaardige eiwitten zoals tofu, tempé, peulvruchten en verse noten. Als u vlees eet, kies dan voor biologisch (hormoonvrij) vlees of gevogelte zoals schapen- en rundvlees, kip en kalkoen. Voor eiwitten uit zuivel kunt u kiezen voor geiten-, schapen- of sojayoghurt.

Tekort aan vetzuren bij eczeem

De relatie tussen essentiële (onverzadigde) vetzuren en eczeem is bekend. Het is duidelijk dat een tekort in het dieet aan het omega-6 vetzuur linolzuur – en niet het omega-3 vetzuur alfa-linoleenzuur – leidt tot deze huidaandoening. [5-8]

Bij deze vorm van eczeem is een versnelde deling van keratinocyten (de “hoorncellen” van de huid) gevonden [9] evenals een verlies van de normale ondoordringbaarheid van de huid voor water samen met afwijkende hoorncellen en een verhoogde aanmaak van sterolesters. [10]
Onderzoek toonde aan dat volwassenen met een ernstige stoornis in de vetopname, of zij die parenterale voeding (volledigde voeding per infuus) kregen zonder onverzadigde vetten, eczeem ontwikkelden. [11]

Zie voorgaande adviezen in deel 2 van dit artikel voor een gezonde huid, als basis voor de behandeling van eczeem. Daarnaast zijn er een aantal stappen die men kan nemen, die specifiek gelden bij eczeem.