De Verbinding Tussen Eczeem en Stress - Hoe Invloeden Ze Elkaar?

Samenvatting huiduitslag stress

Over dit artikel

Dit artikel over stress jeuk bultjes is voor het eerst gepubliceerd op 30 april 2024. Op social media zie je natuurlijk perfecte huidjes voorbij komen, maar in het echt heeft iedereen weleens last van een onzuivere huid. Door (langdurige) stress schiet je cortisol (stresshormoon) omhoog en kun je last krijgen van onder andere huiduitslag. Ook histamine, een stofje dat allergie kan veroorzaken, is meestal een boosdoener. Heb je last van koortsblaasjes? Dat heeft meestal te maken met een virus (herpes). Heb je last van een bepaald symptoom, maar weet je niet precies wat het is? Raadpleeg altijd je huisarts.

Bronnen

Je las een bericht in de categorie:

Lizzy van der Loo

Lizzy is een van de auteurs op Vitamines.com. Ze schrijft het liefst over gezondheid, voeding en mentaal welzijn. Heb je vragen over het artikel? Laat het gerust weten.

Eczeem door stress

Stress leidt soms ook tot klachten van chronische aard zoals eczeem. Eczeem is een ontstekingsreactie in de bovenste lagen van de huid. Dit ontstaat wanneer de huidbarrière is verstoord. Stress kan een oorzaak zijn van een verstoorde huidbarrière en dit kan atopisch eczeem en seborroïsch eczeem als gevolg hebben. 3

Atopisch eczeem is vaak een erfelijke vorm van eczeem, chronisch of slechts kortdurend. De ernst van dit soort eczeem heeft soms ook te maken met bepaalde bacteriën. De kans is groot dat kinderen met atopisch eczeem allergieën ontwikkelen. Deze vorm komt voor bij 5-15% van de kinderen en bij 1-3% van de volwassenen.

Seborroïsch eczeem treft ongeveer 3% van de bevolking en treedt vaak pas op na de puberteit. Voorkeursplaatsen voor dit soort eczeem zijn de haargrenzen, wenkbrauwen, plooien naast de neus en in/achter de oren. Seborroïsch eczeem kan jeuk geven, maar niet zo ernstig als atopisch eczeem.

Atopisch eczeem door tekort aan fillagrine

Atopisch eczeem ontstaat door een tekort aan fillagrine. 4 Dit is een eiwit in de huid met als taak vocht vast te houden in de hoornlaag. Fillagrine is opgebouwd uit histidine, een bouwstof voor verschillende stofjes zoals glutamaat, histamine en ijzer. Wanneer we bij stress veel glutamaat en histamine aanmaken, kan een tekort aan fillagrine het gevolg zijn. De huid wordt daardoor kwetsbaarder en er ontstaat sneller een ontstekingsreactie.

Soborroïsch eczeem door verhoogde talgproductie

Stress kan ook zorgen voor soborroïsch eczeem, dat veroorzaakt wordt door talgverstoppingen in de huid. Talg ontstaat bij een tekort aan vitamine A en teveel aan cortisol of testosteron.

Hoe vaak komt atopisch eczeem voor?

In geïndustrialiseerde landen komt atopisch eczeem voor bij 5-15% van de kinderen en bij 1-3% van de volwassenen. Geschat wordt dat ongeveer 400.000 mensen in Nederland deze huidaandoening hebben. Atopisch eczeem begint al meestal in de eerste 6 levensmaanden, maar kan in principe op iedere leeftijd beginnen. Ongeveer 75% van de patiënten is jonger dan 20 jaar. Geschat wordt dat 3-5% van alle kinderen atopisch eczeem heeft. Het eczeem kan gedurende een betrekkelijk korte tijd aanwezig zijn, maar ook chronisch blijven bestaan. Bij sommige mensen verdwijnt het om vervolgens veel later weer terug te keren.

Jazeker. Ook baby’s kunnen eczeem krijgen, al na een paar weken tot maanden. Op babyleeftijd wordt atopisch eczeem ook wel “dauwworm” genoemd.

Wat is het atopisch syndroom?

Het atopisch eczeem vormt een onderdeel van het “atopisch syndroom” . Hieronder vallen ook astma (benauwdheid en piepen), hooikoorts (verstopte neus, tranende ogen, niezen) en voedingsallergie (bijvoorbeeld voor pinda’s of noten) Vaak heeft de patiënt één of meerdere familieleden met één of meerdere van deze vier ziektebeelden. Het is inmiddels duidelijk dat een kind met atopisch eczeem ook later klachten kan krijgen van hooikoorts, astma of voedingsallergie. Andersom is het ook mogelijk. Een kind die op jonge leeftijd al symptomen heeft van hooikoorts of astma kan later ook eczeem ontwikkelen.

1. ERFELIJKHEID

Atopisch eczeem is genetisch bepaald en kan daarom niet worden genezen. De aanleg voor atopisch eczeem wordt erfelijk overgedragen en kan al snel na de geboorte tot uiting komen. Studies tonen aan dat er niet één maar meerdere genen (= dit zijn stukjes erfelijk materiaal gelegen op de chromosomen ) gerelateerd zijn aan het ontstaan van atopisch eczeem. Zeker één deze genen is betrokken bij de opbouw van de huid barrière. Andere genen spelen een rol bij het ontstaan van het overgevoelig afweersysteem bij eczeem.

Mutatie filaggrine eiwit. Een deel van de patiënten met atopisch eczeem heeft een mutatie in het gen die verantwoordelijk is voor het aanmaken van filaggrine eiwit. Filaggrine ( oftewel: filament aggregating protein) heeft een belangrijke rol in de functie van de huid barrière. Filaggrine speelt een belangrijke rol in het dicht houden van de huid en ook als natuurlijke bevochtiger van de huid (zogenaamde “natural moisturizer) . Bij mutaties in dit gen ontstaat een droge huid en een verslechterde huidbarrière. De huid is hierdoor constant “lek”. Door dit verstoorde huid barrière kunnen bacteriën en virussen gemakkelijker van buitenaf de huid binnendringen maar vice versa ook water en voedingstoffen van binnenuit naar buiten ontsnappen. Waarschijnlijk hebben mensen met atopisch eczeem ook mutaties in andere genen die ook andere huidbarrière eiwitten aanmaken, maar dit wordt momenteel nog onderzocht. Verder zijn er aanwijzingen dat dit defect in de huidbarrière een ontstekingsreactie uitlokt bij eczeem, wat de klachten van roodheid, zwelling en jeuk kan verklaren. Het afweersysteem probeert hiermee het defect in de huid dus op te lossen maar veroorzaakt tegelijkertijd juist meer problemen voor de persoon met eczeem.

Rode vlekken op huid door stress

Waarschijnlijk heb je het zelf wel eens ervaren of bij een ander gezien, acute huiduitslag door stress. Vaak ontpopt de ergerlijke kwaal zich tijdens een situatie die stress oproept, zoals een presentatie, functioneringsgesprek of sollicitatie. Acute huiduitslag in de hals of het gezicht door stress tijdens bijvoorbeeld een belangrijke presentatie kan erg vervelend zijn. De stressvlekken laten de buitenwereld zien dat je nerveus bent en dat is vaak het laatste dat je wilt. Wanneer het lichaam tot rust komt, zullen de plekken echter vanzelf verdwijnen.

Maar waar komen die rode vlekken vandaan? Het lichaam maakt in korte tijd veel histamine vrij. Het vrijkomen van histamine uit cellen zorgt ervoor dat bloedvaten verwijden en de wanden verdunnen1. Daardoor komen vocht en immuuncellen via de bloedbaan naar je huid. Een nuttig proces, omdat het helpt om je huid van allergenen te ontdoen. Maar het zorgt ook voor die opvallende rode plekken, die vooral in je nek of gezicht opduiken.

Hoe allergieën, astma en eczeem op elkaar inwerken

Hoewel er geen remedie is voor eczeem of astma, zijn er verschillende manieren waarop de symptomen kunnen worden behandeld.

Over-the-counter (OTC) medicijnen kunnen symptomen behandelen die worden veroorzaakt door zowel eczeem als astma.

• Ontstekingsremmende en pijnstillende medicijnen: deze medicijnen kunnen tijdelijk pijn, branderigheid en ontsteking verminderen.
• Topische steroïde crèmes: milde gevallen van eczeem kunnen worden behandeld met OTC-steroïde crèmes.

Medicijnen op recept zijn vaak nodig om symptomen van eczeem en astma met succes te behandelen. Veel voorkomende astmabehandelingen zijn onder meer:

• Inhalatoren: de meeste astmamedicijnen worden rechtstreeks in uw longen ingeademd. Ze werken door de spieren in uw luchtwegen te ontspannen en zwelling en slijmproductie te verminderen. Sommige inhalatoren zijn ontworpen om symptomen die plotseling optreden onmiddellijk te behandelen, dit worden reddingsinhalatoren genoemd. Anderen bevatten langerwerkende medicijnen en worden dagelijks gebruikt om de symptomen onder controle te houden, dit worden controle- of onderhoudsmedicatie genoemd.
• Vernevelaars: Sommige vloeibare astmamedicijnen worden omgezet in een nevel, die vervolgens wordt ingeademd met behulp van een machine die een vernevelaar wordt genoemd.
• Steroïde ontstekingsremmers: steroïden kunnen astmasymptomen helpen beheersen of zelfs voorkomen. Deze medicijnen kunnen worden ingeademd of oraal worden ingenomen.
• Biologische geneesmiddelen: deze medicijnen worden toegediend via injecties of infusies. Biologische geneesmiddelen worden gebruikt voor de behandeling van astma dat matig tot ernstig is en niet goed reageert op andere behandelingen.
• Leukotriene modifiers: Leukotriënen zijn chemicaliën die astmasymptomen veroorzaken. Leukotriene modifiers zijn orale medicijnen die deze chemicaliën blokkeren.