Eczeem en coronavaccin - Wat je moet weten

7 vragen over ontstaan en behandeling van long covid

This article is made available via the PMC Open Access Subset for unrestricted research re-use and secondary analysis in any form or by any means with acknowledgement of the original source. These permissions are granted for the duration of the World Health Organization (WHO) declaration of COVID-19 as a global pandemic.

Hoeveel mensen long covid hebben is nog onduidelijk omdat lang niet alle gevallen geregistreerd worden. Het RIVM beschrijft dat maximaal 1 op de 5 mensen 4–5 weken na een positieve test nog klachten heeft en dat dat aantal verder afneemt 12 weken of langer na de besmetting. 1 Volgens de World Health Organization is sprake van long covid wanneer de symptomen 3 maanden na infectie aanwezig zijn en 2 maanden of langer duren. 2

Het is nog niet nauwkeurig te voorspellen welke patiënten (meer) risico lopen op het ontwikkelen van langdurige klachten. Wel lijkt het erop dat hoe talrijker en ernstiger de symptomen tijdens de acute fase zijn, hoe groter het risico is op (ernstige) langdurige klachten. Maar: óók na een relatief mild verloop kan long covid ontstaan. Verder blijkt uit onderzoek dat long covid vaker voorkomt bij vrouwen, bij ouderen en mensen met een verhoogde body mass index en/of astma. 1

Conflict of interest

None to declare.

Immediate and delayed local injection site reactions to mRNA vaccines against SARS‐CoV‐2 have been previously reported. 1 , 2 , 3 However, eczematous cutaneous reactions after COVID‐19 mRNA vaccines have only been described once in the literature. 4 The previously described patient had moderate‐to‐severe atopic dermatitis on dupilumab and flared after vaccination. His atopic dermatitis flare resolved with oral glucocorticoids. Here, we present two patients who developed generalized eczematous eruptions after both doses of the (Pfizer‐BioNTech, Brooklyn, NY, USA) COVID‐19 vaccine.

This first patient was a 43‐year‐old man with a history of seasonal allergies who developed a pruritic eruption on his extremities 3 days after his first dose of the Pfizer‐BioNTech COVID‐19 vaccine. He presented to the dermatology clinic on day 5 postvaccine due to progression of the eruption. He had a family history of atopic dermatitis but no personal history of atopic dermatitis. On examination, he had pink patches and papules with overlying excoriation on his back, arms and legs (Fig. 1 ). A skin biopsy showed spongiosis, acanthosis, parakeratosis and an inflammatory infiltrate consistent with eczematous dermatitis. He was treated with topical glucocorticoids and oral antihistamines and improved over several weeks. He received the second vaccine dose 7 weeks after his first dose, and two weeks after the second dose, he had a recurrence of the eruption that again responded to topical glucocorticoids.

Generalized eczematous reaction on the back and shoulder.

The second patient was a 51‐year‐old woman with a history of dyshidrotic eczema who presented with a pruritic eruption 4 days after her first Pfizer‐BioNTech COVID‐19 vaccine dose. She developed pruritus on her lower back hours after receiving the vaccine. The rash progressed over several days. On examination, pink papules coalescing into plaques were noted on the left lower back (Fig. 2 ). Skin biopsy revealed spongiosis with a mainly superficial perivascular lymphocytic infiltrate consistent with eczematous dermatitis. She was treated with topical glucocorticoids and improved. She received the second Pfizer‐BioNTech COVID‐19 vaccine dose 4 weeks after the first dose and had a recurrence of the rash 4 days later, the eruption was more generalized and involved the posterior neck, chest, flanks, back and lower extremities. She was treated with an oral prednisone taper and her symptoms resolved.

Voorwaarden van goedkeuring

Nog niet alle informatie uit de onderzoeken is compleet en bekend. Wel zijn er, op basis van de beschikbare informatie, voldoende aanwijzingen dat de positieve effecten van het vaccin opwegen tegen de risico’s. Daarom is Comirnaty onder voorwaarden goedgekeurd. De fabrikant is verplicht de komende twee jaar aanvullende informatie in te dienen. Zo moet uit verder onderzoek blijken hoe lang het vaccin bescherming geeft, hoe goed het vaccin ernstige COVID-19 voorkomt, hoe goed het mensen met een minder goed werkend afweersysteem, kinderen en zwangere vrouwen beschermt en of het vaccin ook corona zonder klachten voorkomt. Ook moet blijken of het vaccin gebruikt kan worden door mensen die niet in het onderzoek zaten, bijvoorbeeld zwangere vrouwen. Een voorwaardelijke goedkeuring geven Europese autoriteiten alleen wanneer er bij een ernstig ziekteverloop nog geen betere behandelopties zijn.

Op 6 oktober startte de versnelde beoordeling ( rolling review ) van dit coronavaccin. Toen werden de eerste onderzoeksgegevens ingediend bij de Europese medicijnautoriteiten. Het onderzoek in mensen liep nog. Op 1 december startte de eindbeoordeling, na ontvangst van die laatste onderzoeksresultaten. Zo kon de beoordeling eerder starten en afgerond worden dan gebruikelijk.

Veroorzaakt het coronavirus ook tinnitus en gehoorverlies?

nieuws Mogen we gehoorverlies en tinnitus binnenkort toevoegen aan het lijstje van mogelijke symptomen van COVID-19? Britse onderzoekers hebben alvast aangetoond dat een aanzienlijk aantal coronapatiënten dergelijke gehoorproblemen heeft, maar het is nog onduidelijk of er een rechtstreeks verband bestaat. De wetenschappers zijn al bezig met een nieuwe studie om dat uit te klaren.

We hebben ondertussen jammer genoeg al veel te vaak gehoord over de verschillende ziekteverschijnselen van het coronavirus: vermoeidheid, spierpijn, hoofdpijn, koorts, hoesten, ademhalingsproblemen, geur- en smaakverlies, enz. Al sinds midden vorig jaar vragen experts zich echter af of de ziekte ook het gehoor aantast. Vanaf het begin van de pandemie leek een aanzienlijk aantal coronapatiënten namelijk te kampen met gehoorverlies, tinnitus en evenwichtsstoornissen of duizeligheid (door verstoring van het evenwichtsorgaan in het oor). Maar het bewijs was toen nog te mager om al conclusies te trekken.

15% krijgt tinnitus

Ongeveer een jaar later krijgen we door een uitgebreide studie van de universiteit van Manchester en het Manchester Biomedical Research Centre een beter zicht op dit vraagstuk. Na een analyse van zo’n 60 eerdere studies vonden de Britse wetenschappers dat ongeveer 15 procent van de coronapatiënten tinnitus of oorsuizen heeft, terwijl 8 procent last heeft van gehoorverlies en 7 procent van evenwichtsstoornissen of duizeligheid. De kwalen blijven soms lang na de besmetting aanhouden.

Mogelijke verklaringen

Het zou kunnen dat het coronavirus rechtstreeks verantwoordelijk is voor de ziekteverschijnselen. Van andere virussen zoals de mazelen, bof en meningitis is namelijk geweten dat ze schade aan het binnenoor, en zo gehoorproblemen, veroorzaken. Maar er zijn ook verschillende andere mogelijkheden.

References

1. Blumenthal KG, Freeman EE, Saff RR et al. Delayed large local reactions to mRNA‐1273 vaccine against SARS‐CoV‐2 . N Engl J Med 2021, 384 : 1273–1277. [PMC free article] [PubMed] [Google Scholar]

2. McMahon D, Amerson E, Rosenbach M et al. Cutaneous reactions reported after Moderna and Pfizer COVID‐19 vaccination: a registry‐based study of 414 case . J Am Acad Dermatol 2021, 85 : 46–55. [PMC free article] [PubMed] [Google Scholar]

3. Johnston MS, Galan A, Watsky KL, Little AJ. Delayed localized hypersensitivity reactions to the Moderna COVID‐19 vaccine: a case series . JAMA Dermatol 2021, 157 : 716. [PMC free article] [PubMed] [Google Scholar]

4. Corbeddu M, Diociaiuti A, Vinci MR et al. Transient cutaneous manifestations after administration of Pfizer‐BioNTech COVID‐19 vaccine: an Italian single centre case series . J Eur Acad Dermatol Venereol 2021, 35 : e483–e485. [PMC free article] [PubMed] [Google Scholar]

Articles from Journal of the European Academy of Dermatology and Venereology are provided here courtesy of Wiley