Eczeem op de Handen Tijdens de Zwangerschap - Oorzaken en Behandeling

Wat is de oorzaak van dyshidrotisch eczeem?

De oorzaak is, ondanks veel onderzoek, niet duidelijk. Er zijn wel verschillende ‘verdachte’ uitlokkende factoren die als mogelijke oorzaak worden genoemd. De meest bekende zijn:

aanleg voor constitutioneel eczeem
mensen die als kind veel last hebben gehad van constitutioneel eczeem (eczeem in de plooien van knieen en ellebogen en gezicht) of nog steeds dit eczeem hebben, zouden mogelijk een verhoogd risico hebben op het ontwikkelen van dyshidrotisch eczeem.

metalen in de voeding/ drinkwater
in sommige onderzoeken is bij mensen met een nikkelallergie een relatie gelegd tussen de inname van grote hoeveelheden nikkel en handeczeem. Ditzelfde geldt voor het metaal chroom. Bij een normaal dieet is een relatie tussen handeczeem en nikkel of chroom vrijwel uitgesloten.

schimmelinfecties
een schimmelinfectie (meestal aan de voeten) kan aanleiding geven tot een beeld van dyshidrotisch eczeem aan de handen. De manier waarop deze ‘reactie op afstand’ of autoeczematisatie ontstaat is nog niet geheel opgehelderd. Het loont echter zeker de moeite om in het geval van een dyshidrotisch eczeem aan de handen een lokale schimmelinfectie elders op het lichaam te behandelen, ook al geeft deze geen klachten.

onbekend
helaas wordt, ondanks adequaat onderzoek, bij 80% van de mensen met een dyshidrotisch handeczeem nooit een oorzaak van het eczeem gevonden.

Wat zijn de symptomen van atopisch eczeem ?

Zowel de plaats waar atopisch eczeem op het lichaam voorkomt, als de verschijningsvorm zijn afhankelijk van de leeftijd van de persoon en het stadium waarin het eczeem verkeert.

TWEE STADIA VAN ECZEEM

– Acuut eczeem: We zien roodheid, zwelling, vochtblaasjes, natten en krabeffecten. Daarna drogen de blaasjes in tot korstjes, gaat de huid schilferen en neemt de roodheid af.
– Chronisch eczeem: De roodheid neemt af, de schilfering neemt toe en de huid is wat dikker. De huidlijnen worden grover dan normaal, dit heet “lichenificatie”. In de stugge en/of droge huid kunnen (pijnlijke) kloven ontstaan.

JEUK

Een typische en vervelende eigenschap van eczeem is dat het altijd in meer of mindere mate jeukt. Hierdoor krabt de patiënt aan de huid . Door het wrijven en krabben wordt het eczeem echter juist verergerd en in stand gehouden. Ook is de huid meestal droog, een droge huid geeft weer aanleiding tot jeuk.

HET BEELD VAN ECZEEM IS AFHANKELIJK VAN DE LEEFTIJD

– Baby’s: 4 weken tot 1 jaar, acuut eczeem, d.w.z nattend, blaasjes, korstjes, met felle roodheid en veel jeuk, in het gelaat (dauwworm) , romp en ledematen
– Kinderleeftijd, 1 jr tot 14 jr, gelaat, elleboogplooien en knieholtes, polsen en enkels: roodheid, bultjes, blaasjes, ook droog, kloofjes, verdikking en vergroving huid
– Volwassen leeftijd, vanaf 14 jr: chronisch terugkerend eczeem met periodes van rust en verergeringen . Vooral droog, schilferend met vergroving huid.

VARIANTEN VAN ATOPISCH ECZEEM

1. Prurigo van Besnier: heftige jeukende bulten op de romp en strekzijden ledematen

behandelingen

Eczeem wordt tijdens de zwangerschap door verschillende strategieën beheerd. De focus ligt natuurlijk op het ervoor zorgen dat geen van de behandelingen gevaarlijk is voor de zich ontwikkelende foetus of ouder tijdens de zwangerschap. Behandelingen zijn erop gericht sterk genoeg te zijn om de aandoening te beheersen, terwijl ze veilig genoeg zijn om de foetus tegen schade te beschermen.

De volgende behandelingen worden over het algemeen als veilig beschouwd voor mensen om eczeem tijdens de zwangerschap te behandelen:

Andere therapieën worden van geval tot geval gebruikt, afhankelijk van de ernst van het eczeem, de beoordeling van de arts en uw comfortniveau. Deze behandelingen kunnen orale steroïden of sterkere steroïdecrèmes voor de huid omvatten, evenals antibiotica die in sommige gevallen kunnen helpen bij het opruimen van eczeem. Zwangere mensen en ouders die borstvoeding geven, moeten echter het gebruik van methotrexaat of het gebruik van PUVA-therapie vermijden, omdat deze twee therapieën mogelijk schade toebrengen aan de zich ontwikkelende foetus.

Eczeem tijdens de zwangerschap is gelukkig niet gevaarlijk. Het vormt geen enkel risico voor de ouder of baby, hoewel het erg jeukend, ongemakkelijk en lelijk kan zijn. Er zijn echter tal van veilige therapieën beschikbaar om de symptomen te verlichten.

Hoe voorkom ik dyshidrotisch handeczeem?

Zoals u heeft gelezen wordt bij 80% van de patiënten met dyshidrotisch eczeem nooit een oorzaak aangetroffen. Dit betekent echter niet dat we helemaal niets kunnen doen om een nieuwe ‘aanval’ te voorkomen.
Het is bij het voorkomen van handeczeem van groot belang dat de huid van de handen in een goede conditie verkeert. Het regelmatig ‘invetten’ van de handen om uitdroging te voorkomen en het beschermen van de handen tegen irriterende stoffen d.m.v. handschoenen, is erg belangrijk. Overleg met uw huisarts, dermatoloog en/of bedrijfsarts welke maatregelen u kunt treffen in de woon- en werkomgeving om de kans op het voortdurend terugkeren van dyshidrotisch handeczeem te verkleinen.

handige links

Literatuur
Veien NK: Acute and recurrent vesicular hand dermatitis. Dermatol Clin. 2009 Jul,27(3):337-53

Auteur: Dr R.L. van Leeuwen, dermatoloog, Alrijne Ziekenhuis Leiden

Laatste update: 4 juli 2020