Jeuk bij eczeem - Oorzaken, Behandelingen en Tips voor Verlichting

Wat is het atopisch syndroom?

Het atopisch eczeem vormt een onderdeel van het “atopisch syndroom” . Hieronder vallen ook astma (benauwdheid en piepen), hooikoorts (verstopte neus, tranende ogen, niezen) en voedingsallergie (bijvoorbeeld voor pinda’s of noten) Vaak heeft de patiënt één of meerdere familieleden met één of meerdere van deze vier ziektebeelden. Het is inmiddels duidelijk dat een kind met atopisch eczeem ook later klachten kan krijgen van hooikoorts, astma of voedingsallergie. Andersom is het ook mogelijk. Een kind die op jonge leeftijd al symptomen heeft van hooikoorts of astma kan later ook eczeem ontwikkelen.

1. ERFELIJKHEID

Atopisch eczeem is genetisch bepaald en kan daarom niet worden genezen. De aanleg voor atopisch eczeem wordt erfelijk overgedragen en kan al snel na de geboorte tot uiting komen. Studies tonen aan dat er niet één maar meerdere genen (= dit zijn stukjes erfelijk materiaal gelegen op de chromosomen ) gerelateerd zijn aan het ontstaan van atopisch eczeem. Zeker één deze genen is betrokken bij de opbouw van de huid barrière. Andere genen spelen een rol bij het ontstaan van het overgevoelig afweersysteem bij eczeem.

Mutatie filaggrine eiwit. Een deel van de patiënten met atopisch eczeem heeft een mutatie in het gen die verantwoordelijk is voor het aanmaken van filaggrine eiwit. Filaggrine ( oftewel: filament aggregating protein) heeft een belangrijke rol in de functie van de huid barrière. Filaggrine speelt een belangrijke rol in het dicht houden van de huid en ook als natuurlijke bevochtiger van de huid (zogenaamde “natural moisturizer) . Bij mutaties in dit gen ontstaat een droge huid en een verslechterde huidbarrière. De huid is hierdoor constant “lek”. Door dit verstoorde huid barrière kunnen bacteriën en virussen gemakkelijker van buitenaf de huid binnendringen maar vice versa ook water en voedingstoffen van binnenuit naar buiten ontsnappen. Waarschijnlijk hebben mensen met atopisch eczeem ook mutaties in andere genen die ook andere huidbarrière eiwitten aanmaken, maar dit wordt momenteel nog onderzocht. Verder zijn er aanwijzingen dat dit defect in de huidbarrière een ontstekingsreactie uitlokt bij eczeem, wat de klachten van roodheid, zwelling en jeuk kan verklaren. Het afweersysteem probeert hiermee het defect in de huid dus op te lossen maar veroorzaakt tegelijkertijd juist meer problemen voor de persoon met eczeem.

Bijkomende risico’s en bijwerkingen

Door het vele krabben kan de huid opengekrabd worden. Dit kan infectie veroorzaken. Door corticosteroïden kan de huid dunner worden en striae achterlaten, de huid kan ook lichter van kleur worden. Dit kan als ontsierend worden ervaren en gepaard gaan met gevoelens van onzekerheid.

Door de juiste leefregels toe te passen (zie bij “Kan ik zelf iets doen tegen eczeem en jeuk”), kunt u eczeem en jeuk voorkomen of minder de kans geven. Houd uw huid soepel met crème of zalf (zie bij “Bij de meeste milde vormen van eczeem”) of een ander ongeparfumeerde crème. Raadpleeg een arts wanneer u weer last of meer last van eczeem krijgt.

Bronnen

Huidarts (z.d.). Vormen van eczeem. (geraadpleegd op 25 april 2019). https://www.huidarts.com/huidaandoeningen/eczeem/

huidinfo.nl (z.d.). Tylotisch eczeem. (geraadpleegd op 25 april 2019). https://www.huidinfo.nl/t/tylotisch-eczeem/

Tartuffel (2011) Craquelé eczeem. (geraadpleegd op 25 april 2019).

huidinfo.nl (z.d.). Hypostatisch eczeem.(geraadpleegd op 25 april 2019). https://www.huidinfo.nl/h/hypostatisch-eczeem/

Huidfonds.nl (z.d.). Kan ik zelf iets doen tegen eczeem. (geraadpleegd op 25 april 2019). https://huidfonds.nl/je-huid/huidaandoeningen/eczeem/

UMC Groningen-VLK251_1201_Const eczeem.pdf. (2001). De oorzaak van eczeem.

UMC Groningen-VLK251_1201_Const eczeem.pdf. (2001). Beperken van jeuk. https://www.umcg.nl/SiteCollectionDocuments/UMCG/Afdelingen/Dermatologie/VLK251_1201%20Const%20eczeem.pdf

UMC Utrecht folder DIGD (2008). Omgaan met jeuk. (geraadpleegd op 25 april 2019). https://www.umcutrecht.nl/getmedia/27b17c07-ffe1-4776-bdc5-82a76bb02cb9/DIGD-04-062-Omgaan-met-jeuk.pdf.aspx

FAQ

Onze dienstverlening wordt ondersteund door een team van artsen die erkend zijn in heel Europa. Deze artsen opereren onafhankelijk en volgen strikte medische richtlijnen om de hoogste kwaliteit van zorg te bieden. Met onze uitgebreide medische expertise kunnen wij u op een veilige en verantwoorde manier helpen.

‘Ik kies bewust’ logo geeft verwarring?

Mensen die last hebben van eczeem kennen vaak ook klachten zoals astma en hooikoorts. Een verstoorde spijsvertering, dalende weerstand (door spanningen, vermoeidheid of ziekte) of een (voedings)allergie kunnen eczeem verergeren.

Intolerantie voor bepaalde voedingsstoffen kunnen bij atopisch eczeem een belangrijke oorzaak zijn. Zuivel, soja, noten, pinda’s, eieren, tarwe en schelpdieren zijn veel voorkomende uitlokkers.

Producten uit de supermarkt, zelfs de producten met het logo ‘Ik kies bewust’ of andere ‘waardevolle voeding’, zitten vaak vol met kunstmatige geur-, kleur- en smaakstoffen en conserveringsmiddelen die eczeem kunnen verergeren. De kleurstof tartrazine (E102), de conserveermiddelen natriumbenzoaat (E211) en natriumdisulfiet (E223) en de smaakversterker natriumglutamaat (E621) kunnen de meest heftige reacties uitlokken.

Commentaar NDN

Samenvattend geven wij nog de top drie van aandachtspunten bij eczeem met betrekking tot suppletie:
1.Suppletie met vitamine D kan symptomen van atopisch eczeem drastisch verminderen. De resultaten van een klinische studie (1) laten zien dat extra vitamine D symptomen van atopisch eczeem kan verminderen.
2.Omega 3-vetzuursuppletie (2) tijdens de zwangerschap en borstvoedingsperiode verkleint de kans op atopische aandoeningen bij kinderen tot 2 jaar.
3.Minder diversiteit van bacteriën (3) in de darmen verhoogt het risico van atopisch eczeem bij kinderen. Suppletie van microbiotica blijkt gunstig te werken bij huidklachten.
4.Teunisbloemolie is de bekendste bron van GLA en bevat gemiddeld 9 tot 10% GLA. De olie van de bernagieplant (borageolie) is echter veel rijker aan GLA en bevat gemiddeld 21 tot 24% GLA. Deze vetzuren (4) zijn gunstig voor de huid bij inwendig gebruik.

Een natuur diëtist kan helpen een dieet- en/ of suppletie advies op maat te maken.

Ellen Geestman, natuurdietist

Update juni 2024

Zoutinname kan opflakkeringen van eczeem verklaren.
Uit een studie [1] blijkt dat een dieet met een hoog natriumgehalte het risico op eczeem kan vergroten. Wetenschappers ontdekten dat het eten van slechts één gram natrium extra per dag de kans op opflakkeringen met 22% vergroot.

De meeste mensen weten wel dat natrium, meestal geconsumeerd in de vorm van zout, het risico op hoge bloeddruk en hartziekten verhoogt. Onlangs hebben wetenschappers echter ook ontdekt dat natrium in de huid wordt opgeslagen, waar het een rol kan spelen bij ontstekingen die zich voordoen bij eczeem.