Eczeem Onderkant Voet - Oorzaken, Symptomen en Behandelingsopties

Wat is erytrodermie ?

Erytrodermie betekent letterlijk “rode huid”. Dit is een bijzondere vorm van eczeem , waarbij de heftige ontstekingsreactie gepaard gaat met een massale verwijding van de bloedvaatjes in de huid. De GEHELE huid is rood, strak gepannen, warm, gezwollen, schilferend en erg jeukend. De patiënt voelt zich daarbij meestal ziek. Dit is een ernstige situatie, omdat door de bloedvatverwijding de patiënt veel vocht , eiwitten en mineralen dreigt te verliezen. Er bestaat een risico op uitdroging en acute nierfalen. Een patiënt met erytrodermie dient in een ziekenhuis te worden opgenomen en behandeld.

De aanleg om allergisch te reageren(= atopie) kan helaas niet worden behandeld. De behandeling is gericht om de symptomen van jeuk en eczeem te bestrijden. Atopisch eczeem kan dus niet worden genezen, een goede behandeling kan wel uw leven en/of dat van uw kind een stuk draaglijker maken. De keuze van behandelvorm is afhankelijk van de ernst, lokalisatie, en stadium van het eczeem, de aanwezigheid van complicaties en de leeftijd van de patiënt.

De behandeling van atopisch eczeem bestaat altijd uit 3 onderdelen:
A. Anti-eczeem behandeling
B. Huidverzorging
C. Beperken van allergene- en niet allergene prikkels

A. ANTI-ECZEEM BEHANDELING
Het anti-eczeem behandeling is afhankelijk van de ernst, lokalisatie, en stadium van het eczeem, de aanwezigheid van complicaties en de leeftijd van de patiënt. Er bestaan drie vormen: uitwendige behandeling (zalfjes), inwendige behandeling (pillen slikken) en lichttherapie.

1. Corticosteroïden. Deze stoffen remmen de ontsteking en de jeuk. Bestaat er een gering of matig ernstig eczeem, dan is gebruik van een zwak werkend corticosteroïd meestal voldoende. Wordt het eczeem ernstiger en chronischer dan kunnen sterker werkende corticosteroïden in een “pulsschema” worden gegeven. Een voorbeeld van een pulschema is 4 dagen in de week, achter elkaar, éénmaal daags aanbrengen en dan 3 dagen in de week, alleen een vette basiszalf. De sterkte van het corticosteroïd kan dan weer geleidelijk verminderd worden, zodra het eczeem rustiger wordt.
2. Teerzalven. Ook deze stoffen remmen de onsteking en de jeuk. Ze hebben als nadelen dat ze een sterke geur hebben en dat ze afgeven op kleding en beddengoed. De effectiviteit is echter minstens net zo goed als corticosteroïden. Voor intensieve teerzalftherapie is het soms nodig om patiënten voor een paar weken op te nemen in het ziekenhuis.
3. Bij infecties met bacteriën of schimmels kan men een desinfecterende, anti-bacteriële en/of anti-schimmelmiddel toevoegen. Voorbeelden zijn fusidinezuur, chlooorhexidine of betadinejodium.
4. De twee middelen tacrolimus en pimecrolimus werken ontstekingsremmend maar bevatten géén corticosteroïden. Bijwerkingen zoals het dunner worden van de huid zullen daarom met deze middelen niet optreden. Wel ontstaat er direct na het aanbrengen van deze stoffen een irritatie-reactie die echter voorbijgaand van aard is. Deze middelen kunnen zeer goed voor eczeem in het gezicht worden gebruikt.

Wat kun je (zelf) tegen vervellende voeten doen?

Vervellende voeten zijn meestal goed en makkelijk te behandelen. De aanpak hangt af van de oorzaak.

Weet je niet zeker wat de oorzaak van het vervellen is? Bijvoorbeeld omdat de symptomen van eczeem en een schimmelinfectie vergelijkbaar zijn? Ga dan naar je huisarts.

Aanpak bij een droge huid

Voorkom uitdroging door niet te lang te douchen en badderen. Smeer je voeten na het wassen in met een vochtinbrengende (voet)crème of olie.

Aanpak bij een geïrriteerde huid

Draag goede sokken, het liefst van een ademend materiaal, zoals katoen. Zorg dat je schoenen goed passen. Gebruik geen producten die je huid irriteren.

Aanpak bij een verbrande huid

Gebruik een aftersuncrème of andere crème die goed hydrateert. Voorkom dat de huid van je voeten opnieuw verbrandt door ze goed in te smeren met zonnebrandcrème.

Aanpak bij eczeem

Eczeem is vaak lastig te behandelen. Eczeem aan de voeten is extra vervelend, omdat je voeten het "zwaar" te verduren krijgen. Denk hierbij aan lopen, staan en schoenen dragen.

Eczeemklachten verminderen doe je door:

• Je huid te hydrateren.
• Irriterende stoffen te vermijden.
• Ademende sokken en schoenen te dragen.
• Je voeten droog te houden.
• Niet te krabben.

Je huisarts kan je adviseren en indien nodig een speciale eczeemcrème voorschrijven. Bijvoorbeeld een corticosteroïdcrème. Het het nuttig om op zoek te gaan naar de oorzaak van je eczeem.

Aanpak bij een voetschimmel

Omdat de voetschimmel vooral oppervlakkig optreedt, kun je het meestal zelf behandelen met een een anti-schimmelzalf of -crème. Heb je veel last van voetschimmel en kom je er zelf niet vanaf? Schakel dan je huisarts in. Een huisarts kan je de juiste behandeling adviseren.

Deze pagina bevat algemene informatie. Gebruik de inhoud niet ter vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij klachten altijd een gekwalificeerde professional.

Eczeem op de voeten

De meest voorkomende soorten eczeem op de voeten zijn:

De oorzaken en symptomen van eczeem op de voeten verschillen per soort eczeem. Hieronder lees je meer over de verschillende vormen van voeteczeem.

Blaasjeseczeem (dyshidrotisch of acrovesiculeus eczeem) op de voeten

Blaasjeseczeem (ook wel dyshidrotisch of acrovesiculeus eczeem) is een vorm van eczeem die voornamelijk op de handen en voeten voorkomt. Zoals de naam aangeeft, is het meest opvallende kenmerk blaasjes. Blaasjeseczeem op de voeten komt vooral voor tussen de tenen en op de voetzolen. Het gaat dan ook vaak gepaard met erge jeuk tussen de tenen en onder de voeten.

• rode plekken
• zwellingen
• blaasjes
• schilfering

Constitutioneel (atopisch) eczeem op de voeten

Constitutioneel eczeem is een veelvoorkomende vorm van eczeem bij baby’s en volwassenen. Constitutioneel eczeem op de voeten komt echter vooral bij volwassen voor.

• Constitutioneel eczeem bij volwassen kan voorkomen op de handen en voeten, maar ook in het gezicht, op het hoofd, op de ellebogen en knieën. Je herkent het aan jeuk, een droge huid, rode plekken en een verdikking van de huid.
• Constitutioneel eczeem bij baby’s en kinderen komt doorgaans niet op de handen en voeten voor. Bij baby’s en kinderen komt deze vorm van eczeem vooral voor in het gezicht, op het hoofd en op de ellebogen en knieën.

Symptomen van constitutioneel eczeem op de voeten zijn:

• roodheid en rode uitslag
• erge jeuk
• zwellingen en blaasjes met vocht (in sommige gevallen)
• huidkloofjes (in sommige gevallen)
• een droge huid
• vochtige plekken op de huid
• schilfers

Oorzaak eczeem aan de voeten

Er zijn veel verschillende oorzaken die eczeem aan de voeten kunnen veroorzaken. Deze verschillende oorzaken zorgen er ook voor dat er verschillende vormen van eczeem aan de voeten kunnen ontstaan.

Maar je kunt bijvoorbeeld ook reageren op het materiaal of elastiek in je sokken. Of het wasmiddel waarmee je jouw sokken gewassen hebt. Hetzelfde geldt voor je schoenen. Sommige mensen zijn namelijk gevoelig of zelfs allergisch voor leer, conserveringsmiddelen en lijmstoffen die in schoenen verwerkt zitten.

Verder geldt voor iedere vorm van eczeem aan de voeten dat hevige emoties ook vaak een rol spelen. Denk hierbij aan stress, vermoeidheid of verdriet. Deze emoties kunnen het eczeem verergeren, maar ook veroorzaken.

Daarnaast zijn natte (zweet)voeten ook een grote boosdoener bij voeteczeem. Dit zorgt er namelijk voor dat je huid weker wordt en sneller geïrriteerd raakt. Bovendien maakt het je voeten ook extra vatbaar voor vervelende infecties.

Hoe ziet blaasjeseczeem eruit ?

We zien sterk jeukende heldere blaasjes en soms zelfs grote blaren in de handpalmen, tussen de vingers en/of voetzolen en tenen. Er worden 4 klinische vormen onderscheiden.

1. Acute vormen
– Pompholyx. Acute ontstane “uitbraak” van stevige blaasjes en blaren aan de handpalmen, zijkanten van de vingers en soms ook aan de voetzolen. Meestal is het beeld symmetrisch. Meestal voorafgegaan door jeuk- of zelf pijnklachten. Kleinere blaasjes vloeien samen tot grotere blaren. Binnen 2 tot 3 weken drogen de blaasjes en blaren in waarbij de huid flink gaat vervellen. Deze vorm wordt vaak gezien bij (jonge) volwassenen en minder bij ouderen. Ook treedt het vaker op in de lente- en zomermaanden.
– “Ide” reactie op een huidinfectie. Rode jeukende blaasjes aan de zijkanten van de vingers en handpalmen als een uiting van een overgevoeligheidreactie op een infectie elders in de huid. De bekendste voorbeeld is een schimmelinfectie aan de tenen of voet (= zwemmerseczeem). Ook een ernstige schimmelinfectie aan de voeten op zich kan hierbij eruitzien als blaasjeseczeem.
De acute vormen kunnen gecompliceerd worden door een bacteriële infectie waarbij zelfs een wondroos kan ontstaan. De patiënt klaagt dan over meer pijn en er ontstaan puskopjes en gele korstjes. Bij wondroos is er roodheid, pijn, zwelling aan het aangedane gebied en eventueel koorts.

Hoe wordt blaasjeseczeem behandeld ?

De behandeling is vaak moeizaam. De keuze van behandeling hangt af van de klinische vorm (acuut of chronisch) , de uitgebreidheid en de aanwezigheid van eventuele uitlokkende factoren.

LOKALE MIDDELEN
De eerste keus behandeling zijn sterk werkende lokale corticosteroïden. In het begin dienen deze middelen iedere dag dun te worden aangebracht. Wanneer de huid goed reageert, kan de frequentie van smeren worden afgebouwd tot 3 of 4 keer per week en daarna slechts zonodig. De chronische vormen reageren vaak beter indien het corticosteroïd onder occlusie wordt aangebracht. Hierbij wordt eerst de zalf aangebracht, daaroverheen plakt men een speciaal doorzichtig wondverband dat 3 tot 5 dagen mag blijven zitten. Zonodig wordt deze procedure herhaald totdat de afwijkingen zijn verbeterd. Soms worden er hoornoplossende middelen toegevoegd, zoals salicylzuur.

LOKALE LICHTTHERAPIE
Bij patiënten die niet reageren op zalven alleen kan lokale lichttherapie worden gegeven. Hierbij hoeven alleen de handen en / of voeten te worden belicht, en dus niet het gehele lichaam. Gebruikelijke vormen van lokale lichttherapie zijn smalspectrum UVB, psoraleen plus UVA en de Excimer lamp/ laser. De werkzaamheid tussen de verschillende lichtsoorten is waarschijnlijk gelijk, maar gedegen vergelijkende studies zin niet uitgevoerd.

ANTI-ZWEET APPARATUUR
Mensen met een blaasjeseczeem aan de handen en voeten die tevens last hebben van overmatig zweten kunnen ook baat hebben bij een behandeling die ook het zweten aanpakt. Wanneer het zweten vermindert blijkt ook het eczeem te verminderen.. Iontoforese is het sturen van een zwakke elektrische stroom door een waterbad (dit wordt ook een elektrogalvanisch bad genoemd>. Het gebied dat hevig transpireert wordt in het water ondergedompeld en elektrisch geladen deeltjes (ionen) remmen de activiteit van de zweetklieren. Dit effect houdt 3-4 dagen aan maar blijft langer na herhaaldelijk gebruik. Indien deze behandeling niet helpt kunnen de zenuwen die de zweetproductie reguleren worden doorgesneden. Hiervoor wordt u doorverwezen naar een chirurg.