Wat veroorzaakt eczeem?

Wat kunt u zelf doen?

Bestrijdt droge huid

Belangrijk is te voorkomen dat de huid niet te veel uitdroogt omdat een droge huid gevoeliger is voor eczeem en bovendien jeukt. Gebruik bij het wassen niet te veel zeep en was niet met te warm water. Na het wassen is het verstandig de huid in te vetten met de ‘droge-huidzalf’. Deze werkwijze is altijd van belang, ook in perioden dat u geen eczeem heeft.

Vermijdt irriterende en afsluitende kleding

irriterende en ruwe textielsoorten zoals wol en ruwe katoen kunnen de jeuk bij eczeem verergeren. Niet-ventilerende kleding geeft een broeierig, en daarmee jeukversterkend, effect. Het dragen van ondertextiel en pyama’s van natuurzijde (b.v. Dermasilk) kan daarom klachtenverlichtend werken.

”Zonnen”

handige links

Patiëntenvereniging Constitutioneel Eczeem: VMCE

literatuur

Pols DHJ et al: Atopic children and use of prescribed medication: A comprehensive study in general practice. PLoS One. 2017, 12(8): e0182664

Eczeem oorzaak 4: Droge huid en verzwakte mechanische huidbarrière door invloeden van buitenaf (outside-in theorie)

Eczeem komt ook voor bij kinderen en volwassenen die geen erfelijke aanleg voor eczeem hebben. Hun eczeem komt ‘van buitenaf’, namelijk door stoffen waarmee ze in aanraking komen en waarvoor ze allergisch zijn, bijvoorbeeld nikkel. Ook zitten er stoffen in onder andere shampoo, zeep en afwasmiddel die de huid kunnen irriteren.

Dit is de outside-in-theorie, waarbij het oorspronkelijke defect in de huidbarrière zit.

• sensibilisatie (het herkennen van een specifiek allergeen en de steeds heftigere reactie erop door het immuunsysteem),
• ontsteking,
• een verstoorde ontwikkeling van de huidcellen,
• abnormale groei van de opperhuid.

Eczeem oorzaak 2: Geboorte via een keizersnede

Er is een duidelijk verband tussen een ongunstige, minder diverse darmflora en eczeem. Een verstoorde darmflora houdt namelijk een continue laaggradige ontsteking* (Engels: low grade inflammation) in het lichaam en in de huid in stand, en daarmee ook een op hol geslagen immuunsysteem.

(*Laaggradige ontsteking is een milde, sluimerende ontsteking die nauwelijks in het bloed aantoonbaar is. Bij een laaggradige ontsteking is het immuunsysteem continu een beetje geactiveerd.)

Een ongunstige darmflora kan al beginnen bij de geboorte.

Bij vaginale geboorten komen baby’s ruimschoots in aanraking met de micro-organismen die aanwezig zijn in de vagina van de moeder (met name met Lactobacillus).

Bevallingen via een keizersnede daarentegen leiden in de regel tot een lagere diversiteit van de darmflora en minder gunstige bacteriestammen.

Hoe ontstaat eczeem?

Verschillende factoren spelen een rol bij het ontstaan van eczeem. Constitutioneel eczeem wordt veroorzaakt door een complexe interactie van genen en omgevingsfactoren waarbij het immuunsysteem betrokken is. 1,2

De kans op het ontwikkelen van eczeem is groot wanneer één of beide ouders atopisch zijn (allergisch of gevoelig reageren op een niet levensbedreigende stof). Hierbij kan een bepaalde genmutatie in de huidcellen ervoor zorgen dat de huidbarrière verstoord raakt.

Bepaalde prikkels en stoffen uit de omgeving zorgen voor een overgevoelige reactie van de huid. Deze reactie kan een erfelijke component hebben, maar dat hoeft niet. De huid reageert bijvoorbeeld op warmte, transpiratie, droge lucht, wol of acryl, bepaalde voedingsmiddelen, huisstofmijt, zeep of chemicaliën in schoonmaakmiddelen. Ook kunnen er bepaalde factoren zijn die de kans op het ontstaan van eczeem kunnen vergroten.

Een verstoorde huidbarrière

Een verstoorde huidbarrière zorgt ervoor dat de huid meer vocht verliest en uitdroogt. 2 Daardoor is de huid minder goed beschermd en vatbaarder voor irriterende stoffen en allergenen. Deze kunnen de huid binnendringen waarna ontsteking en een overactieve immuunrespons volgt. 1 Het immuunsysteem ziet de onschuldige stof als indringer en reageert hier overdreven op. Stoffen als histamine komen vrij en zijn verantwoordelijk voor de typische eczeemklachten.

Eczeem en het darmmicrobioom

Een evenwichtig darmmicrobioom is ook van belang voor een gezonde huid. Mensen met constitutioneel eczeem hebben een lagere diversiteit van goede darmbacteriën en een grotere doorlaatbaarheid van de darm. 3

Goede darmbacteriën zoals Bifidobacterium en Lactobacillus hebben een beschermende werking bij ontstekingsziekten van de huid waaronder eczeem. Bifidobacterium bacteriën produceren korteketenvetzuren als butyraat die een gunstig effect hebben op de huidbarrière door het verminderen van ontstekingsfactoren. 4