Hoe ziet een huidkankerplekje eruit?

Waar komt een basaalcelcarcinoom voor?

De huisarts neemt niet altijd zelf een biopt. Soms verwijst de huisarts u meteen door naar de dermatoloog, zonder zelf eerst het plekje te laten onderzoeken.

Een basaalcelcarcinoom kan door de huisarts of de dermatoloog bijna altijd helemaal verwijderd worden. Het behandelen van een basaalcelcarcinoom is belangrijk, want het kan dieper in de huid groeien, waardoor het spierweefsel, kraakbeen of zelfs bot kan beschadigen. De kans op genezing is groot.Er zijn verschillende behandelopties voor basaalcelcarcinomen.

Operatie

De meest voorkomende behandeling van een basaalcelcarcinoom is een operatie. De huisarts of de dermatoloog snijdt dan, onder een lokale verdoving, het plekje weg. Er wordt dan ook een randje van de gezonde huid meegenomen. Vervolgens onderzoekt een patholoog dit stukje huid weer en kijkt of er nog kanker in de snijrand zit. Is dit het geval en zijn er nog kankercellen zichtbaar in dit randje van de ‘gezonde huid’, dan is er nog een tweede operatie nodig waarbij een extra randje weggesneden wordt door de arts.

Mohs' chirurgie

Zit het basaalcelcarcinoom in het gezicht of op het hoofd, dan kan worden gekozen voor mohs-chirurgie. Dit is een operatietechniek, wederom onder lokale verdoving, waarbij de arts het plekje krap weghaalt en zo min mogelijk gezonde huid wegsnijdt. Vervolgens wordt dit weefsel meteen onder de microscoop onderzocht.

Wanneer de kanker nog niet helemaal weg is, snijdt de arts weer een extra randje huid weg. Dit wordt ook weer meteen onderzocht. Zo gaat de arts verder tot er geen kankercellen meer worden gevonden onder de microscoop. Op deze manier blijft de wond zo klein mogelijk en wordt er zo min mogelijk gezonde huid weggehaald.

Bestraling

Is een operatie niet mogelijk of zal dit ontsierende, lelijke littekens opleveren, dan kan bestraling een behandeloptie zijn. Dit kan bijvoorbeeld overwogen worden bij plekjes in het gezicht en rond of op het oor. Bestraling kan ook gebruikt worden wanneer het plekje tijdens de operatie niet volledig kon worden verwijderd.

Wat is de behandeling van het plaveiselcelcarcinoom ?

Er bestaan diverse behandelmethoden om een PCC te verwijderen. De keuze van behandeling is afhankelijk van een aantal factoren waaronder de groeiwijze van de tumor, de lokalisatie van de tumor en de leeftijd en algehele gezondheid van de patiënt. Uw huidarts zal u uitleggen voor welke behandeling u in aanmerking komt en waarom.

Er worden in alle gevallen 2 belangrijke voorwaarden nagestreefd:
1. de tumor dient in z’n geheel (radicaal) te worden verwijderd
2. het mooiste cosmetische eindresultaat dient te worden bereikt.
Een PCC komt in het algemeen NIET in aanmerking voor behandeling met cryochirurgie (bevriezen) of coagulatie (branden).

Uw huidarts kan kiezen uit de volgende behandelmethoden:

I. OPERATIEVE VERWIJDERING
– Excisie. Het wegsnijden van de tumor met hechting. Soms wordt u hiervoor doorverwezen naar de plastisch chirurg. Een recidief tumor wordt bij voorkeur weggesneden.
– Mohs chirurgie. Bij deze techniek haalt de opererende arts in dunne laagjes de tumor weg. Laag voor laag, iedere keer controlerend onder de microscoop. Dit wordt herhaald totdat de tumorplaats geheel tumorcelvrij is. Chirurgie volgens Mohs wordt toegepast bij tumoren op moeilijke plaatsen (neus, oor, mond en bij het oog) of op speciale indicaties. Deze operatieve methode is in Nederland nog geen standaardbehandeling voor het plaveiselcelcarcinoom.

II. NIET-OPERATIEVE BEHANDELVORMEN
– Radiotherapie (bestraling). Indien u hiervoor in aanmerking komt, wordt u doorverwezen naar de radiotherapeut(e).

Na afloop van de behandeling

Na de eerste diagnose basaalcelcarcinoom, komen bij 1 op de 3 mensen binnen 5 jaar nieuwe basaalcelcarcinomen op andere delen van de huid. De oorzaak hiervoor is dat de huid op meerdere plaatsen schade heeft opgelopen door de UV-straling. In de eerste 6 maanden na de diagnose is de kans op een nieuw basaalcelcarcinoom het grootst.

Controle

Wanneer patiënten een extra hoog risico hebben om na de behandeling nieuwe basaalcelcarcinomen te krijgen, blijven enkele jaren bij de arts onder controle. Dit geldt ook voor patiënten die ernstige beschadiging van de huid hebben door de zon.

Tijdens een controle afspraak controleert de arts de plek, maar ook de rest van de huid, om te kijken of er op andere plekken al een basaalcelcarcinoom te zien is. Daarnaast is het natuurlijk ook belangrijk om zelf de huid goed in de gaten te houden. Het is aan te raden om eens in de 3 maanden goed te kijken of de huid veranderd is. Lees hier hoe u dat goed kunt doen.

Wat kunt u zelf verder doen?

Naast het zelf goed in de gaten houden van de huid is het belangrijk om u altijd goed tegen de zon te beschermen. Gebruik hiervoor elke dag een dagcréme met (minstens) factor 15 en zorg dat u niet te veel in de zon komt. Komt u op een dag wel veel in de zon, smeer u dan regelmatig in met zonnebrandcréme factor 30 of 50. Probeer daarnaast zo veel mogelijk een hoed te dragen wanneer u in de zon komt. Lees hier meer over goede bescherming van de huid.

Geschreven door Nadia Kamming (arts-onderzoeker dermatologie)

Melanoom herkennen – Hoe herken je kwaadaardige moedervlekken?

Een moedervlek is in principe onschuldig. Een “gewone” moedervlek is namelijk niets meer of minder dan een egaal vlekje of verheven bobbeltjes in de huid dat een hoge concentratie pigmentvormende cellen bevat. Deze cellen worden ook wel melanocyten genoemd en het pigment dat ze produceren heet melanine.

Hoe meer melanocyten er in een moedervlek zitten, des te donkerder de moedervlek. De kleur van een moedervlek wordt namelijk bepaald door het aantal melanocyten en de hoeveelheid melanine die ze produceren. Een melanoom ontstaat in veruit de meeste gevallen als een melanocyt “ontspoort” en agressief wordt.

Hieronder lees je hoe je een ontspoorde melanocyt oftewel melanoom kunt herkennen…