Effectieve Behandelingen voor Atopisch Eczeem bij Volwassenen

Wat is het atopisch syndroom?

Het atopisch eczeem vormt een onderdeel van het “atopisch syndroom” . Hieronder vallen ook astma (benauwdheid en piepen), hooikoorts (verstopte neus, tranende ogen, niezen) en voedingsallergie (bijvoorbeeld voor pinda’s of noten) Vaak heeft de patiënt één of meerdere familieleden met één of meerdere van deze vier ziektebeelden. Het is inmiddels duidelijk dat een kind met atopisch eczeem ook later klachten kan krijgen van hooikoorts, astma of voedingsallergie. Andersom is het ook mogelijk. Een kind die op jonge leeftijd al symptomen heeft van hooikoorts of astma kan later ook eczeem ontwikkelen.

1. ERFELIJKHEID

Atopisch eczeem is genetisch bepaald en kan daarom niet worden genezen. De aanleg voor atopisch eczeem wordt erfelijk overgedragen en kan al snel na de geboorte tot uiting komen. Studies tonen aan dat er niet één maar meerdere genen (= dit zijn stukjes erfelijk materiaal gelegen op de chromosomen ) gerelateerd zijn aan het ontstaan van atopisch eczeem. Zeker één deze genen is betrokken bij de opbouw van de huid barrière. Andere genen spelen een rol bij het ontstaan van het overgevoelig afweersysteem bij eczeem.

Mutatie filaggrine eiwit. Een deel van de patiënten met atopisch eczeem heeft een mutatie in het gen die verantwoordelijk is voor het aanmaken van filaggrine eiwit. Filaggrine ( oftewel: filament aggregating protein) heeft een belangrijke rol in de functie van de huid barrière. Filaggrine speelt een belangrijke rol in het dicht houden van de huid en ook als natuurlijke bevochtiger van de huid (zogenaamde “natural moisturizer) . Bij mutaties in dit gen ontstaat een droge huid en een verslechterde huidbarrière. De huid is hierdoor constant “lek”. Door dit verstoorde huid barrière kunnen bacteriën en virussen gemakkelijker van buitenaf de huid binnendringen maar vice versa ook water en voedingstoffen van binnenuit naar buiten ontsnappen. Waarschijnlijk hebben mensen met atopisch eczeem ook mutaties in andere genen die ook andere huidbarrière eiwitten aanmaken, maar dit wordt momenteel nog onderzocht. Verder zijn er aanwijzingen dat dit defect in de huidbarrière een ontstekingsreactie uitlokt bij eczeem, wat de klachten van roodheid, zwelling en jeuk kan verklaren. Het afweersysteem probeert hiermee het defect in de huid dus op te lossen maar veroorzaakt tegelijkertijd juist meer problemen voor de persoon met eczeem.

Wat zijn de mogelijke oorzaken van eczeem?

Eczeem, ook bekend als dermatitis, is een huidontsteking die veroorzaakt wordt door een combinatie van genetische en omgevingsfactoren. Dit zijn de meest voorkomende oorzaken van eczeem op de huid:

● Erfelijkheid. Mensen met een familiale voorgeschiedenis van atopische dermatitis, astma of allergieën hebben een verhoogde kans op het ontwikkelen van eczeem.
● Omgevingsfactoren. Allergenen zoals pollen, schimmels, dierenharen en stof, huidirriterende stoffen zoals zeep, wasmiddelen en andere chemicaliën, en temperatuurschommelingen kunnen eczeem veroorzaken.
● Hormonale schommelingen. Hormonale schommelingen, zoals zwangerschap en menstruatie, beïnvloeden de huid en kunnen atopische dermatitis triggeren.
● Stress. Ook stress kan eczeem uitlokken, het immuunsysteem verzwakken en de huid gevoeliger maken voor ontstekingen.
● Infecties. Virale, bacteriële en schimmelinfecties zijn veel voorkomende oorzaken van een atopische huid.
● Auto-immuunziekten. Auto-immuunziekten verhogen het risico op atopische dermatitis.

Natuurlijke beschermingsfunctie vermindert

Als je atopisch eczeem hebt, dan heb je er een erfelijke aanleg voor. Waarschijnlijk zijn er mensen in je directe familie die het ook hebben. En wanneer je atopisch eczeem hebt, dan heb je ook vaak een aanleg voor andere aandoeningen zoals hooikoorts, astma of een voedingsallergie. Dit wordt het atopisch syndroom genoemd. Deze aandoeningen kunnen symptomen van eczeem verergeren.

Maar er zijn ook allerlei andere factoren die eczeem kunnen triggeren en verergeren. Zo heeft een droge lucht een negatieve invloed op eczeem. Maar ook door ziekte, stress en emotionele spanning, huidbacteriën, water, zeep en schuimende producten, zweten, wol en bijvoorbeeld afwas- en schoonmaakmiddelen kan eczeem verergeren. Deze factoren hebben allemaal een uitdrogend effect op de huid. De natuurlijke beschermingsfunctie van de huid vermindert en het eczeem neemt toe.

Eczeem kan overal op de huid voorkomen. Maar het gezicht, de binnenkant van de ellebogen en de knieholtes zijn de meest voorkomende plekken. Het exacte verloop van atopisch eczeem is onvoorspelbaar. Het kan zonder duidelijke reden ineens erger, of minder erg worden.

Atopisch eczeem kent verschillende fasen. Als eerste is er de acute fase. In dit stadium is de huid rood, opgezwollen en zitten er vochtblaasjes op. Na verloop van tijd ontstaan er korstjes, gaat de huid schilferen en wordt de huid minder rood.

De volgende fase is chronisch eczeem. De huid is dan niet meer zo rood, maar wel schilferiger. Ook is de huid wat dikker en stugger geworden en er kunnen pijnlijke kloven ontstaan. Jeuk is ook een veel voorkomend symptoom.

Diagnose en verloop van eczeem

Atopisch eczeem is niet te genezen, maar door behandeling en het toepassen van bepaalde leefregels is het wel onder controle te houden. Eén van die leefregels is voorzichtig om te gaan met warmte. De zon is goed tegen eczeem, maar zweten niet. Op de plekken waar je veel zweet, zoals je oksels en huidplooien, kunnen nieuwe eczeemplekken ontstaan.

Een andere tip is om alle producten die synthetische stoffen (detergent) bevatten te vermijden, zoals badschuim, shampoo, poetsmiddelen en afwasmiddelen. Je kunt ze vervangen door minder irriterende producten, zoals badolie. En heb je gezwommen in chloorhoudend water? Spoel je dan goed af en smeer je in met een hydraterende crème. Er zijn meer tips om je eczeem onder controle te houden!

Bronnen

• www.huidfonds.nl/je-huid/huidaandoeningen/eczeem
• https://www.umcutrecht.nl/nl/ziekenhuis/ziekte/eczeem
• www.gezondheidenwetenschap.be/richtlijnen/atopisch-eczeem-bij-volwassenen
• https://pigmentfonds.nl/pityriasis-alba/
• http://www.huidziekten.nl/zakboek/dermatosen/ptxt/PityriasisAlba.html