Huiduitslag bij ouderen - Oorzaken, Symptomen en Behandelingsmogelijkheden

Huiduitslag

Wanneer iemand het heeft over huiduitslag wordt meestal een huidverandering bedoeld met rode vlekjes en bultjes over een groot huidgebied. Huiduitslag is geen medische term.

Met huid uitslag wordt meestal iets anders bedoeld dan met een huid ziekte .
Over het algemeen wordt met met huiduitslag een (uitgebreide) huidreactie bedoeld die wordt uitgelokt door iets búiten de huid zelf zoals een infectie met een virus of bacterie ergens anders in het lichaam of bijvoorbeeld een huidreactie op een geneesmiddel dat geslikt wordt.
Een huidziekte wordt beschouwd als een meer op zichzelf staand probleem waarvan de oorsprong ligt in de huid of in het immuunsysteem van de huid. Eczeem en psoriasis zijn hier voorbeelden van.

Hieronder een overzicht van de meest voorkomende oorzaken van huiduitslag.

Hoe ziet droge huid eruit ?

Afhankelijk van de ernst van de uitdroging en bijkomende ontstekingsreactie ziet men de volgende verschijnselen: Bij milde uitdroging enige schilfering en roodheid. Soms is de huid zo uitgedroogd dat men barstjes ziet (= craquelé aspect, net als een oud schilderij) Bovendien kan er gemakkelijk pijnlijke kloofjes ontstaan. Bij mensen met een overgevoelige huid ziet men ook wel muntgrote rood-schilferende plekken op de romp en ledematen. Dit heet “nummulair eczeem” of “eczema nummulare”. Deze aandoening wordt ook in verband gelegd met overmatige gebruik van water en zepen.

Een mogelijke complicatie van een droge gebarsten huid is een bacteriële infectie, wat gekenmerkt wordt door een plotselinge verergering van het eczeem met pus en korstvorming.

Behandeling van zona

De behandeling hangt af van de ernst van de symptomen. Milde symptomen kunnen worden behandeld met vrij verkrijgbare pijnstillers, maar in andere gevallen is dit niet voldoende en is het belangrijk om een huisarts te raadplegen voor effectieve pijnstilling bij zona.

Mensen ouder dan 50 jaar die ernstigere symptomen hebben, zoals hevige pijn nog voordat de huiduitslag verschijnt en veel huiduitslag, lopen een verhoogd risico op langdurige pijn. Tijdige en effectieve behandeling vermindert het risico op langdurige pijnklachten.

Gordelroos wordt in specifieke gevallen behandeld met een geneesmiddel dat het virus remt, bekend als antivirale behandeling. Om ervoor te zorgen dat het medicijn effectief is, moet de behandeling zo snel mogelijk beginnen, uiterlijk drie dagen nadat de uitslag is begonnen.

Er bestaat een vaccin tegen zona dat aanbevolen wordt voor mensen ouder dan 60 jaar en voor personen ouder dan 16 jaar met een verzwakt immuunsysteem. Bespreek met je huisarts of dit vaccin voor jou aangewezen is.

Huiduitslag door bacterie-infecties

meningokok infectie
rode vlekken op de huid, die al snel niet meer (helemaal) wegdrukbaar zijn. Kan ook aan de handpalmen en voetzolen optreden. Veel andere symptomen van ernstig ziek zijn. Snel medisch handelen is nodig.
roodvonk
rode verkleuring van het gezicht, later ook roze-rode huiduitslag over de rest van de huid. Ook koorts, keelpijn en malaiseklachten. Heel typisch voor roodvonk is de ‘aardbeientong’.

Geneesmiddelen zijn beruchte veroorzakers van huiduitslag. In de bijsluiter van bijna alle geneesmiddelen staat dat zij een huidreactie kúnnen veroorzaken. Sommige soorten geneesmiddelen zijn hiervoor speciaal berucht, zoals antibiotica. De huidreacties hoeven niet altijd kort na het begin van het gebruik van het geneesmiddel op te treden. Soms beginnen de huidafwijkingen pas een week na de eerste dosis van het medicijn. Andere geneesmiddelen die relatief vaak een huiduitslag veroorzaken zijn NSAID’s (o.a. aspirine, ibuprofen etc.) en medicijnen tegen epilepsie.
Zoals gezegd is de lijst van geneesmiddelen die huiduitslag kúnnen veroorzaken erg lang. Ook middeltjes die als ‘kruidengeneesmiddel’ worden verkocht kunnen soms hevige huidreacties veroorzaken.

Huiduitslag door virusinfecties

Virusinfecties die huiduitslag veroorzaken worden vooral op de kinderleeftijd gezien. Huiduitslag door virusinfecties wordt ook wel exantheem genoemd.
waterpokken
rode vlekjes > veranderen in blaasjes > korstjes. Typisch is dat de hoofdhuid meedoet.
rode hond
rode vlekjes tot 3mm groot, koorts, gezwollen lymfeklieren. Rode hond komt weinig voor want het is opgenomen in het Rijksvaccinatieprogramma.
mazelen
talloze rode vlekjes, koorts, hoesten, rode ogen.
opgenomen in het Rijksvaccinatieprogramma, soms nog een uitbraak in gebieden van Nederland waar de vaccinatiegraad laag is.
zesde ziekte
rode vlekjes beginnen in het gelaat en breiden uit over het lichaam, hoge koorts.
vijfde ziekte
eerst rode vlekken op de wangen, later ook rode huiduitslag over de rest van de huid.
roodvonk
gianotti-crosti syndroom
rode plekjes (iets verheven) aan armen en benen, billen en gelaat. Soms ook blaasjes.