Voorstadium van huidkanker in het gezicht - Wat je moet weten

Hoe kan Doktr je helpen?

Via de Doktr-app spreek je snel met een erkende huisarts via video, zonder afspraak. De huisartsen kunnen je helpen met begeleiding en beoordeling van de symptomen. Indien nodig kunnen ze je doorverwijzen voor verder onderzoek en eventuele behandeling.

• Waar op het lichaam krijg je het vaakst huidkanker?

Als het vermoeden bestaat dat de kanker is uitgezaaid, wordt meestal een operatie uitgevoerd om de tumor te verwijderen. Meer onderzoeken en soms meer operaties kunnen nodig zijn om ervoor te zorgen dat er geen kanker achterblijft.

Hieronder volgen enkele voorbeelden van dergelijke onderzoeken en operaties:

• Uitgebreide excisie. Hierbij wordt een nieuwe operatie uitgevoerd in het gebied waar de kanker al is verwijderd, waarbij de chirurg meer van het gezonde weefsel wegsnijdt rond het gebied waar de kanker zich bevond.
• Operatie van de schildwachtklier. De lymfeklier die als eerste wordt bereikt door kankercellen die zich door het lichaam verspreiden, wordt de schildwachtklier genoemd en wordt vaak verwijderd tijdens een uitgebreide excisie. De klier wordt dan onderzocht om te zien of de kanker zich daar al dan niet heeft uitgezaaid.
• Lymfeklieroperatie. Als uit de schildwachtklieroperatie blijkt dat de kanker is uitgezaaid naar de lymfeklieren, wordt een operatie uitgevoerd om meer lymfeklieren te verwijderen.
• Een PET-scan en gecomputeriseerde tomografie (CT-scan) worden uitgevoerd om na te gaan of de kanker is uitgezaaid naar andere delen van het lichaam. ‘PET’ staat voor ‘positron emissie tomografie’ en houdt in dat eerst een soort glucose gekoppeld aan een radioactieve stof rechtstreeks in de bloedbaan wordt geïnjecteerd. De lichaamscellen nemen de radioactief gemerkte glucose op alsof het gewone glucose is. Met behulp van röntgenstralen kunnen kankercellen vervolgens zichtbaar worden gemaakt, waar ze zich ook in het lichaam bevinden, omdat kankercellen meer glucose nodig hebben dan normale cellen en daarom meer radioactiviteit afgeven.

Hoe vaak komt actinische keratose voor?

Ongeveer de helft van alle mannen boven 45 jaar en een derde van de vrouwen boven de 45 jaar heeft tenminste één actinische keratose. Dat komt neer op ongeveer 1,4 miljoen Nederlanders. Het komt dus erg vaak voor. Dit komt onder andere door veranderende vrijetijdsbesteding, zonnebanken en zonvakanties. Actinische keratose komt vaker voor bij mensen met een blank huidtype (blond haar en blauwe ogen).

Ongeveer 10% van de patiënten met actinische keratosen ontwikkelt een huidkanker, meestal het plaveiselcelcarcinoom. De kans dat iemand een plaveiselcelcarcinoom krijgt is afhankelijk van de hoeveelheid actinische keratosen. Dit is ongeveer 1% als iemand minder dan vijf actinische keratosen heeft, tot 20% als iemand meer dan twintig actinische keratosen heeft.

Hoe zien actinische keratosen eruit?

Meestal voelen mensen de actinische keratose vaak eerder dan dat ze deze zien. Het voelt dan steeds op dezelfde plek ruw aan en op een gegeven moment ontstaan er harde schilfers. Vaak zijn er meerdere plekjes te zien. Ze zijn dan huidkleurig, rood of bruin van kleur. De grootte kan variëren van enkele millimeters tot enkele centimeters.

In het begin zijn de plekjes beter te voelen dan te zien. Mensen met actinische keratosen geven vaak aan dat op dezelfde plek steeds opnieuw harde schilfers ontstaan. Soms zijn de plekjes gevoelig als ze aangeraakt worden. Vaak zijn er meerdere plekjes te zien. Daarnaast zijn er soms ook andere tekenen van zonneschade te zien aan de huid, zoals rimpels, zonnevlekken (lentigo solaris) of een dunne huid.

Onderzoek en diagnose

Er zijn meerdere manieren om actinische keratosen te behandelen. De manier van behandeling hangt of van het aantal-, de grootte en de locatie van de actinische keratosen. Ook weegt uiteraard de voorkeur van de patiënt mee in de uiteindelijke beslissing welke behandeling toegepast wordt. Er wordt soms ook besloten om de plekken niet te behandelen.

Vloeibaar stikstof is meestal de eerste keus voor behandeling. De actinische keratosen worden dan bevroren. Dat geeft tijdens behandeling een pijnlijk gevoel dat snel weer weg trekt. Soms kan er een blaartje ontstaan. De plekken genezen uiteindelijk als een soort schaafwondje na ongeveer 2 weken. Er hoeft geen pleister op. De actinische keratose wordt op deze manier vervangen door nieuwe normaal groeiende huid.

Curretage en elektrocoagulatie houdt in dat de actinische keratose wordt weggehaald met een scherpe lepel, waarna het weefsel eronder wordt weggebrand en de bloedvaten dichtgeschroeid worden.

Chirurgisch verwijderen van de actinische keratosen wordt soms toegepast als ze niet goed op andere behandelingen reageren. Dit is geukkig niet vaak nodig. Als dit wordt gedaan, dan wordt de plek plaatselijk verdoofd, eruit gesneden en dicht gehecht.

5-Fluorouracil (Efudix) crème bevat een stof die de celgroei afremt. Deze behandeling wordt vaker gegeven als er een groter huidoppervlak is met meerdere actinische keratosen. De slechte cellen in de huid nemen deze stof op, en daardoor kunnen deze cellen niet meer groeien en delen. Meestal wordt deze crème twee keer per dag gesmeerd voor twee tot vier weken. Tijdens de behandeling geeft het huidirritatie. Dat komt door een goede werking van de crème. Na de behandeling verdwijnt dit vanzelf weer. Behandeling met deze crème zorgt zelden voor littekens. Een ander voordeel is dat deze crème ook kleine actinische keratosen aanpakt die nog niet zichtbaar zijn.

Over de app

• De huidmonitor app is bedoeld om je eigen huid regelmatig te controleren
• Door foto's te maken van jouw (moeder)vlekken kun je ze zelf monitoren
• Jouw (moeder)vlekken kun je direct vergelijken met foto's van onschuldige en verdachte (moeder)vlekken in de database
• In de app staan tips over waar je op moet letten bij het checken van je huid
• De herinneringsfunctie geeft je een seintje zodat je het checken niet vergeet
• De app is helemaal vrij van reclame en gratis te downloaden. Door iedereen!

De app werkt op de meeste Android smartphones en op de Iphone iOS 11.0 of nieuwer. Na het downloaden via de appstore kun je meteen aan de slag. We adviseren je om bij het gebruik in een goed verlichte ruimte te staan. De badkamer bijvoorbeeld.