Oorzaken en Behandeling van Huiduitslag op de Elleboog

Huiduitslag door bacterie-infecties

meningokok infectie
rode vlekken op de huid, die al snel niet meer (helemaal) wegdrukbaar zijn. Kan ook aan de handpalmen en voetzolen optreden. Veel andere symptomen van ernstig ziek zijn. Snel medisch handelen is nodig.
roodvonk
rode verkleuring van het gezicht, later ook roze-rode huiduitslag over de rest van de huid. Ook koorts, keelpijn en malaiseklachten. Heel typisch voor roodvonk is de ‘aardbeientong’.

Geneesmiddelen zijn beruchte veroorzakers van huiduitslag. In de bijsluiter van bijna alle geneesmiddelen staat dat zij een huidreactie kúnnen veroorzaken. Sommige soorten geneesmiddelen zijn hiervoor speciaal berucht, zoals antibiotica. De huidreacties hoeven niet altijd kort na het begin van het gebruik van het geneesmiddel op te treden. Soms beginnen de huidafwijkingen pas een week na de eerste dosis van het medicijn. Andere geneesmiddelen die relatief vaak een huiduitslag veroorzaken zijn NSAID’s (o.a. aspirine, ibuprofen etc.) en medicijnen tegen epilepsie.
Zoals gezegd is de lijst van geneesmiddelen die huiduitslag kúnnen veroorzaken erg lang. Ook middeltjes die als ‘kruidengeneesmiddel’ worden verkocht kunnen soms hevige huidreacties veroorzaken.

Huiduitslag of huidziekte?

In de inleiding werd al aangegeven dat huiduitslag geen medische term is en er ook geen vaste definitie van bestaat. Het verschil tussen het begrip huiduitslag en huidziekten is dan ook niet heel scherp gedefinieerd, maar algemeen wordt geaccepteerd dat huidziekten in eerste instantie hun oorzaak vinden in de huid zélf. Sommige huidziekten kunnen soms zo snel opkomen en zulke grote huiddelen bedekken dat ze wel eens kunnen lijken op ‘huiduitslag’. Voorbeelden hiervan zijn psoriasis guttata, en pityriasis rosea. Ook sommige infecties kunnen wel eens worden aangezien voor huiduitslag, zoals bijvoorbeeld pityriasis versicolor (een oppervlakkige gistinfectie van de huid). Ook galbulten kunnen soms in korte tijd over een groot deel van de huid ontstaan en in die zin ook als een vorm van huiduitslag gezien worden.

Raadpleeg bij elke huiduitslag die u niet met zekerheid kunt herkennen uw (huis)arts! Dit geldt al helemaal voor vormen van huiduitslag die met algemene ziekteverschijnselen gepaard gaan!

Aan huiduitslag gerelateerde onderwerpen

Literatuur
Korman A et al: Viral exanthems: An update on laboratory testing of the adult patient. J Am Acad Dermatol. 2017 Mar,76(3):538-550
Keighley CL et al: Viral exanthems. Curr Opin Infect Dis. 2015 Apr,28(2):139-50

Notalgia paresthetica

Soms extreme jeuk op één specifieke plek op de rug, meestal iets opzij van de ruggengraat in de buurt van een van de schouderbladen. Met de huid is niets aan de hand, maar de zenuwen die de jeuksignalen van de huid doorgeleiden naar het ruggemerg maken een bochtje tussen de rugspieren en worden daar dan halverwege het zenuwbaantraject geprikkeld. Zo ontstaat er een ‘vals’ jeuksignaal waardoor het lijkt alsof die specifieke huidplek sterk jeukt. Meer over notalgia…

Sterke jeuk aan de strekzijde van een of beide armen. Ook bij deze aandoening spelen de huidzenuwtjes een hoofdrol. De oorzaak is niet geheel duidelijk. Vermoed wordt dat zonschade een rol speelt, maar brachioradiale jeuk wordt relatief vaak gezien bij mensen met nekhernia’s.

Ligamenten (gewrichtsbanden)

Om deze functies te kunnen behartigen heeft de elleboog een zekere stabiliteit nodig. Deze wordt zoals reeds gezegd deels door de beenderige anatomie voorzien doch het leeuwendeel van de stabiliteit wordt verzorgd door het kapsel en de ligamenten (gewrichtsbanden) (zoals bij de meeste scharniergewrichten).

Er is één gewrichtskapsel voor de drie gewrichten van de elleboog. Het hecht aan op de boven- en onderarm, respectievelijk juist boven en onder het ellebooggewricht.

De drie belangrijke ligamenten in de elleboog zijn:

1. Radiaal collateraal ligament

Dit bestaat uit 2 bundels aan de binnenzijde van de elleboog, zijn voornaamste functie is het beschermen van de elleboog tegen overdreven varus-stress (cfr O-benen = varusbenen).

2. Ulnair collateraal ligament

Bestaande uit 3 bundels, beschermt het de elleboog tegen overdreven valgus-stress (cfr X-benen = valgusbenen).

3. Annulair radiaal ligament

Hecht met beide uiteinden vast aan de ulna en ligt als een band omheen de radiuskop. Dit ligament zou een belangrijke rol spelen in het voorkomen van posterolaterale rotatoire instabiliteit (zie verder).

Figuur: rechterelleboog ligamenten

Psoriasis

Van personen met psoriasis is bekend dat ze een overactief immuunsysteem hebben dat ook ontstekingen in het lichaam veroorzaakt. Wanneer huidcellen groeien en afvallen, duurt dit meestal een maand.

Bij mensen met psoriasis groeien de huidcellen binnen drie tot vier dagen, waardoor de cellen zich ophopen op het huidoppervlak. Enkele van de symptomen van psoriasis zijn schilferende en jeukende plekken op de huid.

Op de ellebogen kan psoriasis verschijnen als plaque psoriasis, dit zijn verheven plekken met witte en zilverachtige schubben.

Een ander type dat de ellebogen kan aantasten, is psoriasis guttata. Slechts 8% van de mensen met deze aandoening ervaart dit type psoriasis. De symptomen zijn onder meer ronde, kleine vlekken die door een ontsteking op de ellebogen verschijnen.

Behandeling

Behandelingen voor psoriasis zijn afhankelijk van de ernst. De mogelijkheden voor behandelingen zijn onder andere:

• Topische steroïden
• Niet-steroïde zalven en crèmes
• Fototherapie

Andere behandelingen zijn voorgeschreven medicijnen en/of injecties.

Wat is de behandeling van dermatomyositis ?

AFWEERREMMENDE MIDDELEN
Dermatomyositis wordt het beste behandeld met orale afweerremmende middelen. De eerste keus is prednisolon in hoge dosering . Vaak wordt er na 3 maanden gekeken of er verbetering optreedt van de spierfunctie (meer kracht ? , meer energie ?). Indien er sprake is van een goed respons kan de dosis afgebouwd worden. Indien er nog geen verbetering optreedt wordt dit middel vaak gecombineerd met andere afweerremmende middelen, zoals azathioprine, cyclofosfamide, methotrexaat of ciclosporine. Kwaadaardige processen in het lichaam dienen uiteraard ook meebehandeld te worden.

IMMUNOGLOBULINE THERAPIE
Bij deze, vrij nieuwe methode, wordt via een infuus, voor een periode van 5 dagen speciale antistoffen (= immunoglobulines) toegediend. Deze behandeling grijpt in op de autoimmuuntheorie, die bij dermatomyositis van toepassing is. Deze speciale antistoffen zouden in staat zijn om de antistoffen bij dermatomyositis in de bloedbaan weg te vangen, waardoor deze geen schade meer kunnen aanrichten. Uit studies is gebleken dat de toediening van immunoglobulines in combinatie met prednisolon heeft geleid tot een hoger succespercentage (meer terugkeer van spierkracht en verdwijnen van huidverschijnselen) dan behandeling met prednisolon alleen. De behandeling met immunoglobulines wordt nog niet als standaardtherapie voor dermatomyositis beschouwd en wordt alleen verricht in gespecialiseerde (academische) centra.

HUIDAFWIJKINGEN
Deze worden zonodig behandeld met een uitwendige corticosteroïden. Kalkafzettingen worden behandeld met injecties met corticosteroïden, antistollingstherapie of oraal aluminiumzouten. Soms is een operatie noodzakelijk om de grootste kalkmassa’s te verwijderen.