Veelvoorkomende Klachten bij Huidkanker

4 tips voor zelfonderzoek naar huidkanker

“Als dermatoloog doe ik niet anders dan de hele dag naar huidplekjes kijken. Voor mij is het dus makkelijk praten, want mijn oog is getraind op het snel herkennen van de vreemde eend in de bijt.” Dermatoloog Jan-Gert geeft je tips die hij mensen in de spreekkamer ook geeft.

1. Bekijk je lichaam eens per 3 maanden

Kom je vaak in de zon, ben je als kind regelmatig verbrand, heb je een lichte huid of heb je wel eens afwijkende huidplekjes gehad? Bekijk dan eens per 3 maanden kritisch je lichaam. Controleer of er nieuwe plekken bij gekomen zijn of dat bestaande plekken zijn veranderd. Als je een donkere huid hebt of altijd goed hebt gesmeerd met zonnebrand is regelmatige zelfcontrole minder nodig.

3. Controleer op ruwe bultjes, wondjes en bruine plekken

Let bij de controle vooral op de volgende plekken:

• nieuw ontstane rood-roze bultjes, soms met een ruwe korst erop
• wondjes die niet goed genezen
• bruine moedervlekken of bultjes die van vorm veranderen of meerdere kleuren krijgen (zoals bruin, zwart, rood, paars, blauw)
• nieuw ontstane ‘moedervlekken’ als je ouder bent dan 40 jaar

4. Ga op tijd naar je huisarts!

Misschien wel de belangrijkste tip: heb je verdachte plekjes of twijfel je, bezoek dan je huisarts of behandelend dermatoloog.

Huidkanker is vaak goed te behandelen, mits je er op tijd bij bent. Ga daarom naar de huisarts wanneer je huidkanker denkt te herkennen. Met een verwijzing van je huisarts kun je op korte termijn, meestal binnen een week, terecht bij DC Klinieken Groningen, Almere, Den Haag, Lairesse (Amsterdam) of Voorschoten. Maak op deze pagina een afspraak.

Waarom u bij ons in goede handen bent

De afdeling Huidziekten van het LUMC heeft al meer dan 30 jaar ervaring met de diagnose en behandeling van huidkanker. Het beoordelen van moedervlekken en het diagnosticeren van beginnende melanomen zijn speerpunten van onze afdeling. We hebben speciale spreekuren voor patiënten met verdachte gepigmenteerde huidafwijkingen en met melanoom. We zijn experts op het gebied van moedervlekken en werken continu aan manieren om de vroege diagnostiek van melanoom te verbeteren.

Het LUMC is daarnaast een nationaal centrum voor patiënten uit families waar een erfelijke vorm van melanoom voorkomt. De leden van deze families zien wij regelmatig voor screening van de huid en bij bepaalde erfelijke mutaties ook van de alvleesklier. Naast de huid kunnen melanomen ook voorkomen in het oog. In dat geval spreken we van een oogmelanoom. Deze vorm van melanoom komt vrij weinig voor. Wilt u hier meer over weten? Bekijk dan ons webdossier waarin we u stap-voor-stap uitleggen wat u bij een oogmelanoom kunt verwachten.

Sneldiagnose bij melanoom

Bestaat het vermoeden dat u melanoom heeft, bijvoorbeeld vanwege een afwijkende moedervlek? Dan hoeft u niet lang in spanning te zitten over uw diagnose. Het LUMC biedt sneldiagnose aan voor een groot aantal kankersoorten, waaronder melanoom. Na verwijzing kunt u binnen 2 weken terecht voor een consult met onze gespecialiseerde dermatologen.

Multidisciplinaire zorg

Het LUMC is een van de 14 behandelcentra voor uitgezaaid melanoom. We werken met een multidisciplinair team. Dit team bestaat uit specialisten van verschillende afdelingen die samen naar een behandeling zoeken die op uw situatie is afgestemd. Iedere week bespreken alle betrokken specialisten gezamenlijk de patiënten die onder behandeling zijn. Zo kunnen we elke patiënt een optimale behandeling bieden.

Wetenschappelijk onderzoek naar huidkanker

Huidkanker (Basaalcelcarcinoom)

Op grond van onderstaande kenmerken van het basaalcelcarcinoom adviseert uw arts u over de behandeling:

• groeiwijze: wordt door de patholoog onder de microscoop bepaald.
• grootte: een tumor groter dan 2 cm heeft een hoger risico
• plaats: een tumor in het gezicht op bv. oren of neus heeft een hoger risico
• eventuele eerdere behandelingen en algemene medische voorgeschiedenis

In de meeste gevallen zal een basaalcelcarcinoom onder plaatselijke verdoving operatief worden verwijderd. Andere behandelmogelijkheden zijn celdodende zalven (5-FU creme, Imiquimod), vloeibare stikstof, photodynamische therapie (PDT) en bestraling (radiotherapie). Uw dermatoloog kan uitleggen wat de voor- en nadelen zijn van de verschillende behandelingen. Bij de behandeling wordt gestreefd naar een optimaal cosmetisch resultaat en het behouden van de functie.

Behandelingen

Hoe een melanoom behandeld wordt, hangt van veel dingen af. De dermatoloog zal altijd proberen het melanoom te verwijderen. Als er uitzaaiingen zijn, volgen aanvullende behandelingen. De dermatoloog bespreekt wat de mogelijkheden zijn.

De volgende behandelingen zijn er voor een melanoom:

Operatie

De behandeling van melanoom begint met een operatie. De dermatoloog verwijdert het melanoom om het in het laboratorium te laten onderzoeken door de patholoog.

Als het plekje inderdaad een melanoom is, volgt een tweede operatie. De dermatoloog verwijdert dan het litteken en een randje gezonde huid daaromheen. Het stukje huid gaat voor onderzoek weer naar de patholoog.

Operatie van uitzaaiingen

Sommige uitzaaiingen van een melanoom zijn met een operatie te verwijderen. Of dit mogelijk is, hangt af van de plek van de uitzaaiingen en hoeveel het er zijn.

Chemotherapie in een arm of been (ledemaatperfusie)

Grote melanomen in een arm of been die niet te verwijderen zijn, kunnen soms met medicijnen behandeld worden. Het been of de arm krijgt dan een hoge dosis chemotherapie samen met doelgerichte therapie. Bij deze behandeling komen de medicijnen niet verder in het lichaam. De naam voor deze behandeling is ledemaatperfusie.

Bij een ledemaatperfusie worden de bloedvaten in het been of de arm afgesloten van de andere bloedvaten in het lichaam. Dit is nodig omdat er geen bloed vanuit het been of de arm ergens anders in het lichaam mag komen. Voor deze behandeling is een hart- longmachine nodig die een deel van de bloedsomloop overneemt. De arts legt verder uit hoe de behandeling precies werkt.

Doelgerichte therapie

Ongeveer de helft van de mensen met een uitgezaaid melanoom blijkt een verandering (mutatie) in het BRAF-gen te hebben. Zij kunnen in aanmerking komen voor doelgerichte therapie. Deze behandeling wordt niet in elk ziekenhuis gegeven.

Immunotherapie

Soms is een behandeling mogelijk met immunotherapie. Bij immunotherapie zorgen de medicijnen ervoor dat het afweersysteem de tumor beter kan aanvallen. Deze behandeling wordt niet in elk ziekenhuis gegeven.

Verschijnselen

Melanomen kunnen er verschillend uitzien. Ze kunnen zichtbaar worden als een nieuwe vlek op de huid, maar vaak zijn het moedervlekken die van uiterlijk veranderen. De kleur, vorm of grootte kan veranderen of de plek gaat bloeden, jeuken of pijn doen. De symptomen van uitgezaaid melanoom kunnen per toeval worden ontdekt. Klachten kunnen variëren van pijn of een zwelling tot algemene klachten als vermoeidheid, verminderde conditie en verminderde eetlust.

Risicofactoren voor het ontstaan van melanoom zijn zonverbranding op jonge leeftijd, een licht huidtype en het hebben van een groot aantal moedervlekken of afwijkende moedervlekken (atypische naevi). Ongeveer 10% van alle primaire melanomen ontstaat als gevolg van een erfelijke afwijking: het Familial Atypical Multiple Mole Melanoma (FAMMM) syndroom.

De kans op uitzaaiingen wordt bepaald door de dikte van het primaire melanoom en een aantal andere kenmerken zoals ulceratie (de aanwezigheid van ontsteking in de tumor). In een aantal gevallen wordt het primaire melanoom nooit gevonden. Voor de behandeling van de uitzaaiingen maakt dit geen verschil.