Wat is Eczeem? Begrijpen, Herkennen en Behandelen

Diagnose en verloop van eczeem

Atopisch eczeem is niet te genezen, maar door behandeling en het toepassen van bepaalde leefregels is het wel onder controle te houden. Eén van die leefregels is voorzichtig om te gaan met warmte. De zon is goed tegen eczeem, maar zweten niet. Op de plekken waar je veel zweet, zoals je oksels en huidplooien, kunnen nieuwe eczeemplekken ontstaan.

Een andere tip is om alle producten die synthetische stoffen (detergent) bevatten te vermijden, zoals badschuim, shampoo, poetsmiddelen en afwasmiddelen. Je kunt ze vervangen door minder irriterende producten, zoals badolie. En heb je gezwommen in chloorhoudend water? Spoel je dan goed af en smeer je in met een hydraterende crème. Er zijn meer tips om je eczeem onder controle te houden!

Bronnen

• www.huidfonds.nl/je-huid/huidaandoeningen/eczeem
• https://www.umcutrecht.nl/nl/ziekenhuis/ziekte/eczeem
• www.gezondheidenwetenschap.be/richtlijnen/atopisch-eczeem-bij-volwassenen
• https://pigmentfonds.nl/pityriasis-alba/
• http://www.huidziekten.nl/zakboek/dermatosen/ptxt/PityriasisAlba.html

Wat kun je doen?

Soms geeft de dokter tegen eczeem een hormonenzalf of -crème. Als je eczeem hebt, is het belangrijk om de huid zo vet mogelijk te houden. Dat betekent dat je huid met eczeem niet te veel moet wassen, want je haalt dan de natuurlijke vetlaag weg.

Vroeger snapten de dokters minder goed waardoor eczeem komt. Ze dachten dat eczeem met 'hitte van binnen' te maken had. Eczeem komt van het Griekse woord 'ekzema'. Dat betekent 'wat door hitte is uitgedreven, een overkooksel'.

Bron: Arnoud van den Eerenbeemt, medeschrijver van Van Dale Junior Dokterswoordenboek en Pinkhof Geneeskundig woordenboek. Huidfonds

Misschien heb je wel eens iemand gezien met rode en pijnlijke plekjes op de huid, die er niet als een wondje uitzien. Dat wordt ‘eczeem’ genoemd. Maar wat is eczeem eigenlijk?

Welke soorten eczeem zijn er?

Er zijn verschillende soorten eczeem. De meest voorkomende soorten zijn:

Atopisch eczeem

Deze vorm wordt ook wel constitutioneel eczeem genoemd en is herkenbaar aan de jeukende, rode, schilferige huid. Het komt vaak voor in de huidplooien.

Deze vorm kun je krijgen als je allergisch bent voor een bepaalde stof of een bepaald soort materiaal. DIt kan zich ineens ontwikkelen. Zo kun je ineens last krijgen van je parfum terwijl je daar nooit last van gehad hebt.

Dyshidrotisch eczeem

Deze vorm wordt ook wel blaasjeseczeem genoemd en wordt vaak veroorzaakt door stress. De blaasjes komen met name op handen en voeten voor.

Seborroïsch eczeem

Deze vorm van eczeem zit vaak op de plek waar je veel talgklieren hebt, zoals op je hoofdhuid. Je herkent deze variant voornamelijk door de rode huid met gelige huidschilfers.

Hoe eczeem herkennen?

Zo goed als alle vormen van eczeem kenmerken zich door een rode huid en jeuk. De huid zal ook droger worden. Dit komt doordat de huid door het eczeem vocht verliest en minder vetten bevat. Dit is ook zo op plekken waar er geen uitslag is. Eczeem ontwikkelt zich dan weer extra goed op een droge huid. Zo blijft de aandoening vaak in stand gehouden. Eczeem kan enkel een droge huid en schilfers omvatten, we spreken van droog eczeem. Wanneer hier ook blaasjes met vocht bijkomen, noemen we dit nat eczeem. Er bestaan verschillende soorten eczeem. Hieronder lijsten we ze even op met de bijhorende kenmerken.

Er bestaan verschillende soorten eczeem, hieronder kunt u zien welke vormen van eczeem er allemaal zijn.

Atopische eczeem (constitutioneel eczeem)

Ontstaat door een aangeboren overgevoeligheid. Mensen die dit krijgen, hebben in de familie vaak mensen met andere allergieën (bijvoorbeeld astma of hooikoorts)

Dyshidrotisch eczeem

Seborrhoïsch eczeem

Deze soort kenmerkt zich door een vettige, gelige en dikke uitslag met schilfers en roodheid. Dit eczeem komt voornamelijk voor op het hoofd, achter de oren, op de borst, in de neusplooien of tussen de schouderbladen. Allemaal plaatsen waar veel talgklieren zitten. Komt veel voor bij baby’s (melkkorsten), maar ook bij
volwassenen (hoofdroos).

Erytrodermie

Bij deze soort eczeem voel je je meestal ziek. De hele huid staat strak gespannen, is warm, rood en gezwollen. Je zal heel veel jeuk hebben. De bloedvaten in de huid worden wijder, waardoor er meer kans is om uit te drogen en op nierfalen. Je moet in het ziekenhuis opgenomen en behandeld worden.

Natuurlijke beschermingsfunctie vermindert

Als je atopisch eczeem hebt, dan heb je er een erfelijke aanleg voor. Waarschijnlijk zijn er mensen in je directe familie die het ook hebben. En wanneer je atopisch eczeem hebt, dan heb je ook vaak een aanleg voor andere aandoeningen zoals hooikoorts, astma of een voedingsallergie. Dit wordt het atopisch syndroom genoemd. Deze aandoeningen kunnen symptomen van eczeem verergeren.

Maar er zijn ook allerlei andere factoren die eczeem kunnen triggeren en verergeren. Zo heeft een droge lucht een negatieve invloed op eczeem. Maar ook door ziekte, stress en emotionele spanning, huidbacteriën, water, zeep en schuimende producten, zweten, wol en bijvoorbeeld afwas- en schoonmaakmiddelen kan eczeem verergeren. Deze factoren hebben allemaal een uitdrogend effect op de huid. De natuurlijke beschermingsfunctie van de huid vermindert en het eczeem neemt toe.

Eczeem kan overal op de huid voorkomen. Maar het gezicht, de binnenkant van de ellebogen en de knieholtes zijn de meest voorkomende plekken. Het exacte verloop van atopisch eczeem is onvoorspelbaar. Het kan zonder duidelijke reden ineens erger, of minder erg worden.

Atopisch eczeem kent verschillende fasen. Als eerste is er de acute fase. In dit stadium is de huid rood, opgezwollen en zitten er vochtblaasjes op. Na verloop van tijd ontstaan er korstjes, gaat de huid schilferen en wordt de huid minder rood.

De volgende fase is chronisch eczeem. De huid is dan niet meer zo rood, maar wel schilferiger. Ook is de huid wat dikker en stugger geworden en er kunnen pijnlijke kloven ontstaan. Jeuk is ook een veel voorkomend symptoom.

Wat zijn de symptomen van atopisch eczeem ?

Zowel de plaats waar atopisch eczeem op het lichaam voorkomt, als de verschijningsvorm zijn afhankelijk van de leeftijd van de persoon en het stadium waarin het eczeem verkeert.

TWEE STADIA VAN ECZEEM

– Acuut eczeem: We zien roodheid, zwelling, vochtblaasjes, natten en krabeffecten. Daarna drogen de blaasjes in tot korstjes, gaat de huid schilferen en neemt de roodheid af.
– Chronisch eczeem: De roodheid neemt af, de schilfering neemt toe en de huid is wat dikker. De huidlijnen worden grover dan normaal, dit heet “lichenificatie”. In de stugge en/of droge huid kunnen (pijnlijke) kloven ontstaan.

JEUK

Een typische en vervelende eigenschap van eczeem is dat het altijd in meer of mindere mate jeukt. Hierdoor krabt de patiënt aan de huid . Door het wrijven en krabben wordt het eczeem echter juist verergerd en in stand gehouden. Ook is de huid meestal droog, een droge huid geeft weer aanleiding tot jeuk.

HET BEELD VAN ECZEEM IS AFHANKELIJK VAN DE LEEFTIJD

– Baby’s: 4 weken tot 1 jaar, acuut eczeem, d.w.z nattend, blaasjes, korstjes, met felle roodheid en veel jeuk, in het gelaat (dauwworm) , romp en ledematen
– Kinderleeftijd, 1 jr tot 14 jr, gelaat, elleboogplooien en knieholtes, polsen en enkels: roodheid, bultjes, blaasjes, ook droog, kloofjes, verdikking en vergroving huid
– Volwassen leeftijd, vanaf 14 jr: chronisch terugkerend eczeem met periodes van rust en verergeringen . Vooral droog, schilferend met vergroving huid.

VARIANTEN VAN ATOPISCH ECZEEM

1. Prurigo van Besnier: heftige jeukende bulten op de romp en strekzijden ledematen