Huiduitslag als gevolg van leverproblemen

Hooggevoeligheid & histamine

Histamine is een redelijk onbekend stofje dat vooral bij (hoog)gevoelige mensen veel klachten kan veroorzaken. Ook veel mensen met de ziekte van Lyme zijn overgevoelig voor histamine. Deze zogenaamde biogene amine komt in bepaalde voeding en in jouw lichaam voor.

Histamine kun je zien als jouw munitie: het komt vrij om een ziekteverwekker te doden. Maar soms komt het vrij terwijl er géén echte ‘indringer’ is, zoals bij hooikoorts. Naast een allergische reactie kan het heftige klachten veroorzaken zoals gekmakende jeuk, huiduitslag, diarree, brandend maagzuur, paniek en depressie.

Misschien herken je de naam histamine omdat je anti-histaminica slikt. Deze medicatie zorgt ervoor dat een allergische reactie zoals hooikoorts afgeremd wordt. De nadelen zijn dat je de oorzaak niet of nauwelijks aanpakt en je last kunt hebben van de bijwerkingen zoals moeheid.

Notalgia paresthetica

Soms extreme jeuk op één specifieke plek op de rug, meestal iets opzij van de ruggengraat in de buurt van een van de schouderbladen. Met de huid is niets aan de hand, maar de zenuwen die de jeuksignalen van de huid doorgeleiden naar het ruggemerg maken een bochtje tussen de rugspieren en worden daar dan halverwege het zenuwbaantraject geprikkeld. Zo ontstaat er een ‘vals’ jeuksignaal waardoor het lijkt alsof die specifieke huidplek sterk jeukt. Meer over notalgia…

Sterke jeuk aan de strekzijde van een of beide armen. Ook bij deze aandoening spelen de huidzenuwtjes een hoofdrol. De oorzaak is niet geheel duidelijk. Vermoed wordt dat zonschade een rol speelt, maar brachioradiale jeuk wordt relatief vaak gezien bij mensen met nekhernia’s.

Diagnose en behandeling

De leverfunctie wordt geëvalueerd door klinisch onderzoek en aan de hand van bepaalde biologische parameters. Scoresystemen helpen leverspecialisten bij het bepalen van de ernst van een leveraandoening en of een levertransplantatie nodig is. Twee systemen worden regelmatig gebruikt:

Hoe hoger de scores, des te ernstiger de aandoening en des te slechter de prognose.

De MELD-score kwantificeert terminale leveraandoeningen in een transplantatiesetting. De berekening gebeurt op basis van drie testresultaten: bilirubine, creatinine en INR. (Kuntz / Kuntz · Hepatology, Textbook and Atlas.)

De Child-Pugh-score wordt gebruikt om de prognose van chronische leveraandoeningen te bepalen en omvat de klinische beoordeling van ascites, encefalopathie en een aantal testresultaten: bilirubine, albumine en prothrombinetijd. (Child, CG, III, Turcotte, JG. Surgery and Portal Hypertension. In: The Liver and portal hypertension, Child, CG III (Eds), WB Saunders, Philadelphia 1964. p.50, Hepatology. 1987,7(4):660, Scand J Gastroenterol. 1989,24(3):269.)

Nog enkele termen:

• Leverfibrose: De overtollige vorming van fibrotisch bindweefsel (littekenweefsel) als reactie op trauma of schade aan organen. Bij leverfibrose zullen littekenweefsel en knobbels het gewone leverweefsel geleidelijk aan vervangen, waardoor de normale leverstructuur en -functie verstoord wordt. Deze littekenvorming wordt veroorzaakt door een chronische ontsteking van de lever. De mate van leverfibrose wordt bepaald aan de hand van de ernst van de leverschade. Levercirrose is het laatste stadium van progressieve leverfibrose (Zie ook Levercirrose hieronder).
• Levercirrose: Een vergevorderd stadium van een pathologische aandoening, veroorzaakt door langdurige beschadiging van de lever waarbij functionele levercellen (hepatocyten) afsterven. Levercirrose wordt gekenmerkt door een verstoorde leverstructuur. Fibrotische littekenvorming gaat daarbij gepaard met de ongestructureerde vorming van knobbeltjes wanneer de lever probeert de afgestorven cellen te regenereren. Levercirrose kan de levensverwachting verminderen en de patiënt vatbaarder maken voor een aantal complicaties. Als de lever verder beschadigd raakt, evolueert levercirrose van de gecompenseerde naar de gedecompenseerde vorm, waarbij de patiënt symptomen krijgt van ernstig leverfalen: portale hypertensie met bloedende spataders, encefalopathie, geelzucht of ascites.
• Portale hypertensie: Een verhoogde bloeddruk (>12 mm Hg) in de poortader. De hoofdoorzaak van portale hypertensie is een obstructie in de bloedsomloop in de lever, zoals knobbels bij levercirrose. Deze aandoening kan ernstige gevolgen als ascites, slokdarmvarices en aambeien met zich meebrengen (Zie ook Ascites, Slokdarmvarices hieronder).
• Slokdarmvarices (slokdarmspataders): Dit zijn vergrote en abnormaal opgezette aders in de slokdarm (die de keel en de maag verbindt). Dit leidt tot een permanente en pathologische verandering van de vaatwanden. Meestal vinden we slokdarmvarices bij patiënten met een ernstige leveraandoening. Ze zijn dan een gevolg van de portale hypertensie die door de levercirrose veroorzaakt wordt. In een poging de bloedtoevoer naar de lever te compenseren, vloeit het bloed naar kleinere vaten waardoor deze kunnen gaan lekken en scheuren. Hierdoor kan een levensgevaarlijke bloeding ontstaan (Zie Portale hypertensie en levercirrose hierboven).
• Hepatische encefalopathie: Neuropsychiatrische stoornissen bij patiënten met leverfalen, vaak gekenmerkt door cognitieve (mentale) problemen, verwarring en een veranderd bewustzijnsniveau.
• Ascites: Vochtophoping in de buikholte. Een terminale leveraandoening in combinatie met portale hypertensie kan leiden tot de ontwikkeling van ascites.